به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری صداو سیما، سال ۹۹ همزمان با رونق بازار سرمایه، دولت تصمیم گرفت در راستای اجرای سیاست‌های کلی اصل۴۴ قانون اساسی، شرکت‌های دولتی را در قالب صندوق‌های قابل معامله در اختیار مردم قرار دهد. اولین صندوق با نام صندوق دارایکم که شامل بخشی از سهام دولت در سه بانک (تجارت، ملت و صادرات) و دوبیمه (بیمه اتکایی امین و البرز) بود و در اوایل اردیبهشت ماه (سال ۹۹) پذیره نویسی شد. این صندوق با ۲۰ درصد تخفیف ارائه شد و در اوایل تیر ماه همان سال سهامداران می‌توانستند خرید و فروش کنند.
بعد از گذشت حدود یک ماه از عرضه اولین سهام صندوق ETF دولتی در بورس، قیمت هر واحد صندوق دارایکم رشد‌های پی در پی داشت همین باعث شد تا تمایل مردم برای خرید دومین صندوق قابل معامله دولتی بیشتر شود.
در شهریور ماه عرضه‌ی دومین صندوق با نام پالایشی با اختلاف بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد کلید خورد همین موضوع باعث بی اعتمادی سهامداران به بازار سرمایه شد، اما در نهایت دومین صندوق دولتی با نام پالایشی یکم با ۲۰ درصد تخفیف به مردم واگذار شد.
رضا امامی کارشناس بازار در این رابطه می‌گوید: صندوق پالایش یکم با ۲۰ درصد تخفیف به مردم واگذار شد، اما اکنون سهامداران این صندوق با ۲۰ الی ۳۰ درصد ضرر مواجه هستند.
وی ادامه داد: این صندوق‌ها در دولت دوازدهم همزمان با استقبال مردم برای حضور در بورس از سوی دولت معرفی شد.
اولین صندوق دارایکم بود که سهام چند بانک، بیمه، با تخفیف ۲۰ الی ۳۰ درصدی عرضه شده بود و دومین صندوق با نام پالایش یکم با یک وقفه زمانی معنادار بالاخره پذیره نویسی شد.
وی ادامه داد: کشمکش میان ۲ وزارت خانه نفت و اقتصاد باعث حواشی مختلف برای صندوق پالایشی یکم قبل از پذیره نویسی شد.
کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: در زمان پذیره نویسی، قیمت هر واحد با تخفیف ۱۰ هزار تومان محاسبه شد، اما اکنون سهامداران این صندوق‌ها با ریزش ۲۰ الی ۳۰ درصدی قیمت این صندوق مواجه شدند.
امامی بیان کرد: این صندوق‌ها در حالی پذیره نویسی شدند که اگر چه دولت برای ان تبلیغات گسترده‌ای کرد، اما ضامن نقدشوندگی برای آن در نظر نگرفت.
وی بیان کرد: یکی از دلایل اصلی ریزش‌ها نبود بازار گردانی برای این صندوق‌ها بود.
به گفته‌ی کارشناسان بازار سرمایه، از ابتدا امید نامه و نوع انتخاب سهام واحد‌های این صندوق‌ها ایراداتی به همراه داشت
عرفان هودی کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: از ابتدا نوع انتخاب سهام این صندوق‌ها دچار ایراداتی بود به طوریکه حتی برای افراد حقیقی هم توصیه نمی‌شود که از یک صنعت سبد دارایی خود را انتخاب کنند.
حدود ۸ ماه قبل، سازمان بورس برای احیای بازار سرمایه ۱۰ مصوبه را برای حمایت سهامداران در نظر گرفت، که یکی از این موارد جبران ضررسهامداران این دو صندوق با اعطای سهام جایزه بود که به تصویب رسید، اما به جایی نرسید.
این درحالی است که روسای سابق سازمان بورس و اوراق بهادار بار‌ها اعلام کرده بودند که سهم‌های دولتی نیز باید دارای بازارگردان باشند، اتفاقی که فقط روی کاغذ مانده و هنوز محقق نشده است.
اگر چه رئیس جدید سازمان بورس، بار‌ها از بازار گردانی واحد‌های این دو صندوق می‌گوید، اما تاکنون هیچ اتفاقی در این رابطه صورت نگرفته است.
با توجه به اینکه مالکیت این دو صندوق واگذار شده، اما مدیریت ان‌ها همچنان در اختیار دولت است مدیران این دو صندوق هم هیچ حمایتی از واحد‌های صندوق نکردند.
