این روزها شاهد خاموشی ها گسترده هستیم و این مسئله موجب شده است تا بسیاری از مردم به وضع موجود معترض باشند. برخی از مسئولین مردم را دعوت می کنند تا برق کمتری برای جلوگیری از خاموشی های بیشتر، مصرف کنند.

به گزارش تابناک اقتصادی، مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق کشور طی مصاحبه ای روز گذشته 23 دی 99 گفت: اگر مردم تنها ۱۰ درصد در مصرف برق و گاز صرفه جویی داشته باشند دیگر شاهد خاموشی نخواهیم بود و خط قرمز صنعت برق عدم اعمال خاموشی برنامه ریزی شده به بخش خانگی و بیمارستان ها است.

نکته اینجاست که بسیاری با دلایلی که دارند عنوان می کنند که نباید این مسئله خاموشی ها به مصرف برق مردم مربوط باشد. در مقایسه با سال های گذشته باید میزان مصرف برق کاهش یافته باشد چرا که بسیاری از دانشگاه ها، مدارس و ... به دلیل شیوع ویروس کرونا و شرایط قرنطینه تعطیل می باشند و ساعات کاری ادارات و بانک ها هم کاهش یافته است. بنابراین با همین استدلال عنوان می شود که نباید این خاموشی ها به افزایش مصرف برق مربوط باشد.

برخی دلیل این خاموشی ها را در روند صعودی افزایش ارزش بیت کوین می دانند. مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه مصرف غیرمجاز برق توسط استخراج‌کنندگان ارزهای مجازی از عوامل افزایش مصرف برق در کشور است، گفت: بیش از ۳۰۰ مگاوات برق غیر مجاز توسط استخراج کنندگان ارزهای مجازی مصرف می‌شود. وی گفت: بالا رفتن نرخ بیت کوین که یک زمان هشت هزار دلار بود و اکنون به بیش از ۳۰ هزار دلار رسیده سبب افزایش تعداد استخراج کنندگان شده است.

شایان ذکر است بیت کوین در چند وقت اخیر روند رو به رشدی را تجربه کرده است و در روز گذشته بعد از یک کاهش شدید، دوباره افزایش 9.5 درصدی داشت و به 34 هزار و 683 دلار رسید! ناگفته نماند که در یک هفته گذشته ارزش این رمز ارز از 40 هزار دلار هم عبور کرده بود.

خاموشی ها چه ارتباطی می تواند با ارزش بیت کوین داشته باشد؟

قطعا رشد شدید ارزش بیت کوین انگیزه برای تولید این رمز ارز را افزایش می دهد. اما نحوه تولید این رمز ارزها چگونه است و چه ارتباطی به خاموشی ها دارد؟

ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتالی یکی از بهترین راه ‌ها برای کسب درآمد از طریق ارزهای دیجیتالی است. فارم ماینینگ یا مزرعه استخراج فضا یا سوله‌ ای است که به دستگاه های استخراج  ارز‌ دیجیتال (اسیک ماینر)  اختصاص یافته است. یک فارم ماینینگ یا مزرعه استخراج می تواند از تعدادی محدود تا چند هزار اسیک ماینر و منبع تغذیه همراهشان که در ساختاری قفسه مانند مرتب شده اند تشکیل شود.

طبق محاسبات صورت گرفته هر دستگاه استخراج ارز دیجیتال (اسیک ماینر) در ثانیه 1500 کیلووات برق مصرف می ‌کند و این در حالی است که یک مایکرویو معمولی در همین مدت تنها 900 کیلووات مصرف می ‌کند. بنابراین این دستگاه ها مصرف برق بالایی دارند.

با توجه به اینکه به برق در ایران یارانه پرداخت می شود و هزینه آن در ایران پایین است، عده ای در حال سوءاستفاده از برق صنعتی و کشاورزی می باشند. این نوع برق به مراتب ارزان تر از برق خانگی است و به همین منظور بسیاری از کسانی که در کار استخراج ارز دیجیتالی هستند، سعی می کنند سوله هایی که مجهز به برق صنعتی یا کشاورزی هستند را برای استخراج اجاره یا خریداری کنند.

داستان مزارع استخراج ارز دیجیتالی از آنجا جالب می شود که عده ای می گویند، چینی ها به دلیل برق و نیروی کار ارزان برای ارزکاوی به ایران هجوم آورده اند.

برآوردهای انجام شده در دنیا، نشان می دهند که سه چهارم رمزارزهای دنیا در چین استخراج می شود. اما تارنمای چینی «۸ بی تی سی» که به اخبار استخراج بیت کوین اختصاص دارد در فروردین ماه سال گذشته نوشت: طی ماه های اخیر دولت مرکزی از مقامات محلی در مناطق مختلف این کشور خواسته با افزایش قیمت حامل های انرژی و تصویب قوانین زیست محیطی سختگیرانه، شرکت ها را به ترک استخراج ارزهای رمزپایه ترغیب کنند. احتمال غیرقانونی اعلام شدن این اقدام نیز باعث شده است تا چشم انداز روشنی پیش روی سرمایه گذاران در این کشور قرار نداشته باشد. یکی از دلایل سرمایه گذاران بیت کوین برای خروج از چین، افزایش بهای برق از اواخر ۲۰۱۸ است.

به نوشته این تارنمای خبری، هر چند کانادا، آمریکا و ایسلند از جمله کشورهایی هستند که نام آنها به عنوان پایگاه جدید این سرمایه گذاران مطرح می شود و برخی شرکت های استخراج کوچکتر نیز ترجیح می دهند در همان منطقه جغرافیایی و در کشورهایی مانند تایلند، کامبوج و یا ویتنام فعالیت کنند اما با این حال کشوری که بیش از همه توجه سرمایه گذاران را به خود جلب کرده ایران است. در ادامه مطلب این تارنما آمده است: از جمله مزیت های ایران ارزان بودن بهای برق مصرفی است.

هر چند که شاید بسیاری این خاموشی ها را به استخراج رمزارزها مربوط می دانند و حتی همان گونه که ملاحظه گردید سخنگوی صنعت برق اعلام کرد که بیش از ۳۰۰ مگاوات برق غیر مجاز توسط استخراج کنندگان ارزهای مجازی مصرف می‌شود اما محمدرضا شرفی رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن زنجیره بلوک (بلاکچین) ایران طی مصاحبه ای با رادیو اعلام کرد: 280 مگاوات از این میزان برق مصرفی برای استخراج رمز ارز در مناطق ویژه و آزاد می باشد. وی افزود: اگر جستجو کنید متوجه خواهید شد که اینها سرمایه گذاران خارجی هستند که در ایران و در مناطق آزاد و ویژه در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند.

آیا مصرف بالای برق یک مزرعه بیت کوین چینی باعث خاموشی‌های اخیر برق ایران شده؟

رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در پاسخ به این سوال توضیح داد: در وهله اول باید این سوال را پرسید که آیا امکان آنکه یک شرکت خارجی به ایران آمده و در حوزه ای فعالیت اقتصادی خود را آغاز کند اما دولت در جریان آن نباشد و قراردادی در این زمینه منعقد نشود وجود دارد؟ قطعا این طور نیست. همانطور که در سال‌های گذشته نیز مطرح شده بود، بحث جذب و ورود سرمایه گذاران در حوزه بیت کوین به ایران اعلام شد و احتمالا پیگیری شده است.

به گفته حریری، چیزی که امروز قطعی به نظر می‌رسد این است که بحث استخراج بیت کوین در ایران امروز از سوی شرکت‌ها و افراد مختلف در حال اجراست و اینکه صرفا یک شرکت چینی را محور این موضوع در نظر بگیریم قطعا از واقعیت بسیار به دور است. شرکت‌های خارجی برای ورود به ایران مجوزهای لازم را از دولت می‌گیرند و با توجه به معامله خارجی، قطعا نرخ انرژی آنها با قیمت‌های بین المللی محاسبه می‌شود و با شفاف کردن اطلاعات و ارائه جزییات از سوی مسئولان که چه تعداد استخراج کننده بیت کوین و از سوی چه افراد یا شرکت‌هایی در ایران فعال است، قطعا سوالات و ابهام‌های جامعه برطرف خواهد شد.

حریری در ادامه گفتگو با ایسنا؛ با انتقاد از کسانی که به دنبال افزایش اختلاف میان ایران و چین و کاهش همکاری‌های دوجانبه هستند، تشریح کرد: اینکه هر اتفاقی در ایران رخ می‌دهد ناگهان در یک حرکت گسترده، گروهی تلاش می‌کنند انگشت اتهام را به سمت چین بگیرند، بسیار از واقعیت‌ها به دور است. اینکه در ایران قطعی برق داریم و ناگهان فیلمی عجیب از زیرساخت‌های یک شرکت چینی منتشر شده و یک موج رسانه‌ای نیز در این زمینه به راه می‌افتد، نشان دهنده آن است که گروهی به دنبال ضربه زدن به این همکاری‌های دو جانبه هستند.

استخراج رمز ارز چه نفعی برای دولت دارد؟

حالا که برق یارانه ای و ارزان در اختیار استخراج کنندگان قرار می گیرد، نفع آن برای دولت و مردم چیست؟

رئیس کارگروه استخراج رمزارز انجمن زنجیره بلوک (بلاکچین) ایران در این باره گفت: با توجه به اینکه بیشتر این واحدهای استخراج کننده رمزارزها در مناطق آزاد و ویژه کشور فعالیت دارند، عوایدی برای کشور ندارند! وی افزود: این واحدها از معافیت های مالیاتی از جمله مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر درآمد، عوارض واردات دستگاه و ... برخوردارند.

شرفی گفت: راه اندازی استخراج رمز ارز در مناطق آزاد و ویژه علاوه بر معافیت ها و استفاده از برق یارانه ای، حسن دیگری نیز دارد و آن حسن این است که شما ظرف 24 ساعت می توانید کار خود را شروع کنید و این در حالی است که اگر بخواهید در داخل کشور این کار را انجام دهید حداقل شش ماه تا شروع کار زمان خواهد برد.

به هر صورت همان گونه که ملاحظه می گردد بسیاری استخراج بیت کوین را یکی از مظنونی اصلی قطعی برق می دانند و مسئولین برق کشور باید با قاطعیت اعلام کنند که آیا واقعا این مسئله باعث بروز خاموشی های گسترده شده است یا خیر؟ البته برخی نیز نبود سوخت برای نیروگاه ها و صادرات برق را از دیگر عوامل خاموشی ها قلمداد می کنند. دو عاملی که شاید در سال های گذشته و البته با مصرف برق بالاتر (به دلیل آنکه کرونا در آن سال ها وجود نداشت و در نتیجه دانشگاه ها و مدارس و ... تعطیل نبودند) باعث خاموشی های این چنینی نشده بودند.