به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه شور کشور است که چندسالی با توجه به کاهش نزولات جوی و برخی از عوامل دچار کم آبی و خشکسالی شده است.

بسیاری از ما بعد از شنیدن خبر خشک شدن دریاچه ارومیه شاید این سوال را از خود پرسیده باشیم! علل خشک شدن دریاچه ارومیه چه بوده است؟ دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران و البته با دارا بودن اکوسیستمی با ارزش در جهان و کشور، همواره برای دانشمندان و  علاقه مندان به محیط زیست ارزشمند و نقطه حساسی بوده است در این راستا دریاچه ارومیه از سال ۱۳۴۶ به دلیل موقعیت و ویژگی‌های طبیعی و اکولوژیکی که دارد به عنوان پارک ملی به ثبت رسید.

خشکی دریاچه ارومیه یک تهدید جدی زیست محیطی و مهمتر از آن سلامت مردم شمالغرب کشور را درگیر کرده است که طبق گفته کارشناسان تبعات خشکی دریاچه تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری استان آذربایجان‌غربی را در بر خواهد گرفت. این مهم موجب شد احیای دریاچه ارومیه یکی از اولویت‌های جدی دولت و مجلس قرار گرفته و عزم جدی برای احیای دریاچه ارومیه داشته است.

طی سال‌های گذشته اقدامات زیادی در جهت احیای دریاچه ارومیه با تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه انجام شده است یکی از اقدامات ارزشمند و قابل تحسین طراحی و ساخت تونل کانی سیب است که این تونل آب رودخانه زاب را به دریاچه انتقال می‌دهد.در راین راستا روزهای اخیر شاهد جان گرفتن دوباره دریاچه ارومیه بودیم و با اتمام تونل کانی سیب و انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه امیدها در دل‌ها روشن شده است.

طرح تونل کانی سیب یکی از پر اهمیت‌ترین پروژه‌های احیای دریاچه ارومیه بوده است که کارشناسان و محققان ایرانی نقش بسزایی در ساخت طول داشته‌اند که این تونل در عرض ۱۰ سال طراحی و ساخته شد.

برای در جریان قرار گرفتن مراحل ساخت و طراحی تونل کانی سیب گفت‌وگویی با اقای بهادری معاون اجرایی طرح انتقال آب مازادحوضه گلاس به دریاچه ارومیه وزارت نیرو شرکت آب و نیرو ترتیب داده‌ایم که در ادامه با هم می‌خوانیم:

فارس :لطفا خودتان برایمان معرفی کنید ؟

میکائیل بهادری بهادری معاون اجرایی طرح انتقال آب مازادحوضه گلاس به دریاچه ارومیه وزارت نیرو شرکت آب و نیرو هستم.

فارس در خصوص تونل کانی سیب و مراحل آغازی طرح کانی‌سیب برایمان بگویید از چه زمانی عملیات اجرایی این طرح به طور رسمی شروع شد؟

بهادری: طرح انتقال آب مازاد بر حوضه گلاس به دریاچه ارومیه، به‌طور رسمی از مهر ۹۲ با واگذاری طرح از شرکت‌آب منطقه‌ای به شرکت آب و نیرو شروع شد.مهمترین بخش‌ طرح که از سه بخش مهم سد و سازه‌های وابسته، تونل ۳۶ کیلومتری، کانال روباز ۱۱ کیلومتری تشکیل شده است.

فارس: حفاری تونل به چه شکلی انجام شده است؟

بهادری: پیش نیازهای حفاری تونل با TBM از جمله آماده‌سازی پرتال خروجی تونل و ورودی، و نیز تولید حدود ۳ کیلومتر طول از سگمنت‌های بتنی و انتقال تمام قطعات تب بی ام تا نیمه سال ۹۴ زمان برده است و عملا حفاری تونل از مهر ۹۴ از بخش خروجی ( شهرستان نقده) شروع و سهم مربوط به حفاری تونل توسط دستگاه تمام مکانیزه( دابل شیلد هاردراک) ۲۱ کیلومتر بود و در سال ۹۸ حفاری آن به‌پایان رسید.

بعد از اتمام حفاری در سال ۹۸ شروع به جمع آوری تجهیرات تونل و تزریقات تکمیلی انجام شد و در اواخر سال 99 به طور کامل احداث این قطعه از تونل اتمام یافت.در این میان بخش ورودی تونل کانی سیب در شهرستان پیرانشهر به‌طول حدود ۱۵ کیلومتر از  شهریور ۹۵ با حضور وزیر وقت نیرو همزمان با افتتاح عملیات احداث سد کانی سیب، آغاز شد.

فارس: در مسیر حفاری تونل آیا با مشکلاتی مواجه شده ‌اید؟

بهادری: حفاری بخش ورودی تونل در شهرستان پیرانشهر در اواخر سال ۱۴۰۰ به پایان رسید و در این بخش از تونل که لاجرم باید از زیر رودخانه آواجرچای عبور انجام می شد ، وجود سفره‌های آب زیرزمینی، حفاری را با مشکلات عدیده مواجه کرد و این مهم نیز در حین به پایان رسیدن حفاری تونل در این بخش، با شکستگی‌هایی در سگمنت‌های نصب شده مواجه شد که طبق بررسی‌های اولیه توسط مشاور طرح و مشاور همکار پیمانکار، طولی حدود ۷۰۰ متر بایستی دوباره لاینینگ ثانویه انجام می‌گرفت که بعد از انجام کار به طول حدود ۸۰۰ متر افزایش یافت.

لاینینگ ثانویه این بخش، به طور عملی بعد از بیرون آوردن دستگاه و دمونتاژ آن، از تیر ۱۴۰۱ شروع  و با تاکیداتی که مدیران ارشد مجموعه از جمله وزیر محترم نیرو داشتند با تامین اعتبارات لازم در بهمن ۱۴۰۱ این لاینینگ در کنار کارهای باقیمانده تونل از جمله برچیدن تمام تاسیسات و تجهیزات داخل تونل، اتمام یافت و آماده تست و راه‌اندازی شد در این راستا تست اولیه رهاسازی آب به تونل با حضور استاندار  آذربایجان‌غربی در ۲۸ بهمن انجام و در ۵ اسفند توسط رئیس جمهور محترم افتتاح رسمی انجام شد.

فارس: در خصوص مراحل انجام شده طرح برایمان توضیحاتی دهید؟

بهادری: بخش ابتدایی طرح، شامل سد خاکی با هسته رسی به عمق حدود ۵۵ متر و حجم بدنه ۱/۲ میلیون متر مکعب و سازه‌های وابسته که شروع از  سال ۹۵ بود، بعد از اتمام احداث سد، در اواخر سال ۱۳۹۹ آبگیری شد.حجم مخزن در تراز نرمال ۱۳۷۴ حدود ۲۲۰ میلیون متر مکعب است. بند با دین آباد و بخش‌هایی از کانال نیز به‌طور کامل انجام و با توجه به سیاست دولت مبنی بر تخصیص اعتبار لازم برای تکمیل تونل، بخش باقیمانده کانال آب آور بادین آباد به فاز دوم موکول و به طور یقین در مصاحبه‌ها و بیانات مسئولین ذی‌ربط در طرح، اعلام می‌شود.

افتتاح فاز یک با امکان انتقال آب در سال به‌میزان ۳۰۰ میلیون متر مکعب است و با اجرای فاز دوم شامل کانال با دین آباد، امکان انتقال ۱۸۰ میلیون متر مکعب در سال نیز علاوه بر حجم قبلی قابل انتقال به دریاچه ارومیه، قابل افزایش است و بخش سوم این طرح شامل کانال ۱۱ کیلومتری و سازه‌های وابسته از سال ۹۷ شروع و در نیمه سال ۱۴۰۱ امکان تحویل موقت فراهم شد.

فارس : در اجرایی شدن این طرح چندنفر فعالیت داشتند؟

بهادری: در طول اجرا در پیک فعالیت‌های اجرایی سه پیمانکار، حدود ۳۵۰۰ نفر به‌طور مستقیم مشغول فعالیت‌های مربوطه بودند.در هنگام مونتاژ و راه اندازی دستگاه های TBM(طبق قرارداد فی مابین) از کارشناسان چینی و اروپایی استفاده شد که بعد از راهبری حدود ۱۰۰ متر از تونل توسط کارشناسان خارجی، ادامه احداث تونل به طور کامل توسط کارشناسان ایرانی ادامه پیدا کرد.

فارس: برای اجرایی شدن تونل کانی سیب چه میزان هزینه شده است؟

بهادری: قابل ذکر است که کارگاه‌های تونل شامل سه کارگاه، پرتال ورودی تونل( شهرستان پیرانشهر)، پرتال میانی تونل( شهرستان پیرانشهر)، پرتال خروجی تونل( شهرستان نقده) می‌باشد و برای اجرایی شدن تونل کانی سیب در بخش پیمانکار قرارگاه خاتم تاکنون حدود ۱۶۰۰ میلیارد تومان و بخش مشاور و نظارت زیستاب تونل تاکنون حدود ۱۵۰ میلیارد تومان هزینه شده است.

پایان پیام