گیاه‌خواران معتقد هستند که غذای اصلی انسان، میوه بوده و هنوز نیز سیستم گوارش بدن ما بیش از هر غذایی با میوه سازگار است. در این مقاله، خواص شش میوه تابستانی و زمستانی را ازنظر طب سنتی ایرانی بررسی می‌کنیم. در پایان می‌توانید این میوه‌ها را با توجه به نیازها و طبع بدن خود به تعادل در رژیم غذایی‌تان بگنجانید.
ازنظر طب سنتی ایران، طبع پرتقال، سرد است. تری و خشکی طبع پرتقال نیز به طعم آن بستگی دارد. پرتقال شیرین، تر و پرتقال ترش، خشک محسوب می‌شود. به دلیل سردی طبع این میوه، مصرف آب آن در فصل تابستان می‌تواند برطرف‌کننده عطش و پایین آورنده دمای بدن باشد.
پرتقال، سرشار از ویتامین C است و مصرف آن یکی از بهترین روش‌های پیشگیری و درمان سرماخوردگی محسوب می‌شود. از دیگر خواص این میوه، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ازنظر طب سنتی، پرتقال، یکی از بهترین درمان‌ها برای یبوست است. این طب، توصیه می‌کند افراد مبتلا به این عارضه، هرروز صبح، دم‌نوش پوست پرتقال مصرف کنند. همچنین، طب سنتی پیشنهاد می‌کند که افراد سردمزاج این میوه را به همراه مصلح‌هایش یعنی مواد گرم و خشک مانند نمک و گلپر مصرف کنند. مصرف آبمیوه طبیعی پرتقال در فصل زمستان می‌تواند از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کند.
انبه، یکی از میوه‌های گرمسیری و تابستانی است که در کشور ما کمتر کشت شده و بیش از کشورهایی مانند پاکستان و هند وارد می‌شود. این میوه به معنی واقعی کلمه، خواصی جادویی دارد. ازنظر طب سنتی، انبه رسیده و کامل، طب گرم و خشک دارد و از این نظر در درمان بسیاری از بیماری‌هایی که براثر سردی و تری ایجاد می‌شوند، مؤثر است. انبه، بهترین خوراکی برای افراد بلغمی و سودایی مزاج است. بااین‌حال، طب سنتی معتقد است که از مصرف انبه نارس باید خودداری کرد؛ چراکه در بدن تولید بلغم و سودا می‌کند. با توجه به کمبود این میوه در کشور ما مصرف نوشیدنی‌های آن که توسط شرکت‌ها تولید می‌شود، می‌تواند خواص آن را به‌اندازه کافی به بدن برساند. برند ماتینا یکی از برترین تولیدکنندگان نوشیدنی طبیعی انبه در کشور ماست.
انبه سرشار از ویتامین‌های A، C، K، پتاسیم، فولات، بتاکاروتن و منیزیم است و از خواص درمانی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
طب سنتی به افراد مبتلا به دیابت توصیه می‌کند که برگ انبه را جوشانده و دم‌نوش آن را صبح و شب مصرف کنند. این کار به کنترل بهتر قند خون آنان کمک می‌کند. مصرف زیاد انبه برای افراد دموی‌مزاج و افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند، توصیه نمی‌شود.
یکی از میوه‌های مخصوص فصل تابستان، آلبالو است. این میوه در طب سنتی، طبعی بسیار سرد و خشک دارد. ازاین‌رو، مصرف آن برای کسانی که طبعی سرد دارند، توصیه نمی‌شود اما در رفع تری بدن می‌تواند بسیار مؤثر باشد. اساسا افرادی که طبع گرم و خشک دارند، بهتر است از این میوه یا آب آن استفاده کنند. مصرف آبمیوه تازه آلبالو در فصل تابستان می‌تواند به‌خوبی از گرمازدگی جلوگیری کند.
آلبالو سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی زیر است:
ازنظر طب سنتی، آلبالو در درمان بیماری‌ها و عوارضی نظیر نارسائی کبدی، بیماری‌های قبلی و عروقی، بیماری‌های کلیوی، چاقی، اسهال، تهوع و تب شدید مؤثر است.
ازآنجاکه آلبالوی ترش، فیبر بالایی دارد می‌تواند هضم دشواری داشته باشد. ازاین‌رو، توصیه می‌شود افرادی که در هضم این میوه دچار مشکل هستند از آبمیوه تازه و طبیعی آن استفاده کنند. همچنین به دلیل سردی زیاد این میوه، طب سنتی پیشنهاد می‌کند که آن را با مصلح‌هایی مانند تخم شربتی، زعفران و ادویه‌جات خشک و گرم مصرف کنید.
آناناس نیز یکی دیگر از میوه‌های تابستانی است که در کشور ما بیشتر به‌صورت وارداتی از کشورهای جنوب شرق آسیا یافت می‌شود. این میوه زیبا با طعم بسیار شیرین خود ازنظر طب سنتی دارای طبع گرم و تر است. به همین دلیل، مصرف آن به افرادی که طبع سرد دارند به‌شدت توصیه می‌شود. از خواصی که طب سنتی برای این میوه ذکر می‌کند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آناناس، حاوی ماده‌ای به نام بروملین است. این ماده، درواقع، نوعی آنزیم بوده که خواص بسیاری دارد که مهم‌ترین آن‌ها جلوگیری از لختگی خون است. به همین دلیل، مصرف آناناس در رفع کبودی‌ها نیز مؤثر بوده و پزشکان توصیه می‌کنند افرادی که تحت عمل‌های جراحی قرار می‌گیرند، مصرف آن را افزایش دهند.
در طب سنتی، توصیه می‌شود افراد گرم‌مزاج، آناناس را همراه با مصلح‌های آن مانند آب انار و آب‌لیمو مصرف کنند. همچنین به دلیل قند طبیعی بالا، مصرف بیش‌ازحد این میوه می‌تواند سبب پوسیدگی دندان‌ها شود.
انار، یکی از میوه‌های با فراوانی بسیار زیاد در کشور ماست و ازاین‌رو باید با مصرف به‌اندازه آن از فوایدش بهره‌مند شد. این میوه نیز مانند بیشتر میوه‌های ترش‌مزه ازنظر طب سنتی، طبع سرد و خشک دارد. بااین‌حال، نوع شیرین یا ملس آن، طبعی متعادل داشته و از این نظر، یکی از بهترین میوه‌های طبیعت محسوب می‌شود. ازنظر طب سنتی ایران، این میوه یا آبمیوه طبیعی آن دارای خواص زیر است:
توصیه می‌شود افرادی که دچار یبوست هستند تا درمان این مشکل از خوردن انار به‌ویژه انار ترش، خودداری کنند و به‌جای آن، آبمیوه آن را مصرف نمایند. بهترین مصلح انار ترش نیز انار شیرین است.
یکی دیگر از میوه‌های محبوب تابستانی، هلو است. میوه‌ای بسیار خوش آب و رنگ و خوش‌بو که ازنظر طب سنتی، طبعی سرد و تر دارد. مصرف چنین میوه‌هایی در فصل تابستان که طبیعتا بدن به سمت گرمی و خشکی می‌رود، سبب تعادل می‌شود. این میوه برای افراد دموی‌مزاج، بسیار مفید است.
طب سنتی توصیه می‌کند افرادی که طبع سرد و تر دارند، هلو را به همراه مصلح‌های آن مانند عسل و زنجبیل مصرف کنند. از خواص این میوه ازنظر طب سنتی، موارد زیر هستند:
میوه‌ها از متنوع‌ترین مواد خوراکی در دسترس انسان هستند. هرکدام از آن‌ها خواص خاص خود را دارند و همگی سرشار از انواع ویتامین هستند. ازنظر طب سنتی ایرانی هر میوه‌ای، طبع خاص خودش اعم از سرد و خشک، گرم و خشک و غیره را دارد. مصرف هر میوه باید به تعادل باشد و تا حد امکان، مصلح آن نیز مصرف شود.
در این مقاله، خواص چهار میوه تابستانی انبه، آناناس، هلو و آلبالو و دو میوه زمستانی انار و پرتقال را ازنظر طب سنتی بررسی کردیم. مصرف آبمیوه تازه و طبیعی این میوه‌ها به‌ویژه در فصل تابستان، سبب رفع عطش و نیز تأمین مواد موردنیاز بدن می‌شود.
