اقتصادآنلاین ـ پرستو بهرامی راد؛ هنوز آمریکا در خصوص پاسخ ایران جوابی اعلام نکرده است. در حقیقت چشمان همه به تصمیم واشنگتن دوخته شده است. پرونده قطور برجام میان تهران و واشنگتن بلاتکلیف است و هنوز مشخص نیست که توافقی در راه خواهد بود یا خیر؟
محسن پاک آیین، دیپلمات سابق در گفتگو با اقتصادآنلاین در خصوص روند مذاکرات برجامی بیان کرد: واقعیت این است که کماکان ما منتظر جواب قانع‌کننده آمریکایی‌ها هستیم و امیدواریم آنها دست از کارشکنی بردارند و پاسخ منطقی بدهند. امیدواریم کاخ سفیدنشینان ایده‌هایی که ایران به آنها داده را بپذیرند و وارد گام‌های عملی بشوند و بن‌بستی ایجاد نشود. اگر بن‌بستی بوجود بیاد، قطعاً مقصر اصلی آن آمریکایی‌ها هستند.
این دیپلمات سابق در ادامه گفت: آمریکایی‌ها باید تضمین‌هایی را در رابطه با لغو تحریم‌ها به ما بدهند و کشورها و شرکت‌ها را قانع کنند یا مانعی برای آنها ایجاد نکنند تا با ایران همکاری اقتصادی داشته باشند.
وی توضیح داد: اما در متنی که آمریکایی‌ها به ما می‌دهند معمولاً ادبیات تعهد‌آوری وجود ندارد. برای مثال می‌گویند ما شرکت‌ها را تشویق می‌کنیم که با ایران کار کنند، اما تعهد‌آور نیست. لذا ما طالب متنی با ادبیات محکم‌تر و ضمانت قوی‌تر هستیم. همچنین لغو تحریم‌هایی که باید انجام بدهند را ضمانت کنند.
در خصوص بحث پادمانی پاک آیین خاطرنشان کرد: در بحث تعهدات پادمانی از ما درخواستهای زیادی دارند، در صورتی که مسئولین ما تا آنجایی که ممکن بود انعطاف نشان دادند؛ اما در بعضی موارد امکان انعطاف وجود ندارد. چون با درخواستهای آنها، ما از حق مسلم دارا بودن انرژی هسته‌ای در مصارف داخلی محروم می‌شویم. در مجموع انتظارات آمریکا در خصوص مسائل هسته‌ای غیر واقعی و خلاف پروتکل‌های سازمان انرژی هسته‌ای است. لذا به اعتقاد من در این حوزه‌ها باید مذاکرات ادامه پیدا کند تا آمریکایی‌ها که از برجام خارج شدند این شانس را پیدا کنند که مجدداً به برجام برگردند.
این دیپلمات سابق در خصوص نقش اروپایی‌ها در ایجاد توافق تصریح کرد: اروپایی‌ها توان فشار به آمریکا را ندارند. آنها در مقابل آمریکا بی‌دفاع هستند؛ حتی در دوره ترامپ که آمریکا به صورت تحقیرآمیزی با اروپایی‌ها برخورد میکرد، اینگونه بود. لذا به نظر من در خصوص برجام نیز آنها نمی‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. آمریکا سیاست‌های سختگیرانه خودش را دارد و اروپا هم آنقدر توانایی ندارد که در مقابل آمریکا خواسته‌های خودش را مطرح کند و به مرحله اجرا برساند.
در ادامه مطرح کرد: در بحث اوکراین هم آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها را با مشکلات بسیاری روبرو کردند. اروپایی‌ها در جلسات خصوصی می‌گویند که ما فریب آمریکایی‌ها را خوردیم. لذا من اعتقاد ندارم اروپایی‌ها بتوانند نقش جدی در بحث برجام ایفا کنند.
پاک آیین در مورد اینکه اگر مذاکرات به بن‌بست برسد، پرونده ایران به شورای امنیت میرود، بیان کرد: ما باید مرحله به مرحله بررسی کنیم. اینکه پرونده ما امکان دارد به شورای امنیت برگردد، بیشتر یک تهدید محسوب می‌شود. با این حال این بحثی نیست که امروز ما بخواهیم راجع به آن اظهار نظر کنیم. باید دید که مسیر چگونه طی می‌شود.
این دیپلمات در پایان اشاره کرد: اگر آمریکایی‌ها عاقل باشند باید پاسخ ایران را بپذیرند، چون ایران انعطاف‌های لازم را نشان داده است. متنی هم که ایران ارائه کرده، بسیار قابل اجرایی و عملیاتی است. آمریکایی‌ها اگر عاقل باشند به مسیر برجام برمی‌گردند. آمریکایی‌ها هستند که امروز به توافق نیاز دارند و میخواهند که به برجام بازگردند به اعتقاد من اگر عاقل باشند باید بپذیرند.
