به گزارش خبرگزاری صدا و سیما آقایان عباس شاهسوندی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت و داریوش گل علیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر جوی در برنامه رو در رو صبح و گفتگو پیامدهای اجرا نشدن قانون هوای پاک را تشریح کردند و به ارائه راهکارهایی در خصوص کاهش آلاینده ها پرداختند.
سوال: آقای گل علیزاده شرایطی که الان بر کشور حاکم است آلودگی که سبب تعطیلی مدرسه‌ها شده در چند روز گذشته به رغم تاکید دولت بر اینکه مدارس تعطیل نشوند، اما دیدیم که این اتفاق افتاده با اینکه بارندگی داشتیم، اما همچنان آلودگی هوا وجود دارد اینها را وقتی کنار هم قرار می‌دهیم این سوزش گلو، این سردرد‌ها و این چشم درد‌ها و این سوزش چشم همه اینها داره به ما می‌گوید که وضعیتمان خیلی خوب نیست درسته؟
گل علیزاده: بله متاسفانه در شرایطی که ما سکون هوا داریم و منجر به پایداری دما می‌شود در این شرایط ما شاخص کیفیت هوایمان در شرایط ناسالم قرار می‌گیرد و همانطور که اشاره کردید برای سلامت مردم یک تهدید جدی به حساب می‌آید خوب کارگروه‌های مواقع اضطرار هم طبق مصوبات دولت پیش بینی شده این با حضور نمایندگان زیربط در استانداری‌ها تشکیل می‌شود.
بر اساس گزارش سازمان هواشناسی مبنی بر پایداری در روز‌های آینده و در واقع گزارشاتی که وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی استانها می‌دهند تصمیم گیری و منشاء زمانی و نوعی اعمال می‌شود و ما انتظار داشتیم با توجه به اینکه در واقع استمرار دمایی را داشتیم تصمیمات تصمیماتی باشد در راستای کاهش مواجهه مردم که در واقع بحث سلامتشان به صورت جدی مورد تهدید قرار نگیرد.
از طرفی هم برای این که ما وارد مراحل حادتر نشویم منابع انتشار کنترل می‌شود همین بحث محدودیت تردد خودرو‌ها از درب منزل یکی از اقدامات است، اینها راه کار کاهش آلودگی هوا نیست، ولی اقدامات آنی است برای اینکه شرایط ما شرایط سخت تری نشود و بتوانیم شرایط بهتری را داشته باشیم.
سوال: آقای دکتر شاهسوندی شما وضعیت را چگونه می‌بینید؟
شاهسوندی: به هر حال متاسفانه از ابتدای سال تا الان ۲۶ بار کارگروه شرایط اضطرار در تهران تشکیل شده در کرج در اصفهان در تبریز هم شرایطمان افزایشی بوده نسبت به سال گذشته با توجه به اینکه متاسفانه قانون هوای پاک به درستی در دستگاه‌های اجرایی انجام نمی‌شود و محدودیت‌هایی که دارند و این باعث می‌شود که در سال جاری تقریباً روز‌های هوای ناسالم دو برابر افزایش پیدا کرده است.
سوال: یک عددی را دیروز من شنیدم که در تهران ما ۱۱ روز پاک از ابتدای سال تا الان داشتیم این عدد را شما تائید می‌کنید؟
شاهسوندی: متاسفانه ما از ابتدای سال تا به امروز، طبق بررسی‌های ما هوای پاک در تهران نداشتیم.
سوال: اصلاً کلاً نداشتیم؟
شاهسوندی: کلاً نداشتیم.
سوال: آقای گل علیزاده طبق آمار‌های هواشناسی که نگاه می‌کنیم پنجشنبه یک نیمچه بارشی در تهران داریم بعد برای مثلاً ده روز وضعیت پایداری هوا در تهران حاکم خواهد بود به نظر می‌رسد که زمستان امسال هم زمستان خشکی است متاسفانه و به رغم اینکه ما در سال‌های پیش دلخوش بودیم به اینکه برفی بیاد بارانی بیاد و هوا تمیز بشود امسال هیچکدام از اون‌ها را هم نداریم یا حداقل کم داریم و از آن طرف بارش‌های چند مدت گذشته هر چند محدود بوده، اما یک تجربه‌ای را به ما داده و آن تجربه این بوده که متاسفانه این بارش‌ها هم در پاکیزه شده هوای تهران کمکی نکرده به ما یعنی اینقدر شدت آلودگی‌ها زیاد است و وضعیت وخیم که حتی شستشوی باران و برف هم نتوانسته هوای تهران را پاک بکند با توجه به این وضعیت و این شرایط چه باید کرد و این پیش بینی‌ها چقدرش درست است؟
گل علیزاده: ببینید بر اساس گزارش سازمان هواشناسی همین شرایطی که اعلام کردید متاسفانه امسال کشور گرفتار شده البته اینها همه از اثرات تغییر اقلیمی است که ما هم بارش هایمان از نظر زمانی و مکانی دارد تغییر می‌کند و خسارت دارد وارد می‌کند به کشور اینکه ما باید چه کار کنیم که به آن ربط داشته باشیم از نظر آلودگی هوا نیازمند اجرای تکالیف مندرج در مصوبات دولت و قانون هوای پاک است.
امیدواریم امسال پیشنهادش را دادیم که در لایحه ۱۴۰۲ و در قانون برنامه هفتم این احکام گنجانده شود و این اعتبارات مورد نیاز تامین شود تا ما شرایط را به سمت بهبود وضعیت آلودگی هوا ببریم دو تا برنامه ۵ ساله می‌خواهد که در واقع اون اهدافی که پیش بینی کردیم به ویژه تکالیف اثرگذار و اثربخش در کاهش آلودگی هوا اینها را ما اجرا بکنیم اینکه ما اگر بخواهیم به همین صورت ادامه بدهیم همان طوری که جنابعالی اشاره کردید باید چشم به باد داشتیم و ناپایداری هوا در واقع اون بارش و برف خیلی باز هم موثر نیست اگر ما باد با سرعت لازم داشته باشیم که این تخلیه آلودگی را از سطح شهر داشته باشیم این بیشتر کمک کننده هست.
سوال: گفته می‌شود که کریدور‌های هوای تهران بسته شده و حداقل در تهران این وضعیت وجود دارد؟
گل علیزاده: البته نه این که خیلی بی تاثیر باشد ما در شهر کرج هم این مشکل را داریم در شهر تهران که کریدورش بسته نشده ما این مشکل را داریم دلیل اصلی این شرایط این که سال به سال در نظر بگیرم انباشت تکالیف انجام نشده در سال‌های گذشته است یعنی ما اگر قانون حمل و نقل جامع را اجرا می‌کردیم.
یا اگر قانون اصلاح را انجام می‌دادیم و بهینه سازی می‌کردیم مصرف انرژی را، چون مصرف انرژی در واقع من اشاره می‌کنم به دلیل اینکه ما ۹۴ درصد تولید انرژیمان بر اثر سوخت‌های فسیلی است سوخت‌های فسیلی به هر حال انتشار آلاینده‌ها را دارد باید به این سمت برویم که واقعیتش هم به باید‌ها توجه بکنیم و هم یکسری اقداماتی که منجر به تشدید وضعیت آلودگی می‌شود منجر به بارگذاری و افزایش منابع انتشار می‌شود.
اینها را باید مدیریت کنیم ما متاسفانه خلاف سیاست‌های کاهش آلودگی هوا از آن طرف هم ورودی‌ها را داریم ایجاد می‌کنیم یعنی هر چقدر این طرف اقدام کنیم تمام اقدامات بی اثر می‌شود نیاز دارد که یک برنامه ریزی جدی داریم تمام دستگاه‌ها یعنی فرا قوه‌ای است بحث آلودگی هوا صرفاً بحث دولت و بحث محیط زیست نیست بحث فراقوه‌ای است همه باید دست به دست هم بدهیم که خسارت‌هایی که از باب تعطیلی مدارس خسارت‌هایی که از باب مسائل بهداشتی دارد به کشور می‌شود این خسارات‌ها را می‌شود به صورت جدی جلوگیری کرد.
سوال: آقای شاهسوندی سوال پایانی من آقای گل علیزاده معتقد هستند که ما دو تا برنامه ۵ ساله می‌خواهیم که اجرایی کنیم در واقع در طول این ده سال شرایطی که باید ایده آل باشد واقعیتش این است که یک ۵ سال را پشت سر گذاشتیم از زمانی که قانون هوای پاک در کشور تصویب شده طبق خود اظهاری دستگاه‌ها آن چیزی که اتفاق افتاده و در جریان بوده این بوده که با خوداظهاریشان نه با نظارت و ارزیابی ۲۴ درصد فقط قانون هوای پاک در کشور اجرایی شده این فاجعه است واقعیتش وقتی نرخ بنزن ما مثلاً ۵ برابر استاندارد است و شرایط این شکلی داریم در سوخت در خودرو در نیروگاه‌های ما که دارند مازوت می‌سوزانند اینها را اگر بخواهیم جمع بندی بکنیم خیلی کوتاه اشاره کنید به چی می‌پردازید واقعاً مثلاً ۱۰ سال دیگر اتفاقی می‌افتد در کشور؟
شاهسوندی: همانطور که جنابعالی اشاره کردید متاسفانه ما بیش از ۵ سال است از سال ۱۳۹۶ که قانون هوای پاک ابلاغ شده تا الان هیچگونه تغییری در روند غلظت آلاینده‌ها به خصوص ذرات معلق نداشتیم و یعنی قانونی که هدفش این بود که ذرات آلاینده‌ها کاهش پیدا کند تاثیری نداشت اگر بخواهیم با همین روند پیش برویم ده سال که کم است بیست سال هم برویم هیچ اتفاقی نمی‌افتد ما باید از کشور‌های دیگر درس بگیریم.
در سال گذشته کشور چین توانسته ۱۸ درصد غلظت آلاینده هایش را کاهش بدهند با سرمایه گذاری‌هایی که در بحث سوخت‌ها کرد همانطور که مهندس گل علیزاده گفتند در بحث حمل و نقل عمومی داشتند، ولی کشور ما متاسفانه به خاطر اینکه محدودیت‌های بودجه‌ای وجود دارد و تحریم‌ها وجود دارد و مدیران هم در تصمیماتشون در راستای قانون هوای پاک با هم نیست این اتفاق افتاده با همین روند اگر پیش برویم هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
