این هفته در یک نشست پرسش و پاسخ با نمایندگان گروه‌های اجتماعی و فعالین فرهنگی منطقه ساحل آفریقا، امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه، در واکنش به یکی از شهروندان آفریقایی که خطاب به مکرون ناآرامی‌های آفریقا از جمله کشور مالی را ناشی از مداخله نظامی غرب در منطقه عنوان کرده بود، گفته: «فرانسه بدون نظر گرفتن دیدگاه و نظر ملت لیبی در امور این کشور مداخله کرد. این مداخله در نهایت به سرنگونی نظام معمر قذافی منجر شد و ما به حاکمیت هیچ ملتی احترام نگذاشتیم».
این اذعان به"سیاست اشتباه" درباره لیبی مربوط به سال ۲۰۱۱ میلادی است؛ پس از جرقه خوردن اختلافات داخلی در لیبی، یک ائتلاف نظامی متشکل از آمریکا، انگلیس، فرانسه و چند کشور اروپایی دیگر به سوی لیبی آتش جنگ گشودند.
این عملیات نظامی با شلیک بیش از ۱۰۰ موشک توسط آمریکا و انگلیس و همچنین حمله نیروی هوایی فرانسه و انگلیس انجام شد.
حالا حدود ۱۰ سال از حمله نظامی غرب و از جمله فرانسه به لیبی می‌گذرد و نه تنها این کشور به دو قسمت تقسیم شده، همچنان درگیر جنگ داخلی است و قربانیان بسیاری برجای مانده، بلکه رشد تروریسم و داعش نیز استخوانی لای زخم لیبی شده است.
به نظر می‌رسد اظهار نظر این هفته رئیس جمهور فرانسه درباره "اشتباه بودن حمله به این کشور"، نمک بر این زخمِ کهنه لیبی می‌پاشد.
اما اعتراف به اشتباهات مرگبار به موضوع لیبی ختم نمی‌شود؛ امانوئل مکرون ۶ خرداد امسال هم با شرکت در مراسم یادبودی که در کیگالی، پایتخت روآندا، برگزار شد به نقش داشتن و مسئولیت فرانسه در نسل‌کشی سال ۱۹۹۴ روآندا اذعان کرده بود.
یک اعتراف دیگر به اشتباهاتی که زندگی هزاران انسان را قربانی کرده، اعتراف جو بایدن رئیس جمهور آمریکا درباره ۲۰ سال اشغال نظامی افغانستان است؛ او پس از خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان اعلام کرد این سیاست "اشتباه بود" و آن را تکرار نمی‌کنیم.
بایدن در یک نشست مطبوعاتی گفته بود: «چه تعداد از نسل‌های آمریکایی چه دختر و چه پسر را می‌خواهید برای جنگ داخلی به افغانستان بفرستید و نیرو‌های افغان نخواهند مبارزه کنند. تا چه تعداد از آمریکایی‌ها باید به این خاطر جان خود را از دست بدهند؟ چه تعداد گل رز و سنگ قبر باید به قبرستان ببریم؟ پاسخ من شفاف است. من اشتباهی را که در گذشته مرتکب شدیم، تکرار نمی‌کنم. اشتباه در مبارزه بی پایان در منازعه‌ای است که منفعتی برای آمریکا به همراه ندارد».
"دونالد رامسفلد" وزیر دفاع پیشین آمریکا و یکی از طراحان تجاوز نظامی به عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی هم حدود هفت سال پیش در گفتگویی با روزنامه تایمز اعتراف کرد که سیاست جورج بوش پسر در حمله به عراق به بهانه ایجاد دموکراسی اشتباه بوده است.
به نظر می‌رسد روز به روز بر تعداد «اشتباه کردیم»های غرب درباره مداخله و تجاوزگری در منطقه غرب آسیا افزوده می‌شود، اما در این میان کسی نمی‌پرسد هزینه این اشتباهات را چه کسانی پرداخت کردند؟ کدام نهاد بین المللی یا حقوق بشری حقوق ضایع شده قربانیان را پیگیری خواهد کرد؟ و کدام نهاد مانع بروز دوباره چنین اشتباهاتی خواهد شد؟
حسنیه سادات شبیری خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما
