زهره فرزادپور روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: محله به عنوان یک واحد اجتماعی در ایجاد امنیت نقش مهمی دارد و باعث احساس تعلق خاطر در افراد می شود.
وی تصریح کرد: در دهه‌های گذشته مردم یک محله از پیشینه قومی و مذهبی مشابهی برخوردار بودند و محله ها بر اساس ریشه های هویتی، تاریخی و فرهنگی خود تفکیک شده بودند و با توجه به خویشاوندی قومی و روابط دینی، انسجام اجتماعی و احساس وحدت در محلات بالا بود.
فرزادپور با بیان اینکه در گذشته افراد نسبت به محله خود حس تعلق داشتند، افزود: وارد کردن معماری غرب بدون در نظر گرفتن هویت و فرهنگ ایرانی به بهانه نیاز به مسکن و رشد جمعیت سبب شده است تا ساختمان سازی در شهر بدون توجه به رعایت سلسله مراتب شهری انجام شود و فقدان فرهنگی و هویتی در شهرهای امروز به بار آید.
فرزاد پور همچنین بیان کرد: در معماری اسلامی، برای محلات، طراحی خاصی درنظر گرفته می شد، به عنوان مثال اکثر محلات قدیمی دارای کوچه های بن بست بودند یا آن کوچه هایی که بن بست نبودند ورودی منازل مسکونی نسبت به کوچه، چند متر عقب رفتگی داشت چون برای محلات فضاهای نیمه خصوصی و نیمه عمومی قائل بودند.
این کارشناس شهرسازی بیان کرد: در طراحی محلات جدید شهر قزوین مانند پونک، مینود، شهرک بهارستان و ملاصدرا فضای نیمه خصوصی و نیمه عمومی وجود ندارد و مردم یکباره از فضای عمومی وارد فضای خصوصی یعنی منزل خود می شوند که موجب می شود نسبت به محل زندگی خود احساس تملک نکنند و بر محله خود نظارت نداشته و خود را موظف به حفظ امنیت و نظافت محله ندانند.
وی ادامه داد: نبود بن بست های اختصاصی و عبور خیابان ها از کنار منازل مسکونی موجب حضور افراد غریبه در محلات شده که امکان انجام برخی از فعالیت ها را در آنها تقریبا غیر ممکن می سازد مثلا خانواده ها فرزندان خود را برای بازی به کوچه ها نمی فرستند.
فرزادپور بیان کرد: افرادی که در محله های جدید ساکن هستند، نسبت به فضای اطراف خانه خود احساس تملک نمی کنند و محله ها عموما بی هویت و بی شناسنامه هستند و کمتر نشاط زندگی در آنها جریان دارد.
وی با بیان اینکه امروزه، آسیب های اجتماعی بیشتر از سایر ادوار است،افزود: به عنوان مثال میزان افسردگی زنان و کودکان رشد چشمگیری داشته است، میزان تعهد و مسئولیت پذیری افراد کم شده، میزان تعاملات اجتماعی کاهش یافته و تعداد پرونده های نزاع با همسایه افزایش داشته است که ریشه همه این آسیب های اجتماعی به طراحی اشتباه محلات باز می گردد.
فرزادپور اظهار داشت: امروز اکثر افرادی که در یک آپارتمان زندگی می کنند، اصلا یک دیگر را نمی شناسند و پای هر غریبه ای می تواند به آپارتمان های بالای چهار طبقه باز باشد که تعداد پرونده های قضایی ناشی از سوء استفاده های مختلف گواه آن است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: شهر قزوین به عنوان یک شهر تاریخی و شناسنامه دار است و نباید الگوهای غلط و معماری غرب بر معماری و شهرسازی آن غلبه کند.
وی گفت: کاربرد مصالح غیر بومی اقلیم قزوین، استفاده از نماهای رومی و عناصر و نمادهای غیر مرتبط با فرهنگ و آداب قزوینی و حتی انتخاب نام غیر قزوینی برای محلات و کوچه های این شهر باعث شده تا نشاط شهری، تعاملات اجتماعی و احساس هویت از بین برود.
فرزاد پور افزود: اداره مسکن و شهرسازی و همچنین شهرداری و سازمان های وابسته، مسئولیت بزرگی در احیای هویت از دست رفته شهر قزوین دارند و باید به کمک نخبگان شهری و کارشناسان معماری و شهرسازی نسبت به طراحی شهر، نماسازی ها، طراحی بوستان ها و سایر عناصر شهری حساسیت ویژه ای داشته باشند.
این کارشناس شهرسازی اظهار داشت: وجود فضای نیمه خصوصی و نیمه عمومی در سلسله مراتب شهرسازی، باعث افزایش تعاملات اجتماعی مردم می شود و ضمن اینکه شهروندان نسبت به این محل احساس تملک خواهند کرد، امنیت ساکنان نیز بالا خواهد رفت.
