به گزارش خبرگزاری صدا وسیمابرنامه نیم نگاه رادیو سلامت، با حضور عباس کبرایی زاده، رئیس سندیکای صاحبان صنایع دارو‌های انسانی به موضوع دارو پرداخت.
مجری: در رادیو سلامت متناسب با تغییراتی که که همه ساله در مورد تامین آنچه که مایحتاج سلامت است پیگیر مسائل، مشکلات و چالش‌ها بودیم منجمله دارو بخصوص سال گذشته که با تغییراتی داشتیم طرح دارویار و جوانب مثبت و منفی اش سعی کردیم با فواصل زمانی مختلف پیگیری مطالبات مردم در حوزه تامین دارو باشیم یک خلاصه‌ای برفرمایید از انچه که در سال گذشته بر صنعت گذشت؟
کبرایی زاده: آنچه که در سال گذشته شاهد بودیم یکی از مهمترین اقدامات دولت همین حذف ارز ۴۲۰۰ تومان به نوعی بود و تخصیص نیما که حالا خود ارز نیما هم به دفعات قیمت آن تغییر کرده و الان تثبیت شده روی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان. خود این یک تورم ویژه‌ای را در بخش تولید و همین طور در بخش واردات دارو ایجاد کرد که دولت و مجلس برای این یک مابه التفاوت یارانه‌ای را در نظر گرفتند اگر چه به نظر می‌رسید که یارانه در نظر گرفته شده در سال ۱۴۰۱ کفایت بکند براساس محاسباتی که هم مجلس و هم دولت انجام داده بودند، ولی در عمل قابل پیش بینی هم بود که این مبلغ کفایت لازم را برای سازماندهی بیمه گر برای حمایت نتوانست شامل بشود چرا که تورم داخلی در ان لحاظ نشده بود و متاسفانه ما شاهد این بودیم که بخشی از دارو‌ها را نتوانستند پوشش مناسبی را بدهند در عین حال که در خصوص بیماری‌های صعب العلاج، بیماری‌های مزمن پوشش خیلی خوبی را داده شده و حتی پرداخت‌ها از جیب بیماران نسبت به دوره‌های قبل کاهش پیدا کرد، اما واقعیت امر در جنبه صنعت متاسفانه دولت به دلیل این که ناچار بود که قیمت‌ها را کنترل بکند عوامل تورم زایی که باعث افزایش دارو‌ها می‌شدند به خصوص بخشی که مشمول تخصیص ارز نیما نمی‌شدند، چون ارز نیما یا ارز دولتی فقط به اجزای ماده موثره دارو داده می‌شود و سایر اجزا متاثر از تورم جاری در کشور هستند که این بخش در قیمت گذاری دارو‌ها اصلا دیده نشد و باعث شد که شرکت‌ها دچار مشکلات اقتصادی زیادی بشوند و خب شاهد این بودیم که شرکت‌ها به خصوص در تامین برخی از دارو‌ها دچار مشکل شدند و کمبود‌های دارویی در کشور اتفاق افتاد؛ و این کمبود‌ها قابل پیش بینی بود و هم قابل پیشگیری هر دو امکان پذیر بود، ولی به دلیل شاید عدم استفاده از نظرات کارشناسان با تجربه‌ای این اتفاق رخ داد و این اتفاق امسال هم به اعتقاد من مجددا رخ خواهد داد اگر که دولت و مجلس به خصوص هر دو توجه کافی را به مولفه‌های تاثیرگذار بر اقتصاد دارو در کشور نداشته باشد.

مجری: حالا با این توضیحاتی که بیان کردید ما یک رگولاتوری در این میان به عنوان سازمان غذا و دارو داریم که مدتی است که آنجا یک جای اجرایی هست و حاکمیتی هست به جز آن صاحب نظران رشته‌های مختلف داریم و هم متخصص اقتصاد دارو داریم و تقریبا هم یک حساب و کتاب کاملا مشخصی است یعنی اگر یک نرخی برای یک دارویی آ تومان تعیین شده خب مولفه‌هایی این را تعیین کرده این مولفه‌ها یک بخش عمده ایش متاثر شرایط تورمی عمومی باشد مسلما آن نرخ برای تولیدکننده صرف نمی‌کند برای تولید نهایی و در نهایت بازار با کمبود مواجه می‌شود، ولی نقش رگولاتور‌ها اینجا و نقش خود سازمان غذا داروی وزارت بهداشت کجا موثر خواهد بود؟

کبرایی زاده: عوامل تاثیرگذار روی قیمت دارو عوامل متعددی هستند یک اتفاقی در سال گذشته رخ داد از نظر رگولاتور که شما اشاره کردید و ان این بود که مداخله گر‌های بیرونی زیادی مداخله کردند در تصمیمات وزارت بهداشت مثل ستاد تنظیم بازار مثل سازمان حمایت مثل حتی در حدی خود هیئت دولت مداخله کردند و به نوعی بازنگری قیمت دارو‌ها را متوقف کردند شما وقتی که مسئولیتی را برعهده می‌گیرد الان شما مسئول یک برنامه‌ای هستند دارید داریدبرنامه‌های را اجرا می‌کنید اگر قرار باشد که مداخله گر‌های بیرونی شما را متعدد افزایش بدهند شما اصلا انضباط کلی خودتان را از دست می‌دهید به اعتقاد من سال گذشته به دلیل مداخلات غیرکارشناسی که دولت بخصوص در حیطه‌های متعدد انجام دادوزارت بهداشت وظایف خودشان را در خصوص قیمت گذاری دارو به درستی انجام نداد و اگر چه این قابل توجیه نیست من اعتقادم این است که وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو محکم باید می‌ایستادند و اجازه نمی‌دادند که با زیان ده شدن برخی از دارو‌ها کمبود‌های دارویی ایجاد بشود که به شکل افتضاحی ما مجبور باشیم واردات دارو‌ها را حتما داشته باشیم و در عین این که می‌دانیم که کیفیت داروهایش بسیار بسیار از ایران پایین‌تر است و متاسفانه این وسط بیماران آسیب می‌بینند من نگران سال جاری هستم سال جاری فکر می‌کنم که اوضاع اگر که بر همین منوال پیش برود شما ببنید که برآوردی که اقتصاددانان کردند خود بانک مرکزی و وزارت اقتصاد کردند این است که تورم امسال در حد تورم سال گذشته خواهد بود نهایت تلاششان را دارند می‌کنند که ۱۰ درصد از این تورم کم بشود و امروز می‌بینیم که همچنان درب تصمیم گیری روی قیمت دارو‌ها قفل است و بزرگترین چالشی که نظام دارویی را به چالش می‌کشد امسال دو مطلب است یکی این که اصلا مقدار مبلغی که بعنوان یارانه طرح دارویار در نظر گرفته شده کمتر از نصف موردنیاز سازمان‌های بیمه گر است و متاسفانه صدای سازمان‌های بیمه گر هم اصلا در نمی‌آید در این زمینه که اعتراض بکنند که کمبود منابع مالی شان را چجوری می‌خوانند کم بکنند و چرا اصلا سراغ مجلس و دولت نمی‌روند برای این که این کمبود منابع را دنبال بکنند از طرف دیگر شما می‌بینید که بازنگری قیمت‌ها و کنترل قیمت‌های دارو‌ها متاسفانه متوقف شده و من اعتقادم بر این است که همین مقوله کافی نبودن مبالغ مربوطه به طرح دارویا به علاوه عدم بازنگری قیمت دارو‌های تولید داخل این دو به علاوه این که کمبودی را به شدت در نقدینگی صنایع خواهیم داشت الان دوره وصول مطالبات صنعت به شدت دارد افزایش پیدا می‌کند.

مجری: حمایت بانک‌ها چه شد؟

کبرایی زاده: بانک‌ها را نمی‌شود به نظرمن حل المسائل این موضوعات قرار داد. بانک‌ها همین الان صورت‌های مالی شان منفی است دولت به جای این که وظایف خودش را انجام بدهد صورت مساله را پاک کرده و ارجاع داده به بانک ها. شما اگربه بانک مراجعه کنید اول می‌گوید من یک سقفی اعتباری برای پرداخت تسهیلات دارم ان سقف هم همین الان پر است دو دولت به من دستور
داده به دارو مثلا هزار میلیارد تومان وام بدهم می‌گوید اشکال ندارد شما وثایق ملکی برای من بیاورید شرکت‌های داروسازی اصلا شرکت تولیدی وثیقه ملکی ندارد کارخانه است و آن‌ها کارخانه را قبول نمی‌کند این‌ها جزو وظایف دولت است متاسفانه دولت به اعتقاد در بحث تسهیلات به نوعی پرتاب کرد مساله را به سمت بانک‌ها که به اعتقاد من بانک‌ها اصلا توان حل مشکل صنعت دارو را ندارند راهکار را ما همان موقع هم به دولت گفتیم، گفتیم تنها راهکار این است که دولت وقتی که ارز دارو را دارد نرخ اش را شش برابر می‌کند در واقع زمانی که بانک مرکزی تخصیص ارز شرکت‌های دارویی را می‌دهد از همان مرحله اول بیاید پرداخت ریالی شرکت‌های دارویی را بیایید تقسیط کند بگوید مثلا زمان گشایش اعتبار شما ۱۰ درصد پرداخت کنید سه ماه بعد مثلا ۲۰ درصد پرداخت بکنید زمان رسیدن کالا در یک دوره شش ماهه تسویه حساب بکنید دولت به جای این که بیاید به دست خودش مشکلات صنعت مملکت را حل بکند شوت کرده توی نظام بانکی اعتقادم بر این است که نظام بانکی ما از نظر صورت‌های مالیش و نه از نظر این که تعهدی داشته باشد که مشکلات صنعت را حل بکند شده به نظر من یک بهانه به هیچ وجه ارجاع حل مشکلات نقدینگی صنعت به نظام بانکی به نظر راه حل اساسی و درستی نیست دولتباید در زمان تخصیص ارز دارو به جای این که کل مبلغ را مطالبه کند از شرکت‌های دارویی این را تقسیط یک ساله بکند و این باعث خواهد شد، چون از طرف دیگر در ایران، ۸۰ درصد دارویی که توسط شرکت‌های دارویی تولید می‌شود یا وارد می‌شود خریدارش دولت است یا بیمارستان‌های دولتی هستند یا سازمان بیمه گرند نمی‌شود دولت دوره پرداخت مطالبات به شرکت‌های دارویی بشود ۳۰۰ روزه ۴۰۰ روزه، از این طرف ارزی را که تخصیص می‌دهد به صورت نقدی دریافت بکند این اصلا منصفانه نیست و به نظر من عاقلانه هم نیست که این چرخه‌ای که دولت متاسفانه تعریف کرده قطعا چرخه مساله سازی برای داروی کشور خواهد بود و شما توجه بکنید هر دارویی که کمبودی در داخل کشورایجاد می‌شود مجبور می‌شود دولت ارز بیشتری را پرداخت بکنند مردم هم مبلغ بیشتری را پرداخت بکنند و با کمال تاسف دارو‌هایی که از ترکیه و هند وارد می‌شوند این‌ها کیفیت به هیچ وجه کیفیت مشابه تولید داخل را ندارند هیچ نظارت کیفی روی ان‌ها وجود ندارد به عنوان یک متخصص داروسازی دارم عرض می‌کنم سلامت مردم را با این کار دارند به خطر می‌اندازند.

مجری: که برای همان هم دارد صرف هزینه می‌کند

کبرایی زاده: ارز بالاتری داده می‌شود، منصفانه اگر بخواهیم بگوییم وزارت بهداشت کارش را به نظر من درست انجام داد یعنی دارو‌هایی که باید پوشش بیمه‌ای بیشتری می‌گرفتند برای اینکه پرداخت از جیب بیماران به خصوص در گروه بیماری‌های مزمن و صعب العلاج افزایش پیدا نکند به نظر من وزارت بهداشت کارش را درست انجام داد. اتفاقی که متاسفانه افتاد این بود که یک مجلس و دولت مبلغ یارانه‌ای که در نظر گرفتند کافی نبود دوم بانک مرکزی که تامین کننده ارز مورد نیاز صنعت داروسازی کشور بود به یک آن فرض کنید شرکتی که یک میلیون دلار باید گشایش اعتبار می‌کرد این شرکت قبلش داشت مثلا باوجود چهار و نیم میلیارد تومان گشایش اعتبارش را انجام می‌داد این خیلی برایش مشکل زا نبود به طور لجام گسیخته‌ای یک ظرف شد ۳۰ میلیارد تومان شما تصور بکنید شرکتی که متاسفانه از آن طرح هم دوره وصول مطالبات صنعت به شدت بالا رفته و این مشکل مشکل اقتصادی است به نظر من متاسفانه باید بگوییم وزارت اقتصاد نسبت به این موضوع حساسیت داشته باشد هیئت دولت و بانک مرکزی حساسیت داشته باشد من به عنوان یک کارشناس عرض می‌کنم متاسفانه حساسیت کافی در تیم اقتصادی و بانکی دولت برای حل مشکلات دارویی کشور وجود ندارد و راه حل را هم فقط تلفن زدن و از ترکیه وارد کرد و از هند وارد کردن می‌دانند.

مجری: امیدواریم که شرایط به گونه‌ای پیش برود که سال ۴۰۲ تنش کمتری در بازار دارویی داشته باشیم

کبریایی زاده: با این دست فرمانی که دارد پیش می‌رود من با امیدواری خودم را گل نمی‌زنم به صراحت عرض می‌کنم امسال دولت اگر فکری برای چرخه نقدینگی صنعت داروسازی نکند اگر که مقدار یارانه‌ای که در نظر گرفته شده برای ۱۴۰۲ که نصف مقدار مورد نیاز است اصلاح نکند مجلس و دولت من با اطمینان می‌گویم سازمان‌های بیمه گر به هیچ وجه حمایت از بیماران را مثل سال گذشته ندارند دو صنعت داروسازی در تامین مستمر دارو‌ها دچار مشکل خواهد شد.