اقتصادآنلاین – اکرم شعبانی؛ به گزارش فایننشال تایمز، مقامات برجسته اقتصادی جهان در پایان هفته گذشته زنگ خطر را در مورد نیروهایی که علیه فدرال رزرو، بانک مرکزی اروپا و سایر بانکهای مرکزی کار میکنند، به صدا درآوردند چرا که آنها با بدترین تورم در دهههای اخیر مبارزه میکنند. در سخنرانی گردهمایی سالانه بانکهای مرکزی در جکسون هول وایومینگ، بسیاری اذعان کردند که اقتصاد جهانی در حال ورود به دورانی جدید و سختتر است.
نگرانی سیاستگذاران از افزایش تورم در اولین گردهمایی حضوری در جکسون هول، وایومینگ
گیتا گوپینات معاون مدیرعامل صندوق بینالمللی پول به فایننشال تایمز گفت: حداقل طی پنج سال آینده، سیاستگذاری پولی بسیار چالشبرانگیزتر از دو دهه قبل از شیوع همهگیری خواهد بود. ما در محیطی هستیم که شوکهای عرضه نسبت به قبل بیثباتتر خواهد بود و این امر باعث ایجاد بده-بستانهای پرهزینهتری برای سیاستهای پولی میشود.
سرعت رشد قیمتها به دلیل اختلالات زنجیره تامین ناشی از قرنطینههای کووید – ۱۹ با تقاضای بالای مصرف کنندگان که به دلیل حمایتهای مالی و پولی بیسابقه دولتی از آغاز همهگیری شکل گرفت، افزایش یافته است. تهاجم کامل روسیه به اوکراین هم بخشی از شوکهای کالایی را ایجاد و محدودیتهای عرضه و افزایش قیمتها را بیشتر کرده است.
این پویاییها، بانکهای مرکزی را مجبور کرد تا با شدت بیشتری سیاستهای پولی خود را سختتر کنند تا اطمینان حاصل شود که تورم در اقتصاد جهانی عمیقتر نخواهد شد. اما با توجه به ظرفیت محدود آنها برای رسیدگی به مسائل مربوط به عرضه، بسیاری نگران آن هستند که مجبور شوند برای بازگرداندن ثبات قیمتها، درد اقتصادی بیشتری را نسبت به گذشته تحمل کنند.
دیوید مالپاس رییس بانک جهانی هشدار داد که ابزارهای بانکهای مرکزی، به ویژه در اقتصادهای پیشرفته، برای مقابله با فشارهای تورمی مرتبط با عرضه که بخش قابل توجهی از افزایش تورم اخیر را هدایت میکند، مناسب نیستند.
وی افزود: افزایش نرخها باید با سایشهای زیادی در اقتصاد رقابت کنند بنابراین فکر میکنم این بزرگترین چالشی است که با آن روبرو هستیم. شما به امید کاهش تورم نرخها را افزایش میدهید، اما با سایش زیاد در زنجیره تامین و چرخه تولید مواجه میشوید.
ارقام کلیدی هم در فدرال رزرو و هم در بانک مرکزی اروپا تعهدات «بدون قید و شرط»ی برای بازگرداندن ثبات قیمتها ایجاد کرده است. جروم پاول رییس فدرال رزرو، روز جمعه هشدار داد که یک «دوره پایدار» رشد آهسته و تضعیف بازار کار محتمل است.
گیتا گوپینات معاون مدیرعامل صندوق بینالمللی پول
گوپینات هشدار داد که بانک مرکزی اروپا با بده – بستانهای حادی مواجه شده است. او گفت که با توجه به شدت بحران انرژی ناشی از جنگ اوکراین، «یک خطر واقعی» وجود دارد که یک محیط رکود تورمی از رشد ضعیف و تورم بالا در اروپا پدید آید.
مالپاس تصریح کرد: اقتصادهای در حال توسعه نیز به ویژه با سخت شدن شرایط مالی جهانی آسیبپذیر هستند.
وی افزود: بخشی از این آسیبپذیری ناشی از نرخ بهره بالاست و آنها بدهیهای معوق زیادی دارند که هزینههای خدمات بدهی را افزایش داده و دریافت بدهی جدید را سختتر میکند. چالش اضافه شده این است که اقتصادهای پیشرفته به شدت از سرمایه جهانی و منابع انرژی استفاده میکنند و این روند، کمبود سرمایه در گردش برای سرمایهگذاریهای جدید در بخشهای دیگر ایجاد میکنند.
چانگیونگ ری رییس بانک کره عظمت چالش اقتصادی پیش روی بانکهای مرکزی را در یک جمله خلاصه کرد و گفت این مساله که آیا جهان به محیطی با تورم پایین بازخواهد گشت «مسالهای میلیارد دلاری» است.
شرکت کنندگان در نشست جکسون هول که به دلیل همهگیری دو سال برای دیدار چهره به چهره صبر کرده بودند نگران بودند که جهان و روابط اقتصادی که زیربنای آن را تشکیل میدهد، اساسا تغییر کرده است.
تغییر شدید در پویایی اقتصادی باعث شد شرکت کنندگان کمی به جستجوی واقعیتها بپردازند. گوپینات تصریح کرد: تواضع زیادی در جلسه در مورد آنچه میدانیم و آنچه نمیدانیم وجود دارد.
این رویداد مشکلات ناشی از بیماری همهگیر و تهاجم روسیه به اوکراین را با جزییات کامل آشکار کرد.
جاکوب فرنکل رییس سابق بانک اسراییل که ریاست هیات مدیره گروه ۳۰، یک کنسرسیوم مستقل از سیاستگذاران سابق را بر عهده دارد، گفت: ما بحران انرژی، بحران غذا، بحران زنجیره تامین و همچنین جنگ را داریم که همه اینها پیامدهای عمیقی بر عملکرد اقتصادی جهان، ماهیت به هم پیوستگی جهان و مهمتر از همه قیمت نسبی بسیاری از کالاها دارد.
مسائل پیچیدهتر، تردید در مورد میزان سختگیری سیاستها در مواجهه با چرخشهای غیرقابل پیشبینی در عرضه و به نوبه خود قیمتهاست.
توماس جردن رییس بانک ملی سوییس عنوان کرد: در حال حاضر ما باید تصمیمات خود را در شرایط عدم اطمینان بالا اتخاذ کنیم. تفسیر دادههای فعلی چالش برانگیز و تشخیص فشار تورمی موقت و پایدار از یکدیگر در چنین شرایطی دشوار است.
به گفته شنابل از بانک مرکزی اروپا، چند سال آینده در معرض خطر شناسایی به عنوان «نوسانات بزرگ» قرار دارد – بر خلاف دو دهه گذشته که اقتصاددانان به دلیل پویایی نسبتا آرام آن را «اعتدال بزرگ» نامیدند.
بسیاری از مقامات به این باور رسیدهاند نیروهای ساختاری که فشار قیمتها را کنترل میکردند – عمدتا جهانی شدن و عرضه فراوان نیروی کار – در شرایط کنونی معکوس شدهاند.
آگوستین کارستنز مدیرکل بانک تسویه حسابهای بینالمللی هشدار داد: به نظر میرسد اقتصاد جهانی در آستانه یک تغییر تاریخی است، زیرا بسیاری از جریانهای مستقیم عرضه کل که تورم را مهار کردهاند، به نیروهای مخالف تبدیل میشوند. اگر چنین باشد، افزایش اخیر فشارهای تورمی ممکن است پایدارتر باشد.
بدبینان به این دیدگاه میگویند که مطمئن هستند بانکهای مرکزی پیشروی جهان قادر خواهند بود از تورم بالای عمیق جلوگیری کنند.
آدام پوسن، رییس موسسه اقتصاد بینالملل پترسون گفت: موضوعی که بانکهای مرکزی باید بر روی آن تمرکز کنند، ایجاد اعتبار تورمی نیست. موضوع تغییر استراتژی و اهداف تورمی برای جهانی است که در آن شوکهای عرضه منفی مکرر و بزرگتری خواهید داشت.
هدف تورم ۲درصدی که بانکهای مرکزی در اقتصادهای پیشرفته عمدتا طی دههها به آن پایبند بودهاند، بارها در طول کنفرانس سالانه مطرح شد و اقتصاددانان پیشنهاد کردند که ممکن است نیاز به تطبیق آن با اقتصاد جهانی شکستهتر باشد.
فدرال رزرو در سال ۲۰۲۰ و مدتها پیش از افزایش تورم اعلام کرد که تورم میانگین ۲درصدی را در طول زمان هدف قرار میدهد تا دورههای قبلی کمتر از هدف را جبران کند. سال گذشته بانک مرکزی اروپا اعلام کرد که افزایش موقت تورم را در برخی مواقع در بالای سطح ۲درصدی تحمل خواهد کرد.
بسیاری از اقتصاددانان از هدفگذاری ۳درصدی تورم حمایت کردند. به گفته استفانی آرونسون کارمند سابق فدرال رزرو که اکنون در موسسه بروکینگز مشغول به کار است، این رویکرد به بانکهای مرکزی انعطافپذیری بیشتری میدهد تا فراتر از شوکهای عرضه نگاه کنند و از اقتصاد در زمان رکود حمایت کنند.
موریس آبستفلد اقتصاددان ارشد سابق صندوق بینالمللی پول در گفتوگویی عنوان کرد: این مانند یک بازی برد – برد است، اگر تورم شما به ۲ درصد میرسد و میتوانید میزان رشد پایین مورد نیاز را بکاهید و همچنین در درازمدت با توجه به اینکه کمتر توسط مرز پایینتر از صفر محدود میشوید، به سمت روش بهتری بروید، به نظر من این یک بازی برد – برد است.
زمان و چگونگی رویکرد بانک مرکزی مانند فدرال رزرو و سایر بانکهای مرکزی، با توجه به کنترل ضعیف آنها بر تورم و خطر اینکه انتظارات خانوارها و مشاغل از افزایش قیمتها در آینده عمیق شود، بسیار مهم خواهد بود.
کارن دینان استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد که قبلا در بانک مرکزی ایالات متحده کار میکرد، عنوان کرد: این برای فدرال رزرو و همتایانش «بسیار مخاطره آمیز» است که حتی تا زمانی که تورم را مهار نکنند، این موضوع را مطرح کنند. آنها باید هر کاری میتوانند برای حفظ اعتبار خود انجام دهند – و شاید در برخی موارد، اعتبار خود را احیا کنند – اما باید به سختی در مورد اینکه هدف تورم جدید چه باشد، فکر کنند.