به گزارش الف، چهارشنبه هفته گذشته برابر با 27 مهرماه هیئتی از گروه‌های فلسطینی و در راس آنها جنبش مقاومت اسلامی (حماس) به ریاست «خلیل الحیه» مقام ارشد دفتر سیاسی حماس به پایتخت سوریه سفر کردند.
نکته قابل توجه در سفر این گروه‌های فلسطینی به دمشق حضور هیئت حماس در آن بعد از گذشت بیش از 10 سال است؛ جایی که رهبری قبلی این جنبش هم‌زمان با آغاز بحران سوریه در سال 2011 مواضع تندی علیه نظام بشار اسد اتخاذ و خاک سوریه را ترک کرده بود. اما اکنون جنبش مقاومت اسلامی فلسطین به رهبری افرادی چون اسماعیل هنیه و یحیی السنوار و دیگر کسانی که به اتحاد همه جانبه گروه‌های مقاومت منطقه پایبند هستند، راهبرد جدیدی در تعاملات حماس پیش گرفته‌اند که یکی از بارزترین نمونه‌های آن اقدام برای احیای روابط با سوریه است.
برداشتن گام عملی در راستای ازسرگیری روابط با سوریه، یک تصمیم راهبردی از جانب حماس بود که علاوه بر منسجم‌تر کردن ائتلاف مقاومت منطقهای، بر موقعیت استراتژیک این جنبش چه در عرصه فلسطین و چه منطقه و حتی عرصه بین‌المللی نیز آثار مثبت زیادی دارد. این اقدام نشان‌دهنده درک واقعی و آگاهی سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین از تحولات منطقه و جهان است. البته نمایندگان حماس پیشتر سفرهایی نیز به روسیه، ترکیه، لبنان و الجزایر و ... داشته و در صدد گشودگی روابط خود با کشورهای جهان هستند؛ اما احیای روابط با دمشق بسیار حائز اهمیت بوده و ابعاد راهبردی متعددی دارد.
با وجود اینکه دولت و ملت سوریه از مواضع رهبری وقت حماس در زمان آغاز بحران این کشور و همسویی این جنبش با گروه‌های مخالف نظام دمشق دلگیر و ناراضی بودند، اما بشار اسد و سایر مقامات ارشد سوریه با روی باز استقبال گرمی از هیئت حماس به عمل آورده و بر تقویت همکاری و هماهنگی خود با محور مقاومت برای حمایت از فلسطین تاکید کردند. دکتر خلیل الحیه نیز به عنوان رئیس هیئت حماس ضمن قدردانی از حمایت دائمی سوریه از ملت و آرمان و مقاومت فلسطین تاکید کرد که تصمیم برای احیای روابط با دمشق یک توافق جمعی از سوی همه مسئولان حماس بوده و هرکس با این تصمیم مخالفت کند جایی در این جنبش ندارد.
اما در ارزیابی و تحلیل استراتژیک احیای روابط حماس و دمشق بهتر است ابتدا نگاهی به مناسبات گروه‌های فلسطینی با سوریه و نقش این کشور در حمایت از مسئله فلسطین بیاندازیم. سوریه به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خود و نیز اصل دشمنی با اسرائیل و حضور در یکی از هرم‌های اصلی محور مقاومت نقش اساسی در حمایت از فلسطین داشته و حتی زمانی که دیگر کشورهای عربی یک گلوله نیز به فلسطینی‌ها کمک نمی‌کردند، موشک‌های کورنت خود را برای نوار غزه ارسال کرد تا فلسطینیان در مقابله با تجاوزات رژیم اشغالگر، از آنها استفاده کنند. با این وجود روابط جناح‌های فلسطینی با دمشق طی دهه‌های گذشته با فرازو نشیب‌هایی همراه بود که در نتیجه آن حماس به طور ناگهانی در سال 2011 روابط خود را با سوریه قطع کرد اما همانطور که گفته شد، در سال 2017 و با روی کار آمدن افرادی چون اسماعیل هنیه در استراتژی خود تجدید نظر کرد.
رهبری حماس در کنار دیگر گروه‌های فلسطینی به خوبی می‌دانند که سوریه همواره دروازه اصلی ورود کمک‌های نظامی محور مقاومت به نوار غزه بوده و کشوری است که در راس مخالفان پروژه صهیونیستی در منطقه قرار دارد. این نقش راهبردی دمشق در کمک به فلسطین در نبرد مه 2021 میان غزه و رژیم اشغالگر به خوبی نمایان شد و مقدمه‌ای برای بازگشت حماس به آغوش سوریه بود.
بعد از ابراز تمایل مقامات حماس از جمله السنوار و هنیه و صالح العاروری برای تجدید رسمی روابط با سوریه، جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله لبنان به شکل جدی وارد خط احیای روابط مقاومت اسلامی فلسطین و دمشق شدند و شخص سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا کرد.
اما نتایج مثبت ازسرگیری روابط حماس و نظام سوریه را بیش از هرچیزی می‌توان در عرصه تقابل محور مقاومت با پروژه اشغالگری در منطقه مورد ارزیابی قرار داد. روشن است که اتحاد و انسجام محور مقاومت بزرگترین عامل موفقیت این محور در شکست توطئه‌های منطقهای و بین‌المللی و در راس آن جنگ جهانی تروریسم علیه سوریه بوده و بر همین اساس تقویت این ائتلاف کمک زیادی به شکست پروژه‌های محور آمریکایی-صهیونیستی در منطقه می‌کند.
در شرایطی که اسرائیل با چالش‌های متعددی در سطح داخلی و خارجی دست و پنجه نرم می‌کند و گذشته از بحران سیاسی، در میان فضای ملتهب اراضی اشغالی به ویژه کرانه باختری، خود را در برابر خطر وقوع انتفاضه مسلحانه جدید فلسطینیان می‌بیند، تحکیم اتحاد محور مقاومت،نگرانی صهیونیست‌ها را بیشتر می‌کند.
رژیم صهیونیستی بعد از امضای توافق عادی‌سازی با چند کشور عربی طی 2 سال گذشته تلاش کرد ائتلافی متشکل از کشورهای عربی را در برابر محور مقاومت به رهبری ایران ایجاد کند؛ پروژه‌ای که در نطفه خفه شد و حتی سازشکاران نیز حاضر به پیوستن به این ائتلاف نشدند. اسرائیل درحالی در یارکِشی برای خود در منطقه شکست خورده که می‌بینیم توطئه این رژیم در کنار محور آمریکایی برای حذف نظام سوریه از منطقه با به راه انداختن جنگ ویرانگر تروریستی علیه این کشور نیز ناکام ماند و علاوه بر احیای روابط حماس با دمشق، دیگر کشورهای عربی مانند امارات و اردن و مصر و حتی عربستان به دنبال از سرگیری مناسبات خود با دولت بشار اسد هستند.
