شمال نیوز: انباشت پسماند در استان‌هاي شمالي هم دريا و هم شاليزار را در معرض جدي قرار داده‌است. زباله‌هاي زيادي در فاصله بسيار اندك از درياي خزر رها شدهاند و شيرابه‌هاي آن به صورت مستقيم وارد دريا و شاليزارها و با‌غات اطراف مي‌شوند. اكنون رئيس سازمان محيط‌زيست قول داده كه هر چه سريع‌تر با استفاده از تمام ظرفيت‌هاي فناوري داخلي و خارجي مشكل پسماندهاي شمال كشور را حل كند.
بهمن ماه سال 97، رئيس سابق سازمان حفاظت محيط‌زيست در حاشيه افتتاح ساختمان اكوپارك آستارا (مركز بازديدكنندگان از طبيعت شمال غرب خزر)، اولويت دولت در شمال كشور را رفع معضل پسماند و نجات طبيعت دانست و گفت اين مشكل ظرف دو تا سه سال برطرف خواهد شد! حالا سه سال پس از آن سخنراني، همچنان مشكل پابرجاست.
بودجه هزار ميلياردي براي پسماند
در حال حاضر دو دهه از اقدامات مديريتي براي حل معضل پسماندهاي شمال كشور مي‌گذرد. هم اكنون حداقل روزي 6 هزار تن پسماند در شمال كشور با سرانه هر نفر نزديك به يك كيلوگرم در روز توليد ميشود و سهم قابل‌توجهي از پسماندهاي عادي هم مربوط به گردشگران است. يكي از مهم‌ترين دلايل آسيب‌هاي محيط‌زيستي در نقاط مختلف كشور اين است كه ضوابط زيست‌محيطي در پايان عمليات‌هاي عمراني پيگيري ميشود. حال آنكه اگر همزمان با مطالعات طرح‌هاي عمراني، مطالعات زيست‌محيطي هم انجام شود، بسياري از معضلات محيط‌زيستي رخ نخواهد داد.
شهريور سال قبل معاون محيط‌زيست دريايي سازمان حفاظت محيط‌زيست هم خبر داد كه هزار ميليارد تومان براي كاهش معضلات پسماند با اولويت استان‌هاي شمالي در قانون بودجه لحاظ شد؛ بودجه‌اي كه با گذشت نيمي از سال، خبري از نحوه هزينه‌كرد آن نيست.
2 نيروگاه زباله‌سوز در كما!
سال 96 هم نمايندگان مجلس سابق(مجلس يازدهم) با برداشت 6/1 ميليارد دلار از صندوق توسعه ملي براي حل مشكل پسماند شهرهاي شمالي مخالفت كردند. براي سازماندهي پسماندهاي شمال بايد از روش‌هاي نوين دفن پسماند استفاده كرد و اين مبلغ قرار بود صرف ساماندهي اين امر شود كه با مخالفت مجلس قبلي به سرانجام نرسيد.
وضعيت زباله در استان‌هاي شمالي كشور به گونه‌اي است كه به گفته حسين رجب صلاحي، معاون سازمان شهرداري و دهياري‌هاي كشور، حجم زيادي از زباله در فاصله ۳۰۰ متري دريا رها شده كه شيرابه‌هاي آن به صورت مستقيم از يك طرف وارد دريا و از طرف ديگر وارد شاليزارها مي‌شوند. در يك دهه اخير قرار بود سه نيروگاه زباله‌سوز در سه استان شمالي كشور هم راه‌اندازي شود. خوشبختانه زباله‌سوز نوشهر امسال راه‌اندازي شد،اما از نيروگاه‌هاي زباله‌سوز شهرهاي ساري و رشت همچنان خبري نيست.
قول حل مشكل پسماند
در همين راستا رئيس جديد سازمان محيط‌زيست در گفت‌وگو با راديو ايران با بيان اينكه در كشورهاي مختلف بهره‌گيري از پسماندها در قالب بازيافت رواج دارد و بخش بسيار كمي از پسماندها دفن ميشود، گفت: راهكار و راه‌حل‌هاي مختلفي براي حل مشكل پسماند كشور داريم. تفكيك زباله بايد از خانه‌ها آغاز شود. من از آقاي جبلي رياست صدا و سيما خواهم خواست كه شبكه و كانالي براي فرهنگ‌سازي براي بحث محيط‌زيست ايجاد شود، چون الان مطالبه روز كشور همين است و ما هم خودمان را مكلف خواهيم كرد كه همه خوراك اين شبكه را تأمين كنيم و كارشناسان درجه يك محيط‌زيست را به ميدان خواهيم آورد. علي سلاجقه با اشاره به معضل جدي پسماندها در شمال كشور افزود: وضعيت نامناسب (پسماند) شمال كشور را الان داريم مي‌بينيم. اولويت اول ما حل مشكل پسماندهاي شمال كشور است. قول حل مشكل پسماند را هم به نماينده‌هاي محترم داده‌ايم و هم وظيفه سازمان خود در بحث نظارت مي‌دانيم.
وي گفت: متأسفانه لندفيل‌هايي كه آنجا ايجاد شده (به محلي گفته ميشود كه براي دفن زباله يا پسماند ساخته شده‌است) بسيار وضعيت نامناسبي دارند. به طوري كه حتي دارد سرمايه‌هاي اصلي ما را هم از بين مي‌برد. مثلاً جنگل‌هاي هيركاني الان به خاطر شيرابه‌هاي زباله‌ها با مشكل جدي مواجه شدهاند. در بحث رودخانه‌ها و بحث دريا هم همين مشكل را داريم و مطمئن باشيد در اين زمينه از تمام ظرفيت‌هاي فناوري داخلي و روز جهان استفاده خواهيم كرد. البته گاهي ممكن است تحريم‌ها دردسر ايجاد كند، اما حتماً اين رويكرد را داريم كه بحث پسماند را در شمال كشور به عنوان اولويت اول سازمان برطرف كنيم.
فقط 25 درصد از زباله‌ها بازيافت ميشود
گفتني است در حال حاضر روزانه 59 هزار تن پسماند عادي در كشور توليد ميشود كه سهم پسماندهاي شهري بيش از 80 درصد است. از اين ميزان پسماند هم فقط ۲۵ درصد آن پردازش ميشود و ۷۵ درصد ديگر دفن ميشود. ضمن اينكه مشكلات زيست‌محيطي شمال فقط به پسماند خلاصه نمي‌شود و تالاب‌ها هم در خطرند. ميانكاله به عنوان بزرگ‌ترين تالاب آب شيرين كشور با حدود 100 هزار هكتار وسعت هم از عواقب پسماندهاي شمال كشور در امان نمانده‌است. برنامه دولت‌هاي سابق براي لايروبي و اتصال تالاب ميانكاله به درياي خزر هم نادرست بوده و تبعات آن اكنون گريبانگير استان‌هاي گلستان و مازندران شده‌است.
عيسي كلانتري هم در يكي از بازديد‌هاي خود از اين تالاب افشا كرد كه از سوي برخي دستگاه‌ها، فشار مي‌آورند تا با لايروبي ميانكاله و اتصال آن به دريا، امكان انتقال بار صورت گيرد، اما در اين صورت، آب شيرين تالاب به دريا تخليه خواهد شد.
