به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، دشت مرودشت یکی از مناطق مهم به لحاظ تاریخی و باستان‌شناسی است که طی سال‌های اخیر جست‌وجوها و بررسی‌های میدانی در آن گسترش یافته است.

بررسی‌ها نشان از این دارد که این دشت ظرفیت بسیاری در اکتشافات تاریخی دارد که باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد که کتبیه نویافته کوه زنه دشت مرودشت یکی از اکتشافات اخیر است‌.

حمید فدایی مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شیراز، درباره کتبیه نویافته کوه زنه واقع در دشت مرودشت و جزئیات آن اظهار داشت: یکی از فعالیت‌های مهم مرکز پژوهش کتبیه‌شناسی بررسی میدانی شواهد نگارش در قالب سنگ نبشته‌ها در پهنه کوهستان رحمت و دشت مرودشت است که این بررسی گاه منجر به کشف‌های تازه می‌شود.

وی با بیان اینکه این کتبیه نیز توسط مجتبی دورودی متخصص زبان‌های باستان و از همکاران مرکز کتیبه شناسی تخت جمشید طی همین بررسی‌های میدانی کشف شده است، گفت: شناسایی، مستندنگاری، آماده‌سازی پرونده ثبتی و توجه به حفاظت ویژه این دسته از آثار مسئولیت بسیار خطیری است که توسط واحد کتیبه‌شناسی پایگاه و به موازات پژوهش و خوانش کتیبه‌ها پیگیری می‌شود و به ویژه مجموعه یگان حفاظت در نگاهداشت این اسناد تکرار ناشدنی تاریخی اهتمام ویژه‌ای دارد.

مجتبی دورودی پژوهشگر و کارشناس واحد کتبیه‌شناسی پایگاه تخت جمشید نیز در گفت‌وگو با تسنیم درباره کشف این سند تاریخی گفت: افراد محلی از وجود یک استودان خبر دادند که پس از بررسی آن متوجه شدیم یک کتبیه دارد.

پژوهشگر کتبیه‌های تاریخی با بیان اینکه کتبیه‌ها دو دسته هستند، افزود: یک دسته کتبیه‌های مربوط به بزرگان، شاهان و رجال روزگار ساسانی است که با سنت مرسوم کتبیه‌ای نوشته شده مانند کتبیه شاهپور اما دسته دیگر کتبیه‌های کتابی پهلوی است که در اواخر ساسانی رواج داشته است.

درودی با بیان اینکه این کتبیه کشف شده از جنس دسته دوم است، بیان کرد: این کتبیه‌ها دو موضوع اساسی دارند یا متون یادبوی و وقفی هستند یا متونی مربوط به گورنوشته‌ها که کتبیه کوه زنه مرودشت یک گورنوشته است.

وی با بیان اینکه برخی از افراد که به اصطلاح به دنبال گنج هستند اقدام به تخریب این کتبیه‌ها و استودان‌ها می‌کنند، عنوان کرد: باید به این افراد گفت که اصولا ساسانیان همراه با مردگان خود اموالی دفن نمی‌کردند و این گورنوشته‌ها نیز حاوی آدرس گنج نیستند و تخریب آنها فقط هویت تاریخی آن را از بین می‌برد.

این پژوهشگر کتبیه‌های تاریخی با بیان اینکه کتبیه کوه زنه گور نوشته‌ای از سال 60 یزدگردی است همراه با آن یک دخمه نیز ساخته شده است، تصریح کرد: بررسی تاریخی آن نشان از همزمانی با سال 73 هجری دارد که اوایل دوره اسلامی می‌شود و در این برهه تاریخی به شهر استخر حمله شده و از این جهت این کتبیه حائز اهمیت است.

درودی با بیان اینکه اهمیت دیگر کتبیه به لحاظ زبان شناسی و واژگان شناسی است، گفت: زبان فارسی جزء معدود زبان‌هایی است که پیشینه مکتوب دارد و تحول واژه‌ها در آن دیده می‌شود از این جهت کتبیه‌های کشف شده یک شناسنامه برای زبان فارسی هستند.

وی با بیان اینکه کتبیه به خط روزگار ساسانی است، افزود: در این کتبیه واژه‌ای به عنوان آتش بر یا آتشبان ذکر شده که احتمال دارد متعلق به شخصیتی مذهبی بوده است.

این پژوهشگر کتبیه‌های تاریخی با اشاره به دیگر وجوه اهمیت این کتبیه گفت: از جهت دیگر در سالی که کتبیه نوشته شده یعنی 73 هجری جنگ‌های پی در پی در شهر استخر شکل گرفته بوده و این شهر رو به سقوط بوده که در تاریخ ثبت شده با سقوط استخر شیراز شکل‌ می‌گیرد به عبارتی به شکل‌گیری شیراز نیز اشاره دارد چون بسیاری از مردم با سقوط استخر به منطقه شیراز رفتند.

درودی با بیان اینکه علاوه بر آن گورنوشته بودن کتبیه نشان از استمرار این سنت تا زمان حال دارد، بیان کرد: این کتبیه هم بافت اجتماعی مردم مرودشت، هم از لحاظ تاریخی و وقایع آن روزگار و هم به لحاظ واژه شناسی اهمیت دارد.

وی درباره مراحل کشف یک کتیبه تاریخی نیز عنوان کرد: شناسایی، خوانش، چاپ در نشریات معتبر و پژوهش روی آن از سوی دانشمندان سراسر جهان مراحلی است که هر کتبیه طی می‌کند و این کتبیه نیز تائید شده و متن آن به زودی منتشر می‌شود و در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد.

پژوهشگر کتبیه‌های تاریخی با بیان اینکه کار مرحله بعد برای این اثر ثبت ملی و حفاظت از آن است، تصریح کرد: این کتبیه باید در همان مکان مدیریت و حفاظت شود.

وی در پایان با اشاره به تلاش و همت مدیریت پایگاه تخت جمشید در کشف وجوه تازه این بخش از تاریخ اشاره کرد و گفت: تنها تمرکز بر تخت جمشید نیست بلکه با توجه به اینکه آثار زیادی در دشت مرودشت پراکنده است این امر همواره مورد توجه بوده است.

درودی با بیان اینکه یک نگاه جامع و آکادمیک در مدیریت تخت جمشید حاکم است، افزود: روند کارها در این محوطه تاریخی به صورت تیمی و مستمر است یعنی ترکیبی از حفاظت، کشف، مستندنگاری و مرمت در فعالیت‌های دشت مرودشت لحاظ می‌شود.

انتهای پیام/424 /ی