نوا ذاکری-اقتصادآنلاین؛ ایران در حالی که خود درگیر مشکلات عدیده‌ای در حوزه‌ی نفت و گاز است، هم‌اکنون در حال کمک‌رسانی به تعمیرات مجمتع بزرگ پالایشگاهی ونزوئلا است.
ونزوئلا که تلاش می‌کند اتکای خود به فناوری پالایشگاه‌های ایالات متحده را کاهش دهد، برای تعمیرات اساسی پالایشگاه پاراگونا، که بزرگترین مرکز پالایشگاهی این کشور است، قرار است از ایران کمک بگیرد. اما این کمک در حالی قرار است صورت بگیرد که ایران با چالش‌های داخلی خود که مهمترین آن‌ها ناترازی گاز است، همچنان درگیر است. از سوی دیگر ایران در توسعه‌ی میادین مشترک، از همسایگان خود عقب مانده و در حالی که کشورهایی همانند قطر، عربستان و... از میادین مشترک برداشت‌های وسیع می‌کنند ایران همچنان در خم یک کوچه است؛ حال در چنین شرایطی قرار است به ونزوئلا در تعمیرات پالایشگاهی کمک کند.
به تازگی منابعی ناشناس به رویترز گفته‌اند که مجتمع پالایشگاه پاراگوانا ونزوئلا به زودی تعمیرات اساسی 100 روزه را برای بازیابی ظرفیت تقطیر خام خود آغاز می‌کند که این تعمیرات قرار است با همکاری شرکت ملی پالایش و پخش ایران تکمیل شود.
همکاری ایران با ونزوئلا، بحث تازه‌ای نیست، همانطور که در شهریورماه سال جاری نیز وزیر نفت در دیدار با «تیمپره سیلوا»، وزیر نفت نیجریه، در زمینه بازسازی و نوسازی پالایشگاه‌های نفت و گاز نیجریه به توافق رسیدند. اوجی در خصوص این توافق در حاشیه این دیدار گفته بود: «با توجه به ظرفیت‌های بالای نیجریه در زمینه صادرات نفت خام و کارخانه‌های تولید ال‌ان‌جی و صادرات این حامل انرژی، می‌توانیم به همکاری طولانی‌مدت بین دو کشور در این زمینه امیدوار باشیم.»
اما از آن زمان تا امروز خبری مبنی بر همکاری موفقیت‌آمیز با ونزوئلا به گوش نرسیده و امروز هم که ایران با چالش‌های داخلی دست و پنجه نرم می‌کند اخباری مبنی بر کمک‌رسانی ایران به ونزوئلا در تعمیرات پالایشگاهی به گوش می‌رسد. شاید لازم است این سوال مطرح شود که آیا سرمایه‌گذاری داخلی مهم‌تر است یا همکاری و کمک رسانی به ونزوئلا؟! آن هم در شرایطی که بسیاری از پالایشگاه‌های ایران نیازمند تعمیرات اساسی هستند اما عدم سرمایه‌گذاری یا شاید بیراه نباشد اگر بگوییم بی‌توجهی، این پالایشگاه‌ها را از کارکرد اصلی خود دور کرده‌اند.
صنعت نفت ونزوئلا در سال‌های اخیر با مشکلات فراوانی مانند سوء مدیریت، عدم سرمایه‌گذاری در تعمیر و نگهداری، فساد پیش‌رونده و در نهایت سایه‌ی تحریم‌های آمریکا درگیر بوده است. ونزوئلا در صدر بزرگ ترین ذخایر نفت خام جهان قرار دارد، اما سالهاست نمی‌تواند بخش‌های نفت خام و پالایشگاه‌های خود را به طور عادی حفظ کند.
تحریم‌های صنعت نفت ونزوئلا با قرار گرفتن ترامپ در رأس قدرت شدت گرفت و تقریباً صنعت نفت این کشور را فلج کرد و سرما‌یه‌گذاران خارجی از آن روی گرداندند اما طی ماه‌های اخیر شاهد بودیم که آمریکا مجدداً به سراغ نفت ونزوئلا رفت چرا که با ورود روسیه به جنگ اوکراین، آمریکا چاره‌ای جز زیر پا گذاشتن تحریم‌های خود نداشت.
اگرچه پای ونزوئلا همچنان در کلاف سردرگم تحریم‌ها گرفتار مانده از با روی آوردن برخی از شرکت‌های آمریکایی به آن، به نظر می‌رسد در آینده، وضعیتی بهتر از ایران خواهد داشت.
ایران در اواخر مهرماه از احداث پالایشگاه «ال‌پالیتو» در ونزوئلا سخن گفت؛ در آن زمان مسأله‌ی ناترازی گاز هنوز به مرحله‌ی هشدار نرسیده بود؛ گرچه در آن زمان هم بحث توسعه‌ی میادین همچنان در اولویت بودند اما اکنون و با شرایط موجود، ایران چطور قرار است به تعمیرات اساسی پالایشگاه‌های ونزوئلا کمک رسانی کند؟ آیا ایران توان اقتصادی و ظرفیت سرمایه‌گذاری در این پالایشگاه‌ها را داراست؟ اگر اینطور است چرا از این ظرفیت‌ها در توسعه‌ی صنعت نفت و گاز خودش استفاده نمی‌کند؟ اگر توان تکنولوژی و سرمایه‌ی مازادی در این حوزه وجود دارد، آیا توسعه‌ی میادین مشترک در اولویت نیست؟
حضور ایران در پالایشگاه‌های فراسرزمینی، بحثی غیرکارشناسانه بود چرا که کشور خود درگیر تحریم است و کشورهایی به احداث پالایشگاه‌های فراسرزمینی دست می‌زنند که دارای منابع مورد اطمینانی برای عرضه‌ی نفت باشند اما به نظر نمی‌رسد کشور ما در این نقطه قرار داشته باشد و این از روابط تیره و تار ایران با جهان و همچنین از دست دادن بخش بزرگی از بازار نفت و گاز، کاملاً مشهود است.
ایران در حالی که این روزها با ناترازی ۲۵۰میلیون متر مکعبی گاز دست و پنجه نرم می‌کند و زمستان سختی که برای اروپا متصور بود، گریبان خودش را گرفت، قرار است در تعمیرات اساسی مجتمع بزرگ پالایشگاه ونزوئلا کمک کند؛ این دو سناریو چطور قرار است کنار هم قرار بگیرند و کدام منطقی می‌تواند این دو وضعیت را در کنار یکدیگر بپذیرد؟
