در این مطلب در تلاش هستیم تا مشاوره حقوقی توسط وکیل، در مورد ماهیت مهریه و انواع آن و به اجرا گذاشتن مهریه از طریق ثبت و از طریق دادگاه و قانون جدید مهریه را به شما ارائه کنیم.
مهریه و انواع آن
مهریه مالی است که در زمان عقد نکاح مرد متعهد به پرداخت آن می شود. بر طبق قانون به محض وقوع عقد نکاح، زوجه مالک تمام مهریه می شود. مهریه به دو نوع تقسیم می شود نوع اول مهریه عندالمطالبه می باشد یعنی به محض انعقاد عقد نکاح، زوجه مالک مهر می‌شود و هر زمان که اراده کند، زوج باید آن را بپردازد.
دوم مهریه عند الاستطاعه که مطالبه آن مشروط به ملائت مرد می باشد واثبا ت ملائت مرد بر عهده زوجه می باشد. در این نوع مهریه امکان جلب شوهر از طریق دادگاه کاملا منتفی است. مهریه مهریه ممکن است به صورت سکه یا وجه رایج کشوریا غیرمنقول مانند زمین، آپارتمان تعیین گردد.
در صورتی که مهریه سکه باشد قیمت سکه به نرخ روز محاسبه و پرداخت می شود. اگر مهریه وجه نقد باشد بر طبق قانون مهریه وجه نقد به نرخ روز محاسبه می شود و زوج مکلف به پرداخت است. اگر مهریه مال غیر منقول باشد باید پلاک ثبتی مشخص و معین با جزئیات مثل شماره قطعه در سند ازدواج قید شود. در صورتی که زوجه بخواهد بعد از عقد نسبت به انتقال سند اقدام نماید باید از طریق قضایی احقاق حق نماید.
به اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت
در صورتی که زوجه قصد داشته باشد نسبت به اجرا گذاشتن مهریه اقدام نماید در مرحله اول باید با در دست داشتن اصل عقدنامه یا رونوشت آن باید به دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه و تقاضای صدور اجراییه را بنماید. پس از صدور اجراییه ، اجرائیه به زوج ابلاغ می گردد.
زوج مکلف است بعد از دریافت ابلاغ ظرف مدت 10 روز مهریه را پرداخت نماید یا اگر توان پرداخت مهریه را ندارد باید راهی برای پرداخت ان مشخص کند و اعلام دارد .در صورت عدم پرداخت زوج معادل مهریه از اموال وی توقیف می شود و چنانچه باز اقدامی از زوج صورت نگیرد اموال توقیفی به مزایده گذاشته می شود و مهریه وصول می شود.
نکته : در صورتی که نشانی دفتر محل وقوع عقد تغییر پیدا کرده باشد باید به کانون سردفتران ازدواج و طلاق یا اداره ثبت شهر مورد نظر برای پیدا کردن نشانی جدید و یا کفیل دفترخانه اقدام نماید.
نکته : هر مالی اعم از منقول و غیر منقول متعلق به شوهررا می توانید توقیف کنید. اگر مال توقیف شده از زمره مستثنیات دین باشد زوج می تواند نسبت به توقیف اعتراض و تقاضای رفع توقیف نماید.
به اجرا گذاشتن مهریه ازطریق دادگاه
در حال حاضر و با توجه به بخشنامه ای که اخیرا تصویب گردیده است زوجه برای به اجرا گذاشتن مهریه در مرحله اول اجازه ثبت دادخواست مطالبه مهریه از طریق دادگاه را ندارد و باید بدوا از طریق اجرای ثبت نسبت به مطالبه مهریه اقدام نماید.
اگرزوجه پس از مراجعه به ثبت موفق به معرفی و توقیف زوج نگردد یا اگر مرد اموالی برای توقیف نداشته باشد. به زوجه یک گواهی جهت معرفی و ثبت دادخواست مهریه داده می شود که نسبت به مطالبه از طریق دادگاه اقدام نماید. بنابراین در حال حاضر مراجعه مستقیم به دادگاه جهت مطالبه مهریه منتفی می باشد.
بعد از آن زوجه باید با در دست داشتن سند ازدواج یا رونوشت ان و همچنین کارت ملی و شناسنامه خود باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نسبت به ثبت دادخواست اقدام نماید. زوجه همزمان با دادخواست مطالبه مهریه و یا حتی قبل از آن می تواند قرار تامین خواسته جهت توقیف اموال و جلوگیری از نقل و انتقال اموال را از دادگاه بخواهد.
مستثنیات دین در مهریه
بعضی از اموال به دلیل مستثنیات دین بودن مهریه قابل توقیف نیستد و اگر هم توقیف شوند با اعتراض زوج از توقیف آزاد می شوند که در اصطلاح حقوقی به آنها مستثنیات دین گفته می شود. مطابق ماده ۲۴ قانون محکومیت های مالی مستثنیات دین در مهریه عبارت هستند از:
قانون جدید مهریه ۱۱۰ سکه
در قانون جدید مهریه امکان جلب مهریه فقط تا میزان ۱۱۰ سکه یا معادل ریالی آن به نرخ روز وجود دارد و میزان مهریه تعیین شده در سند ازدواج به هر تعداد باشد معتبر است و امکان مطالبه آن از طریق دادگاه و اجرای ثبت وجود دارد فقط صدور جلب تا ۱۱۰ سکه امکان پذیر است.
یعنی اگر ۱۱۰ سکه پرداخت شود و مرد اموال دیگری برای پرداختن مهریه نداشته باشد نسبت به مازاد ۱۱۰ سکه دیگر جلب نخواهد داشت و زوجه باید اموالی از شوهر را به دادگاه معرفی کند و اگر عاجز از آن باشد یا مالی نباشد، نه می توان شوهر را جلب کرد و نه ممنوع الخروج کرد.
اگر شوهر مالی نداشته باشد راه حل چیست؟
اگر شوهرمالی نداشته باشد می تواند نسبت به طرح دعوای اعسار از پرداخت محکوم به ( مهریه ) اقدام کند. دادگاه پس از بررسی وضعیت مالی زوج و اظهارات شهادت شهود نسبت به تقسیط مهریه اقدام می کند. میزان اقساط و پیش پرداخت سکه در هر مورد با توجه به وضعیت زوج تعیین می گردد و از شخصی به شخص دیگر متفاوت می باشد.
توصیه می شود برای مطالبه و به اجرا گذاشتن مهریه قبل از هر اقدامی حتما با وکیل خانواده گروه وکلای یعقوبی در خصوص مراحل و شرایط اجرا گذاشتن مهریه با توجه به وضعیت مالی شوهر خود مشورت نمایید.
