به گزارش خبرگزاری صدا و سیما آقای ربانی زاده، مسئول رصدخانه کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی با شبکه رادیویی اقتصاد در برنامه روزی نو درخصوص رصدخانه وزارت کشاورزی گفتگو کرده است.
سؤال: کار این رصدخانه چیست؟
ربانی زاده: رصدخانه که در دولت سیزدهم شکل گرفته، موضوع رصد و پایش زنجیره‌های ارزش کالا‌های اساسی کشاورزی را دنبال می‌کند از لحظه تأمین یا نهال و بذر تا مصرف کننده. در وزارتخانه تقریباً پنج زنجیره داریم، زنجیره دام طیور، زنجیره زراعت، زنجیره شیلات و دو تا زنجیره دیگری هم است که این‌ها را از تأمین تا مصرف رصدخانه وظیفه دارد که محصولات آن را از نقطه شروع تا مصرف کنترل و رصد و برنامه ریزی کند. این از اهداف رصدخانه کشاورزی ایران است.
سؤال: بخش‌های دیگر ساختار وزارت جهاد چه می‌شوند، مثلاً بخش تحقیقات و پژوهش یا معاونت برنامه ریزی وزارتخانه؟
ربانی زاده: همه آن‌ها کار خودشان را انجام می‌دهند این یک مجموعه جدیدی است که اطلاعات را از جا‌های مختلف می‌گیرد و به صورت داشبورد دراختیار مجموعه‌های تخصصی و معاونت‌های مربوطه قرار می‌دهد تا آن‌ها بتوانند برنامه ریزی کنند و یک جوری تنظیم گری و برنامه ریزی در تولیدشان انجام شود.
سؤال: شما فقط جمع آوری اطلاعات انجام می‌دهید؟ نقش اجرایی ندارید؟
ربانی زاده: ما نه نقش اجرایی نداریم یکسری نرم افزار‌هایی باید تولید و آماده کنیم. در این حوزه بیشتر نقش اجرایی را تشکل‌ها و بخش‌های خصوصی دارند. وزارتخانه نقش برنامه ریزی و سیاستگذاری را دارد.
سؤال: چند وقت است تأسیس شده است؟
ربانی زاده: از نظر سخت افزاری از ۱۴۰۰ استارت اش خورده بود، ولی فعالیت‌های فنی آن از ۱۴۰۱ یا اواخر ۱۴۰۰ شروع شده است.
سؤال: ما پیشتر شاهد راه اندازی طرح‌هایی من جمله بازرگان بودیم که قرار بود محصولات مورد نیاز مردم را کالا‌های اساسی مثل تخم مرغ و گوشت و مرغ و ... را تا مصرف کننده تأمین کند. در گزارش هم شاهد یک رویدادی هستیم که همچنان هم مغفول است بحث دلالی است و حضور دلالان در همه حوزه‌هایی که شما نام بردید دارند تلاش می‌کنند. رصدخانه به جایی رسیده است که بتواند پاسخ به مردم بدهد؟
ربانی زاده: این بازرگان که فرمودید ارتباطی با مجموعه رصدخانه ندارد و ما کاری با آن نداریم. من یک مثال عرض می‌کنم خدمت شما بقیه مسائل را شما خودتان استاد هستید و دنبال می‌کنید. مثلاً در حوزه مرغ که بیشترین نیاز کشور هم است مرغدار وقتی که مرغ را تولید کرد یک سامانه‌هایی ما داریم حدود ۶ سامانه است که به صورت استانی عمل می‌کنند مرغدار می‌آید آنجا مرغ را عرضه می‌کند و بعد کشتارگاه یا عوامل کشتار می‌آیند از طریق سامانه این مرغ ایشان را خرید می‌کنند بعد از فرآوری یا کشتار و بسته بندی این سامانه آن فروشگاه‌های عمده یا خرده فروشی می‌آیند خریدشان را از طریق سامانه انجام می‌دهند. توزیع آن را هم ما داریم مثلاً فروشگاه‌های خرده فروش یا تعاونی‌ها این‌ها را به قسمت‌هایی توزیع می‌کنند این‌ها همه در سامانه رصد و کنترل می‌شود و آن سقفی هم که برای قیمت، تنظیم بازار مشخص کرده در سامانه بارگذاری شده است هیچکدام از این عزیزان نمی‌توانند بالاتر از آن سطح خرید و فروش انجام دهند.
سؤال:، ولی بازرگان می‌گوید که ما دخالتی در این موضوع دخالت و نقشی نداریم این هم یک ابهامی که بلاتکلیف است.
ربانی زاده: بازرگان یک بخش خصوصی است خودش جداگانه ممکن است خرده فروشی یا عمده فروشی یا تعاونی خرید کند توزیع انجام دهد.
سؤال: آن هم وابسته به وزارت جهاد است؟
ربانی زاده: خیر هیچ وابستگی به وزارت جهاد ندارد ما الان پنج سامانه داریم برای، البته سامانه‌ای که عرض می‌کنم اجرائیات آن با بخش خصوصی است، ولی برنامه ریزی و سیاستگذاری آن با حاکمیت است. سامانه‌هایی مثل رهیاب، ستکاوا، سپکا، ...
سؤال: یعنی سازمان تعاونی روستایی هم الان مستقل است؟
ربانی زاده: تعاونی روستایی یک تعاونی است جزء سازمان‌های وزارت جهاد کشاورزی است.
سؤال: بازرگان هم از همان‌ها است.
ربانی زاده: من آن‌ها را اطلاعی ندارم، ولی ما با مجموعه معاونت بازرگانی و معاونت‌های تولیدی وزارت جهاد این موضوعات را رصد می‌کنیم بخش خصوصی هم مثل اتحادیه مرغداران و این‌ها با ما کاملاً هماهنگ هستند.
سؤال: شما، چون فرمودید که در حوزه‌های دام و طیور و زراعت و شیلات و باغداری و این‌ها اطلاعات را رصد می‌کنید، دلالان کجای این اطلاعات رصد شما هستند؟
ربانی زاده: آن‌هایی که در سامانه‌های ما کار عرضه و خرید انجام می‌دهند این‌ها باید شناسه یکتا داشته باشند و هویت آن‌ها مشخص شود. یکی از اهدافی که ما دنبال می‌کنیم حذف این واسطه‌های زائد است.
سؤال: مثلاً شما راجب به باغات کشور الان شناسه یکتا دارید می‌دانید که الان مثلاً منطقه دماوند اطراف تهران یک باغ یک هکتاری چقدر سیب یا محصول دارد؟
ربانی زاده: ما یک سامانه جدیدی را الان برای رصد و کاشت و داشت و برداشت محصولات گلخانه‌ای تولید کرده ایم آماده شده است با مشارکت بخش خصوصی، این از زمان کاشت تا مصرف و حتی صادرات موضوعات محصولات گلخانه‌ای را دنبال می‌کند. برای باغات هم یک چنین طرحی داریم که این هم بعد از تکمیل شدن سامانه دنبال خواهیم کرد.
سؤال: خیلی سؤال عجیبی است شاید از شنیدن فرمایشات شما به ذهن متبادر می‌شود و آن این است که این رصدخانه کشاورزی یک حال و هوایی هم از میادین میوه و تره بار کشور من جمله بزرگترین آن در تهران هم سراغ دارد؟
ربانی زاده: بله ما الان بحث عرضه مرغ و گوشت و.
سؤال: نه از مرغ بیاییم بیرون. میوه جات صیفی جات...
ربانی زاده: ما هنوز در توزیع میوه جات کار را تازه شروع کرده ایم.
سؤال: نه می‌خوانم بگویم اصلاً خبر دارید که یک کامیون وانت بار از کجا می‌آید؟
ربانی زاده: این‌ها را تعاونی روستایی کار می‌کند ما، چون هنوز سامانه‌ای برای این کار نداریم رصدی هم در رصدخانه در این حوزه نداریم.
سؤال: ندارید یا فعلاً ندارید.
ربانی زاده: ما باید ابزار آن را فراهم کنیم بعد از اینکه ابزار آن فراهم شد می‌توانیم این کار را هم انجام دهیم.
سؤال: ندارید یا کسی نخواسته است که داشته باشید، چون این موضوعی که راجب به آن صحبت می‌کنم من به شخصه ۲۰ سال است که مصاحبه کرده ام و هیچ نتیجه‌ای نگرفته ایم. همین الان ما نمی‌دانیم یک کامیون پیاز از دست چه کسی و از کجا می‌آید آیا دارد از مزرعه یک کشاورز به بازار مرکزی می‌آید و دارای شناسه و یکتا و این ابزار‌ها است یا اینکه نه مجهول است؟ همه می‌گویند مجهول است.
ربانی زاده: فرمایش شما درست است.
سؤال: پس رصدخانه نتوانسته است کارش را جامع انجام دهد.
ربانی زاده: ما کار را تازه شروع کرده ایم اولین کاری هم که شروع کرده ایم در بحث مواد پروتئینی مثل مرغ و گوشت بود الان دیگر تقریباً در ۱۱ استان این پیاده شده است.
سؤال: امیدواریم این در حوزه کشاورزی مساعد شود.
ربانی زاده: شما دعا کنید خداوند عمری دهد و دوستان هم یاری کنند تا بتوانیم کاری برای مردم انجام دهیم.
