به طور یقین برای داشتن فرزندان صالح پس از اینکه فرد به خدا توکل می کند، باید اعمالی را نیز انجام دهد تا نتیجه آن را در مورد فرزند خود مشاهده کند.مهم ترین عامل تربیت فرزندان صالح پرهیز از ارتزاق حرام است.تمامی مباحث تربیتی یک طرف و لقمه حلال هم یک طرف. در ادامه در سایت پارس نیوز درباره تربیت فرزندان صالح بیشتر صحبت خواهیم کرد.

با وجود درآمد نامشروع و حرام تمامی تلاش های تربیتی بی نتیجه است.کسب حرام باعث می شود که فرزندان آدمی ناصالح باشند.

لقمه حرام باعث می شود که انسان در مقابل ولی خدا و امام عصر خویش بایستد و بجنگد. همچنان که در واقعه عاشورا امام حسین (علیه السلام) فرمود: “ملئت بطونهم من الحرام” شکم های آنها از حرام پرشده است.

لقمه حرام باعث می شود که انسان حق را نپذیرد وبه باطل گرایش داشته باشد.

لقمه حرام، صیرت را از انسان می گیرد. لقمه حرام نه تنها باعث نمی شود که روزی انسان زیاد شود بلکه روزی انسان را کم می کند و برکت از رزق و زندگی برداشته می شود.

تربیت قبل از تولد

مـلامحمدتقى مجلسى از علماى بزرگ اسلام است .

وى در تربیت فرزندش اهتمام فراوان داشت و نـسـبـت به حرام و حلال دقت فراوان نشان مى داد تا مبادا گوشت و پوست فرزندش با مال حرام رشد کند.

مـحمدباقر، فرزند ملامحمدتقى، کمى بازیگوش بود.

شبى پدربراى نماز و عبادت به مسجد جامع اصـفـهـان رفـت . آن کـودک نـیـز همراه پدر بود. محمد باقر در حیاط مسجد ماند و به بازیگوشى پرداخت .

وى مشک پر از آبى را که در گوشه حیاط مسجد قرار داشت با سوزن سوراخ ‌کرد و آب آن را بـه زمـین ریخت .

با تمام شدن نماز، وقتى پدر از مسجد بیرون آمد، با دیدن این صحنه، ناراحت شد.

دست فرزند را گرفت و به سوى منزل رهسپار شد. رو به همسرش کرد و گفت: مى دانید که مـن در تربیت فرزندم دقت بسیار داشته ام.

امروز عملى از او دیدم که مرا به فکر وا داشت.

با این که در مورد غذایش دقت کرده ام که از راه حلال به دست بیاید، نمى دانم به چه دلیل دست به این عمل زشت زده است .

حال بگو چه کرده اى که فرزندمان چنین کارى را مرتکب شده است ؟

زن کمى فکر کرد و عاقبت گفت : راستش هنگامى که محمد باقر رادر رحم داشتم ، یک بار وقتى به خانه همسایه رفتم ، درخت انارى که درخانه شان بود، توجه مرا جلب کرد.

سوزنى را در یکى از انارها فرو بردم و مقدارى از آب آن را چشیدم .

ملامحمدتقى مجلسى با شنیدن سخن همسرش آهى کشید و به راز مطلب پى برد.

اگر در روایات اسلامى تاکید شده که خوردن غذاى حرام ولو اندک در نطفه تاثیر سوء دارد به همین جهت است.

لذا بزرگان علم تربیت گفته اند: تربیت قبل از تولد شروع مى شود.

غذا بر روان آدمی تأثیر دارد

غذاى حرام بر روح و روان انسان بسیار تأثیر گذاره و این تأثیر بر روان فرزند به هیچ وجه قابل انکار نیست نطفه ای که با لقمه حرام بسته و رشد یافته چیزی جز خباثت نیست و چگونه می توان به چشم او امیدوار بود که به نامحرم نگاه نکند و یا با زبان غیبت نکند.

عالم ربانی مرحوم نراقی در کتاب معراج السعاده می نویسد:

دلی که از لقمة ‌حرام روئیده باشد، کجا و قابلیت انوار عالم قدس کجا و نطفه ای که از مال حرام هم رسیده باشد به مرتبة‌رفیع انس با پروردگار چکار، چگونه پرتو عالم نور بدلی تابد که غذای حرام آن را تاریک کرده و کی پاکیزگی و صفا برای نفسی حاصل می شود که کثافات مال شبهه ناک آن را آلوده و چرک آلود نموده باشد. (معراج السعاده انتشارات مطبوعاتی حسینی ص ۳۱۳)

تأثیرگذاری لقمه ی حرام بر نفس و جان آدمی و بر حقیقت هستی او است. بنابراین یکسانی اثر مال حلال و حرام در بدن انسان، مساوی با یکسانی اثر آن در روح و نهاد آدمی نیست و نباید بین این دو خلط کرد.

مادر مفاسد و گناهان، لقمه حرام است

یکی از مهم ترین عوامل قضا شدن نماز شب و نماز صبح لقمه حرام است. به گونه ای که یکی از بزرگان با خوردن چند لقمه از غذای یک فرد رباخوار (ندانسته) چهل شب نماز شبش ترک شده و به سختی برای نماز صبح بیدار می شده است.

لقمه حرام باعث می شود که دعای انسان مستجاب نشود. لقمه حرام مادر بسیاری ازمفاسد و رذایل بوده و مهم ترین ابزار شیطان است.

لقمه حرام قساوت قلب می آورد. لقمه حرام باعث می شود که انسان عاقبت بخیر نشود.

فرزند دختر یا پسر

ذهنیت های غلط برای برخی از افراد وجود دارد فرزند پسر بهتر از دختر است و اگر دارای فرزند دختر شوند یک احساس شرمساری به آنها دست خواهد داد و خودشان را ضعیف می شمارند.

در حالی که رفتار اولیای دین ما اینگونه نبوده و تنها سلامت جسم آنها در بدو تولد مهم بوده. در حالات امام سجاد علیه السلام نقل شده است که آن حضرت هنگامی که مژده تولد فرزند به وی می دادند، از پسر و دختر بودن بچه سؤال نمی نمود و تنها می پرسید: آیا سالم است؟ و اگر جواب مثبت می شنید می فرمود: الْحَمْدُللَّهِ الَّذی لَمْ یخْلُقْ مِنّی خَلْقاً مُشَوَّهاً. سپاس خداوند که از من فرزندی معیوب خلق نفرمود.

اهمیت فرزند صالح

فرزندآوری اهمیت فراوانی دارد و فرقی بین دختر و پسر نیست، آن چیزی که بسیار حائز اهمیت است داشتن فرزند صالح و با تربیت است. داشتن فرزند، وقتی ارزشمند و لذت بخش خواهد شد که فرزند شما صالح و خوب تربیت شده باشد و الا وجود فرزند ناخلف سبب رنجش خاط و دل مردگی می‌شود.  پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند : از خوشبختی مرد، داشتن فرزند صالح است. 

خودتان را خوب تربیت کنید

اولین قدم برای اینکه یک فرزند صالح تربیت کنید این است که خودتان را خوب تربیت کنید، و به آن چیزهای که به کودک تان دستور می‌دهید تا انجام دهد، پایبند باشید.

جودی آرنال (Judy Arnall) نویسنده‌ی کتاب «انضباط بدون اضطراب» می‌گوید: کودک باید ببیند که خودتان هم قوانین را رعایت می‌کنید.

اگر شما توانستید که خودتان را تربیت کنید، تربیت فرزند شما کار سختی نخواهد بود و شما از وجود یک فرزند صالح و سالم برخوردار خواهید شد و در این صورت است که فرزند صالح را با هیچ ثروتی معاوضه نخواهید کرد.

اگر شما از لحاظ مالی در مضیقه هستید اما دارای فرزند صالح هستید، قدر آن را بدانید و خداوند را شاکر باشید. چون افرادی هستند که با وجود ثروت فراوان در آرامش نیستند و آرزوی داشتن فرزند صالح را دارند. 

داستان: یکی از نزدیکان ما فرد مذهبی و سرمایه داری است که خداوند دو تا پسر به او عطا کرده است.

این فرد در تربیت کردن آنها کوشا نبوده و آنها از مسیر حق خارج شده اند و به مسیر انحراف کشیده شده اند. این فرد می گفت :آرامش از زندگی من خارج شده و همیشه در حال غصه خوردن هستم که چرا در امر تربیت آنها کوتاهی کردم تا آنها به این روز بیفتند.

حاضر هستم تا تمام سرمایه و دارایی خود را خرج کنم تا این فرزندانم به مسیر حق برگردند. 

برای تربیت فرزند، دغدغه داشته باشید

آن والدینی در تربیت فرزند موفق تر هستند چگونگی تربیت فرزند را بلد باشند و در کنار آن  دغدغه داشته باشند. تا موضوع «تربیت فرزند» به دغدغه‌ای در ذهن پدر و مادر تبدیل نشود، نمی‌توانند فرزندان خویش را به درستی تربیت کنند.

پدر و مادری که دغدغه تربیت فرزند ندارند، یا از تربیت فرزندان خویش باز می‌مانند یا تربیت فرزندان خود را ناتمام می‌گذارند یا آنها را نادرست تربیت می‌کنند.

اما والدین هدفمند، تا آخرین لحظه برای تربیت فرزندان صالح تلاش می‌کنند و مزد تلاش خودشان را یک فرزند صالح تحویل می‌گیرند. 

همسرگزینی و تأثیر آن بر فرزند

با توجه به اهمیت همسرگزینی و تأثیر بسیار حساس آن در شکل گیری شخصیت فرزند، در منابع روایی از سوی پیشوایان معصوم(ع) توصیه هایی بیان شده است؛ از جمله از رسول گرامی

اسلام(ص) نقل شده است که می فرمایند: «اُنظر فی ای شیءٍ تَضَعُ وَلَدک فأنَّ العِرقَ دَسّاس؛ بنگر فرزند خود را در کجا قرار می دهی که تبار، اثرگذار است.» همچنین می فرمایند: «برای

نطفه ی خود محل مناسب انتخاب کنید و از اشخاص هم شأن خود زن بگیرید و به آن¬ها زن بدهید.»

و نیز در جایی دیگر از امام علی(ع) بیان شده است که فرمودند: «اِیاکم و تزوّجَ الحمقا فانّ صُحبتها بلاءُ و ولدُها صیاع؛ از ازدواج با زن کم عقل بپرهیزید زیرا معاشرت با او بلا و دردسر و فرزندش غیرقابل تربیت است.»

در اسلام توصیه شده است در انتخاب همسر، عفت، اصالت خانواده و شرف، تقوا و ایمان زن را در نظر بگیرید. از نظر مذهب، وجود زن مایه ی خیر، آرامش، سکون و وقار است.

اوست که با انتقال خصائص و روحیات انسانی خود به کودک، به جامعه ی بشری، انسان تحویل می دهد و روایت «بهشت زیر پای مادران است» به این دلیل است که بخش اعظم سعادتمندی فرزندان و در نتیجه لایق بهشت شدن، توسط مادران پایه ریزی می شود.

در روایت دیگری بیان شده که امام معصوم(ع) قطع نسل را نتیجه¬ی ازدواج با مرد شراب خوار دانسته اند.

البته شایسته است دختران و پسران با ایمان، افزون بر دقت در همسرگزینی و آگاهی قبل از ازدواج، برای برخورداری از همسر شایسته از دعا نیز غافل نشوند.

توصیه شده است که در قنوت،این دعا را تلاوت نمایند: والّذین یقولون ربّنا هَب لنا من ازواجنا و ذُریاتنا قُره اَعین واجعلنا للمتقین اماما.

نقش خانواده

محیط آرام و مأنوس خانه، مناسب ترین محل برای اندیشه، ذکر، یادآوری کلام خدا و ذکر حکمت های الهی است.

خانه، مکتبی برای تربیت انسان هایی عبد و مطیع حق است و خانواده ی آرمانی در قرآن خانواده ای است که انسان ساز باشد.

معروف است که «اگر برنامه ی یک ساله دارید گندم بکارید، اگر برنامه ی ده ساله دارید درخت بکارید و اگر برنامه ی صد ساله دارید انسان بسازید.»

تربیت انسان با موازینی که خالق او می طلبد، نوعی سرمایه گذاری صد ساله، بلکه ابدی است؛ خانواده ای که زمینه ی پرورش انسان قرآنی در آن فراهم آمده است.

از سرزمین پاک و طیب - به اذن پروردگار - ثمره ای نیک خارج می شود و زمین آلوده و شوره زار، حاصلی ناقص و بی فایده خواهد داشت؛ بنابراین خانواده ی آرمانی قرآن، خانواده ای است که آماده ی پذیرش و پرورش انسان است.

اولین وظیفه ی والدین پذیرش کودک است؛ چراکه او امانت الهی و شایسته ی تکریم است، پس طفل را همان گونه که هست باید پذیرفت. پس از آن تغذیه، مراقبت، حمایت از کودک و همچنین اِعمال محبت از سوی خانواده به ویژه پدر و مادر در همه ی مراحل زندگی از وظایف والدین است.

افزون بر این، روش و سیره ی ائمه(ع) به ما می آموزد که از خداوند درخواست فرزندانی سالم و صالح داشته باشیم و در هنگام تولد نوزاد، از سلامتی او سوال کنیم نه از دختر یا پسر بودنش.

در حدیثی از امام زین العابدین علی بن الحسین(ع) آمده است که فرمودند: «هنگامی که مژده ی نوزادی را شنیدید از پسر یا دختر بودنش سؤال نکنید و از تن درستی و سلامتی او جویا شوید و اگر سالم و تن درست است بگویید: «الحمدلله الّذی لم یخلُق منّی شیئاً مشوهاً؛ سپاس خداوند را که از من نیافرید فرزندی را که قبیح و معیوب باشد.»

همچنین دوران کودکی از نظر پی ریزی اساس زندگی، اهمیت فوق العاده ای دارد.

تربیت فرزندان صالح یا فاسد اطفال، سرچشمه ی مهم نیک و بدهای آینده ی کودک است.

آدمی در طول ایام حیات خود بر طبق خلقیات خویش عمل می کند و اساس خلق و خوی آدمی در ایام کودکی ساخته می شود؛ بنابراین پدر و مادر می بایست از ابتدایی ترین لحظه ها نسبت به تربیت فرزندی سالم، شایسته و مفید اهتمام ورزند و به فرموده ی مولا علی(ع) به فکر تربیت فرزندانی فرمان بردار و خداترس باشند.

برای تربیت فرزندانی صالح ابتدا لازم است پدران و مادران، خود عملاً و علماً شایسته باشند زیرا مجموعه ی رفتار و گفتار انسان است که سرمشق کودکان می شود و صفات و عادات او را می سازد.

اگر خانواده به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی که در شکل دهی هویت فرزندان مؤثر است نقش فعال خود را از دست دهد، باید منتظر عواقب سوء اخلاقی و حتی بحران هویتی فرزندان بود.

در جامعه ی معاصر، عوامل بسیاری وجود دارند که چنین نقشی را از خانواده سلب کرده یا تضعیف می کنند.

تلویزیون در درون خانواده، به عنوان یک عامل بی بدیل، شبانه روز در جامعه پذیری کودکان و نوجوانان نقش ایفا می کند.

شبکه های ماهواره ای، نوارهای ویدئویی، سینما و. .. نیز نقش نظارتی خانواده را در معرض تزلزل قرار می دهد.

خانواده و ضدارزش ها

برخی از خانواده ها، هیچ اعتقادی به ارزش های اسلامی و انسانی ندارند و منشأ انتقال ضدارزش ها به فرزندان می شوند.

زمانی که پدر خانواده بزهکار است و دچار انواع مزاحمت ها و بدرفتاری ها، بدون تردید فرزندی همانند خود پرورش می دهد.

سابقه ی بزهکاری در میان اعضای خانواده نیز می تواند عامل یادگیری سایر اعضای خانواده باشد.

نقش مادر در سعادت و شقاوت فرزند

تمام حالات روانی مادر، غم ها و غصه های او، غضب آلودگی و بر آشفتگی، برافروختگی و هیجان، بدبینی و بدخواهی، کینه توزی و حسدورزی او، خیانت گری و پلیدی و صفات ناپسند دیگرش، همگی در جنین اثرگذار است.

همچنین ایمان و افکار خوب، تقوا و پاک دلی، صفا و مهرورزی، شجاعت و شهامت، کرم و تواضع مادر و بالاخره ظلم ستیزی، امانت، صداقت،

عدالت و داشتن ولایت اهل بیت(ع)، در فرزند نقش دارد. این مسئله به اندازه ای مهم و سرنوشت ساز است که حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: «شقاوتمند کسی است که در شکم مادر شقاوت در او نقش بسته است و سعادتمند کسی است که در شکم مادر به سعادت رسیده است.»

در روایات اهل بیت(ع) برای تربیت فرزندان صالح اشاره های بسیاری به تأثیر عقاید، اندیشه ها و اخلاق مادر در سعادت و شقاوت جنین آمده است؛ از این رو، وظیفه ی مادران - با توجه به نقش پذیری جنین از عقاید و اخلاق و اعمال آن ها - بسیار خطیر و مهم بوده، لازم است داشتن اندیشه های متعالی و رعایت تقوا و تعهد اخلاقی و به کاربستن احکام الهی، در تأمین سعادت فرزند خود بکوشند.