از سلب اختیار سقط جنین ناسالم از پزشک تا صدور این اجازه با حکم قاضی

پارسینه یکشنبه 26 تیر 1401 - 19:50
مجلس یازدهم در راستای اجرای سیاست‌های «طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده»، طرحی را به تصویب رسانده که کار سقط را جنین حتی در مواردی که نوزاد دچار مشکلات کروموزومی یا جسمی باشد، بسیار سخت می‌کند.
به گزارش پارسینه؛ سقط جنین از نظر پزشکی عبارت است از اخراج عمدی یا مصنوعی یا خروج خود به خود حمل قبل از آنکه جنین قادر به زنده ماندن باشد که شامل خروج جنین قبل از هفته بیستم بارداری یا وزن جنین کمتر از ۵۰۰ گرم است.

در واقع، سقط جنین به اخراج حاصل باروری از رحم در حالی که موجود تشکیل‌شده قادر به زندگی خارج از رحم نباشد، گفته می‌شود.
 
سقط جنین همواره دربرگیرنده چالش‌هایی در حوزه‌های اخلاقی، حقوقی، دینی، فلسفی و بهداشت باروری بوده است. اغلب کشور‌ها در برهه ها‌ی مختلف زمانی برخورد‌های متفاوتی با موضوع سقط جنین داشته اند. امروزه سقط جنین یکی از مباحث مهم حوزه پزشکی ایران است.
 
در گذشته بنابر تشخیص پزشک و گواهی پزشک قانونی، فرایند سقط جنین ناسالم اجرایی می‌شد. در شرایط فعلی بر اساس ماده ۵۶ قانون جوانی جمعیت این اختیار از پزشک سلب شده است و پس از طی کردن یک فرایند اجرایی، اجازه سقط جنین ناسالم با حکم قاضی صادر می‌شود.
 
صابر جباری رییس اداره جوانی جمعیت وزارت بهداشت درباره فرایندی که در جهت حفظ و صیانت از جنین سالم طی می‌شود، گفت: در گذشته بنابر تشخیص پزشک و گواهی پزشک قانونی، فرایند سقط جنین ناسالم اجرایی می‌شد. در شرایط فعلی بر اساس ماده ۵۶ قانون جوانی جمعیت این اختیار از پزشک سلب شده است و پس از طی کردن یک فرایند اجرایی، اجازه سقط جنین ناسالم با حکم قاضی صادر می‌شود.

او گفت: یعنی ما غربالگری انجام نمی‌دهیم که بخواهیم جنینی را سقط کنیم، بلکه ما غربالگری انجام می‌دهیم تا به مادر و خانواده اطمینان دهیم جنین سالم است. در موارد استثنا ممکن است به دلایل مختلف پزشکی یا حَرَج نیاز به سقط باشد که این موارد در پزشکی قانونی و با حکم نهایی قاضی در نظر گرفته و انجام می‌شود.

جباری تاکید کرد: البته در این موارد نیز نباید بروج روح اتفاق افتاده باشد و سن بارداری باید کمتر از ۴ ماه باشد. خانواده‌ای که دغدغه غربالگری را دارد باید در زمان معین به پزشک مراجعه کند.
 
جباری تاکید کرد: از زمانی که خانم باردار به پزشک مراجعه می‌کند و درخواست آزمایش یا سونوگرافی صورت می‌گیرد، نتایج آن باید در سامانه مربوطه ثبت شود و بر اساس دستورالعمل علمی چه در بررسی‌های اولیه مشخص شود که جنین سالم است و چه مشخص شود نیاز به بررسی‌های بیشتر وجود دارد، کلیه اقدامات باید در یک سامانه یکپارچه ثبت شود که سرعت رسیدگی به امور افزایش یابد. پایلوت سامانه، اجرایی شده، اما هنوز نهایی نشده است.

عدم جرم‌انگاری سقط جنین خود به خودی

وی در پاسخ به این سوال که در صورت سقط خود به خودی جنین فرایند جرم‌انگاری چگونه انجام می‌شود، توضیح داد: در این شرایط دیگر پزشک یا شخص دیگری مسئول نیست. در دستورالعمل جدید انجام اعمال تهاجمی مانند آمینوسنتز ممنوع است مگر اینکه در فرایند ارجاع مادر باردار با تشخیص پزشکی قانونی این عمل انجام شود که اگر به دلیل عوارض آمینوسنتز (که کمتر از یک درصد ممکن است منجر به سقط شود) جنین از بین برود، این اتفاق هم با رضایت والدین و تشخیص پزشکی قانونی بوده است.

وی افزود: در فرایند عادی اجازه آمینوسنتز وجود ندارد، لذا سقط القایی یا ناشی از عوارض انجام اعمال تهاجمی را متصور نیستیم. به طور کلی انجام غربالگری اختیاری است؛ یعنی هیچ پزشکی نمی‌تواند مادر را مجبور به انجام غربالگری کند؛ در صورت درخواست والدین کلیه فرایند به آن‌ها توضیح داده می‌شود و اگر شامل مواردی باشند که غربالگری برایشان لازم است، فرم رضایت‌نامه‌ای وجود دارد که باید آن را امضا کنند و بعد پزشک متخصص کار را آغاز می‌کند.

او تاکید کرد: در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت کلید واژه‌ای داریم به نام «حق حیات جنین» و این یعنی وقتی نطفه شکل می‌گیرد، نباید شیء پنداری صورت گیرد که فکر کنیم اختیار آن با پدر یا مادر است. هیچ کجای دنیا در ادیان هم به این صورت نیست و سقط جنین به صورت عمدی کاری ناپسند است. در کشور ما که مسلمان هم هستیم بعد از شکل‌گیری نطفه ولو جنین زیر ۴ ماه باشد باز هم سقط حرام است.

او به ابعاد قانونی این موضوع اشاره کرد و افزود: در قانون جدید مباشرت یا معاونت در سقط جنین، جرم‌انگاری می‌شود و برای فرد خاطی جرایم سنگین در نظر گرفته می‌شود؛ از جمله اینکه اگر فردی که در سقط دست داشته جزو گروه پزشکی باشد، پروانه پزشکی‌اش حتی با یکبار سقط جنین عمدی، باطل می‌شود.
 
حال باید دید با توجه به بازنگری‌هایی که در قوانین و دستورالعمل‌های سقط جنین صورت گرفته است در آینده نه چندان دور شاهد افزایش رشد جمعیت خواهیم بود یا متاسفانه با آمار روز افزون خانواده هایی با فرزند معلول روبرو خواهیم شد.

منبع خبر "پارسینه" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.