رازیانه گیاهی زمستانی می باشد. رازیانه خواص زیادی برای سلامتی بدن انسان دارد. در ادامه قصد معرفی خواص رازیانه را خواهیم داشت.
رازیانه خواص بسیار زیادی دارد که به چند مورد از آنها در اینجا اشاره میکنیم:
رازیانه حاوی مواد معدنی و ویتامینهای زیادی است. در ادامه ارزش غذایی ۸۷ گرم رازیانه آورده شده است.
کالری | ۲۷ |
سدیم | ۴۵ میلیگرم |
کربوهیدرات کل | ۶ گرم |
فیبر غذایی | ۳ گرم |
پروتئین | ۱ گرم |
ویتامین A | ۱۱۷ واحد بینالمللی |
تیامین | ۱ درصد از نیاز روزانهی بدن |
ریبوفلاوین | ۲ درصد از نیاز روزانهی بدن |
نیاسین | ۳ درصد از نیاز روزانهی بدن |
ویتامین B6 | ۲ درصد از نیاز روزانهی بدن |
فولات | ۶ درصد از نیاز روزانهی بدن |
پانتوتنیک اسید | ۲ درصد از نیاز روزانهی بدن |
کلسیم | ۴۲٫۶ میلیگرم |
آهن | ۰٫۶ میلیگرم |
منیزیم | ۱۴٫۸ میلیگرم |
فسفر | ۴۳٫۵ میلیگرم |
پتاسیم | ۳۶۰ میلیگرم |
سدیم | ۴۵٫۲ میلیگرم |
زینک (روی) | ۲٫۵ میلیگرم |
مس | ۰٫۲ میلیگرم |
منگنز | ۰٫۱ میلیگرم |
سلنیوم | ۰٫۶ میکروگرم |
قسمت های مورد استفاده از رازیانه عبارتند از: بذر، برگ و ریشه. خواص رازیانه بسیار متعدد و منحصر به فرد است. یکی از فواید رازیانه مقدار بالای ویتامین C میباشد که این ویتامین یک آنتی اکسیدان قوی است و میتواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود، همچنین رازیانه حاوی برخی دیگر از ویتامینها ازجمله K، B6 و A و برخی مواد معدنی مانند کلسیم، زینک، پتاسیم، آهن، مس و سلنیم میباشد که اینها هم از خواص رازیانه به حساب میآیند.
از دیگر خواص مهم رازیانه میتوان به پیشگیری از پوکی استخوان، از بین بردن نفخ و گاز معده، قاعده آور بودن، کاهش درد قاعدگی، درمان عفونت های مثانه، شاداب کنندگی پوست، برطرف کردن آسم و تنگی نفس، داشتن مقادیر بالای هورمون زنانه، مفید برای از بین بردن درد آرتروز، تقویت موها و منع ریزش آنها و بسیاری خواص و فواید دیگر است.
رازیانه به دلیل داشتن مقادیر بالای هورمونهای زنانه به عنوان گیاه خانمها شناخته میشود اما خواص رازیانه برای مردان هم قابل توجه است . مصرف مداوم دمنوش رازیانه میتواند سبب تقویت اسپرم و در نتیجه افزایش قدرت باروری مردان میشود. همچنین رازیانه باعث افزایش سوخت و ساز بدن آقایان میشود و میتواند به لاغری کمک کند. اما همانطور که گفتیم به دلیل بالا بودن سطح هورمون های زنانه در رازیانه، آقایان در مصرف رازیانه نباید زیادهروی کنند.
خواص مهم رازیانه برای زنان بسیار متنوع و فوقالعاده است. رازیانه هم در زیبایی و هم در سلامت زنان مفید است. در ادامه به برخی از خواص رازیانه برای زنان میپردازیم.
از خواص رازیانه برای زنان میتوان به درمان تنبلی تخمدان با رازیانه اشاره کرد؛ اما این درمان صرفا کمک کننده و مکمل است و درمان قطعی محسوب نمیشود. همچنین به دلیل غنی بودن رازیانه از استروژن که هورمون زنانه است میتواند به درمان کیست تخمدان از رازیانه استفاده میکنند که با درمان کیست تخمدان بسیاری از دلایل نازایی از بین میرود و زنان میتوانند به راحتی باردار شوند.
نقش گیاه رازیانه در درمان نازایی ثابت شده است. نازایی زنان میتواند علل مختلفی داشته باشد. یکی از مواد گیاهی و طبیعی که میتواند در درمان نازایی موثر باشد رازیانه است.یکی از علتهای نازایی کیست تخمدان است که مانع عمل تخمک گذاری میشود و اجازه آزاد شدن تخمک از تخمدان را نمیدهد. عدم تنظیم هورمونها یکی از علل ایجاد کیست تخمدان است و رازیانه میتواند این عدم تعادل را تنظیم کند و از این طریق مشکل نازایی که در نتیجه کیست تخمدان بود را درمان کند.
از این موضوع میتوان نتیجه گرفت که رازیانه آن گروه از نازایی که مربوط به کیست تخمدان است را میتواند درمان کند. برای درمان نازایی بهترین گزینه عرق رازیانه است.
اجازه بدهید با جزئیات دقیقتری به مهمترین فواید سلامتی رازیانه نگاهی بیندازیم:
یک فنجان عرق رازیانه حاوی تقریباً ۲۰ درصد از نیاز روزانه ویتامین C است که آن را منبعی کاملاً غنی از این ویتامین و مفید برای رژیم غذایی ما معرفی میکند. ویتامین C سلامت کلی سیستم ایمنی را بهبود بخشیده و از دیوارههای رگهای خونی به عنوان یک آنتیاکسیدان در برابر اثرات مضر رادیکالهای آزاد که اغلب میتوانند منجر به بیماریهای قلبی شوند، محافظت میکند. از جمله خواص رازیانه برای پوست، کمک به تشکیل کلاژن، تولید و ترمیم بافتهای پوست است.
آهن و هیستیدین، اسید آمینههای موجود در رازیانه، هر دو در درمان کم خونی مفید هستند. در حالی که آهن جزء اصلی هموگلوبین است، هیستیدین تولید هموگلوبین را تحریک کرده و همچنین به تشکیل سایر اجزای مختلف خونی کمک میکند.
همانطور که در بالا ذکر شد، رازیانه میتواند منبع خوبی از فیبر باشد. اما بر اساس تحقیقات انجام شده در مجله آمریکایی تغذیه بالینی، علاوه بر مزایایی که فیبر برای هضم دارد، قادر است به حفظ سطح کلسترول سالم جریان خون نیز کمک کند. این گفته بدان معنی است که میتواند حذف LDL مضر یا کلسترول بد را که عامل اصلی بیماریهای قلبی، آترواسکلروز و سکته است، تحریک نماید.
خود سبزی خام رازیانه به طور گسترده در مورد محافظت از سرطان مورد مطالعه قرار نگرفته است. با این حال، عصاره دانه رازیانه کمی بیشتر مورد بررسی قرار گرفته و یافتههای یک مطالعه در مورد محافظت از سرطان بسیار قابل توجه بود. این یافتهها نشان داد که در نمونههای حیوانی، عصاره رازیانه نه تنها میتواند به دلیل غلظت فلاونوئیدها، آلکالوئیدها و فنلها از رشد تومورها جلوگیری کند، بلکه حتی این پتانسیل را دارد که در برابر اثرات مضر رادیوتراپی در طول درمان سرطان، به عنوان یک عامل محافظ شیمیایی عمل کند. طبق همین مطالعه، عصاره دانه رازیانه پتانسیل ضد سرطانی را در برابر سرطان سینه و سرطان کبد نشان میدهد.
رازیانه منبع بسیار غنی پتاسیم بوده که میتواند یک ماده مغذی ضروری در بدن ما باشد و طبق گزارشی که در مجله فشار خون منتشر شده برای تعدادی از فرآیندهای مهم حیاتی است. یکی از ویژگیهای پتاسیم کیفیت آن به عنوان گشادکننده عروق است، به این معنی که تنش رگهای خونی را کاهش داده و در نتیجه فشار خون را کاهش میدهد. فشار خون بالا با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی از جمله حمله قلبی، سکته مغزی و تصلب شرایین مرتبط است. همچنین، برای دیابتیها، مشکلات فشار خون میتواند مدیریت سطح انسولین و گلوکز آنها را بسیار دشوار کند و قادر است علت بسیاری از عوارض بالقوه کشنده باشد. گنجاندن یک فنجان پیاز رازیانه در رژیم غذایی روزانه میتواند سطح پتاسیم و تمام فوایدی که همراه با آن دارد را افزایش دهد.
پتاسیم که در مقادیر بالایی در پیاز و دانههای رازیانه یافت میشود، یک الکترولیت است، به این معنی که میتواند افزایش هدایت الکتریکی در سراسر بدن را تسهیل کند. این وضعیت شامل اتصالات درون مغز است که همانند یک تابلو برق واقعی از جریانهای الکتریکی عمل میکند. پتاسیم میتواند از طریق این کیفیت به افزایش عملکرد مغز و تواناییهای شناختی آن کمک کند. همچنین، رازیانه یک گشادکننده عروق است، به این معنی که قادر است اکسیژن بیشتری به مغز رسانده و فعالیت عصبی میتوانند عملکرد مطلوبی داشته باشند.
رازیانه برای درمان اسهال ناشی از عفونتهای باکتریایی مفید است، زیرا ممکن است دارای برخی از اجزاء مانند آنتول و سینئول باشد که میتواند خواص ضد عفونی کنندگی و ضد باکتریایی داشته باشد. برخی از اسیدهای آمینه موجود در رازیانه مانند هیستیدین میتوانند به هضم و عملکرد صحیح دستگاه گوارش کمک کنند و در نتیجه به از بین بردن اسهال ناشی از سوء هاضمه کمک کنند. رازیانه از دیرباز توسط فرهنگهای بومی به عنوان راهی برای از بین بردن اسهال استفاده میشده است.
مطالعاتی حاکی از این است که چای گیاهی تهیه شده با استفاده از گیاهان مختلف از جمله رازیانه و روغن رازیانه پتانسیل تسکین علائم قولنج را دارد. رازیانه خاصیت ضد اسپاسم خاصی دارد که به شل شدن عضلات و کاهش ناراحتی ناشی از قولنج کمک میکند. مولکولهای پلیمری و سنگین در درمان قولنج کلیوی مفید هستند. چنین پلیمرهایی که فیتواستروژن نیز نامیده میشوند، به عنوان جزئی از اسانس رازیانه، یافت میشوند. با این حال، تحقیقات علمی بیشتری برای بررسی فواید و اثرات آن بر انسان مورد نیاز است. صحبت با یک دکتر تغذیه یا متخصص طب سنتی در این باره میتواند به شما کمک نماید.
رازیانه سرشار از مواد مغذی بسیار از جمله ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از بدن در برابر عفونتها و آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکند.
جویدن دانههای رازیانه بعد از غذا، به ویژه در شبه قاره هند، یک عمل رایج است. این کار سالهاست انجام میشود چرا که تصور میشود هضم غذا را تسهیل نموده و بوی بد دهان را از بین میبرد.
از جمله خواص رازیانه دم کرده، محرک بودن برخی از اجزای موجود در آن است زیرا ترشح شیره گوارشی و معده را تحریک کرده و بدین طریق التهاب معده و روده را کاهش میدهند، در نتیجه جذب مواد مغذی مناسب از طریق غذا را تسهیل میکنند. علاوه بر این، رازیانه میتواند یبوست را از بین ببرد و از بدن در برابر طیف گستردهای از مشکلات رودهای که میتواند ناشی از انسداد باشد محافظت کند. این ماده همچنین دارای خواص ضد اسیدی است و به طور گسترده در آماده سازیهای ضد اسید استفاده میشود. در کاربردهای آشپزی نیز به عنوان ماده اصلی در بسیاری از پیش غذاها استفاده میگردد.
رازیانه به دلیل خواص ضد نفخ اسید آسپارتیک موجود در آن، به عنوان یک ضد نفخ بسیار محبوب عمل میکند. عصاره آن را بسیاری از نوزادان گرفته تا افراد مسن میتوانند به عنوان راهی برای کاهش نفخ و دفع گاز اضافی معده استفاده کنند. معمولاً در داروها نیز از رازیانه برای کاهش علائم سوء هاضمه و نفخ غیر زخمی در نوزادان و کودکان خردسال استفاده میشود.
بعضی از منابع عنوان میکنند که استفاده از رازیانه ممکن است در درمان فتق مفید باشد. هرچند باید به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
در یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ نشان داده شد که رازیانه مانع از سلولهای سرطان کبد میشود و فعالیت بعضی از سلولهای آنتیاکسیدانی موجود در کبد را افزایش میدهد. سلنیوم موجود در رازیانه ممکن است عملکرد آنزیمهای کبد را افزایش دهد. با این حال باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود. بعضی از شواهد عنوان میکنند که رازیانه ممکن است به درمان عفونتهای دستگاه ادراری کمک کند.
رازیانه غنی از فیبر است و به همین دلیل ممکن است در کاهش وزن و سیر نگه داشتن شما برای مدت زمان طولانی مفید باشد. رازیانه ممکن است ذخایر چربی را کاهش داده و جذب مواد مغذی در بدن را افزایش دهد. با این حال باید مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شود تا بتوانیم نظر قطعی دهیم. رازیانه خواص ادرارآور دارد. این موضوع ممکن است منجر به تکرر ادرار و در نتیجه خارج کردن سموم اضافی از بدن شود. این مسأله ممکن است در کم کردن وزن مفید باشد.
هرچند باید در نظر داشته باشید که کاهش وزن ناشی از مصرف رازیانه میتواند نتیجهی مستقیم از دست دادن آب بدن و نه چربی باشد. یک مطالعهی کرهای روی افراد مبتلا به اضافه وزن به این نتیجه رسید که مصرف چای رازیانه اشتهای شرکتکنندگان را کاهش داد.
رازیانه ممکن است معده را آرام کند و حالت تهوع صبحگاهی را بهسرعت بهبود ببخشد. جویدن رازیانه یا نوشیدن چای رازیانه هم ممکن است در این زمینه مفید باشد. رازیانه ممکن است از ابتلا به گاز معده پیشگیری کند. این دانهی شگفتانگیز ممکن است به درمان حالت تهوع هم کمک کند. هرچند تحقیقات کمی در این زمینه انجام شده است.
بهبود علائم قاعدگی را هم میتوانیم در لیست خواص رازیانه قرار دهیم. مطالعات به این نتیجه رسیدهاند که رازیانه برای تسکین علائم قاعدگی بیخطر و اثرگذار است. میتوانید برای درمان علائم مختلف قاعدگی مانند گرگرفتگی و دلدرد از رازیانه استفاده کنید.
دانههای رازیانه، بهویژه بهصورت پودر، بهعنوان یک ملین احتمالی، بهویژه در طب آیورودا، عمل میکنند. در حالی که اثر محرک آن به حفظ حرکت مناسب رودهها کمک کرده و در نتیجه به عمل دفع کمک میکند، بنابراین دانههای آن باعث پاکسازی رودهها میشود. رازیانه همچنین معمولاً در داروهایی یافت میشود که درد شکم، اسهال، سندرم روده تحریکپذیر (IBS) و سایر مشکلات روده را درمان میکنند.
یکی از معجزهآساترین خواص رازیانه (که در گیاهان دیگر کمتر به چشم میخورد) تقویت دید است. مصرف رازیانه در غذا از چشم در برابر التهاب، اختلالات مربوط به سن و پیری چشم محافظت میکند. رازیانه همچنین برای درمان التهاب پلکها و درمان شبکوری بسیار مفید است.
یکی دیگر از خواص رازیانه بهبود کیفیت خواب است. رازیانه منیزیم دارد. بعضی از منابع عنوان میکنند که منیزیم ممکن است کیفیت و مدت زمان خواب را بهویژه در افراد مسن بهبود ببخشد. این مادهی معدنی همچنین به درمان عارضههایی مانند بیخوابی کمک میکند.
خواص آنتیاکسیدانی و ضدمیکروبی رازیانه ممکن است مشکلات مختلف مربوط به مو را برطرف کند. رازیانه ممکن است به درمان شوره، خارش کف سر، شکنندگی مو و ریزش مو کمک کند. برای کاهش ریزش و شکنندگی مو میتوانید روشهای زیر را به کار بگیرید.
رازیانه با توجه به دارا بودن کلسیم میتواند به حفظ استحکام و سلامت استخوانها کمک کند. یک فنجان رازیانه دارای کموبیش ۴۳ میلیگرم کلسیم است و مصرف روزانهی آن برای رفع نیاز بدن به کلسیم مناسب خواهد بود.
پژوهشها نشان میدهند افزایش کلسیم دریافتی از رژیم غذایی با افزایش تراکم استخوانها و تقویت آنها همراه است. جدا از کلسیم، رازیانه همچنین دارای منیزیم، فسفر و ویتامین K است که همهی آنها روی سلامت استخوانها تأثیر میگذارند و استحکام و توان آنها را تقویت میکنند.
رازیانه خواص فوق العادهای برای پوست دارد. تمام اجزای این گیاه، اعم از دانه، ساقه و برگ، منبع ویتامین B و C هستند که سبب سنتز کلاژن و حفظ جوانی میشوند.
بسیاری از کشورهای از این گیاه معطر در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی طبیعی استفاده میکنند.
عرق رازیانه باعث طراوت پوست و رفع چروک پوست و صورت زنان میشود. عرق رازیانه یک داروی همیشه ضروری در درمان بیماریهای سرد زنان است. همچنین اگر علاقه دارید میتوانید مقاله ارتباط بین چین و چروک پوست و خطر شکستگی استخوان را مشاهده نمایید.
رازیانه به شکل ضماد برای از بین بردن موهای زائد بسیار مناسب است. برای این کار، بذر رازیانه را پودر کنید و سپس آن را با یک نوع روغن (مثل روغن زیتون یا روغن بادام) مخلوط کنید و به صورت ماسک روی صورت خود بگذارید. این ماسک باعث روشن شدن و شفاف شدن پوست میشود.