به گزارش «پارسینه»، مقامات آمریکایی با اشاره به حضور نظامی گسترده و روابط امنیتی قوی واشنگتن با کشورهای خاورمیانه، این موضوع را که آمریکا منطقه را ترک کرده است رد میکنند، اما این اسناد حاکی از آن است که چندین کشور در منطقه در بحبوحه نگرانی از خلأ در حال ظهور، برای ارتباط نزدیکتر با روسیه تلاش میکنند.
شرکای خاورمیانهای آمریکا مدت هاست که نگران موقعیت خود در رقابت فزاینده واشنگتن و پکن هستند. نگرانیهای آنها در دوره جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا که رشد چین را بزرگترین تهدید بلندمدت برای نفوذ آمریکا میداند، ادامه یافته است. چین اخیراً عهده دار میانجیگری بین عربستان سعودی و ایران شد.
اما نفوذ روسیه در خاورمیانه، جایی که در مناطقی مانند سوریه حضور نظامی دارد، نیز قابل توجه است و تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین منجر به رقابت حتی بیشتر بین واشنگتن، پکن و مسکو برای کسب حمایت - یا حداقل بی طرفی واقعی - از سوی کشورهای دیگر، از جمله در خاورمیانه شده است.
به گزارش «پولیتیکو»، یک دیپلمات خاورمیانهای گفت یک موضوع ناامیدکننده در مورد آمریکا، سیاست داخلی غیرقابل پیش بینی آن و نقشی است که تفکر کوتاه مدت در شکل دادن به سیاست بازی میکند. نوسانات شدید سیاسی در دهه گذشته - از باراک اوباما، گرفته تا دونالد ترامپ و اکنون بایدن - بر احساس عدم اطمینان افزوده است.
این دیپلمات خاطرنشان کرد: «شما یک چرخه انتخاباتی دو ساله دارید و چرخه انتخاباتی حاکمیتها و پادشاهیها در خلیج فارس اساساً یک عمر است.»
اسناد فاش شده نشان میدهد که حتی کشورهای خاورمیانه که میلیاردها دلار کمک امنیتی از ایالات متحده دریافت میکنند، تمایلی به پیروی سرسختانه از آمریکا ندارند.
یکی از اسناد گزارش شده توسط واشنگتن پست میگوید که عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر به زیردستانش دستور داده است تا به طور مخفیانه ۴۰۰۰۰ موشک و همچنین سلاحهای دیگر را برای ارسال به روسیه تولید کنند.
مصر سالانه بیش از یک میلیارد دلار کمک نظامی از آمریکا دریافت میکند. سفارت مصر در واشنگتن مستقیماً در مورد این سند اظهار نظر نکرد، اما در بیانیهای اعلام کرد که موضع این کشور در مورد جنگ اوکراین «مبتنی بر عدم دخالت در این بحران و متعهد به حفظ فاصله مساوی با هر دو طرف است.»
یک مقام ارشد دولت بایدن در مصاحبهای گفت که چنین معاملهای از سوی مصر با روسیه صورت نگرفته است. این مقام مدعی شد: «به جز ایران، هیچ کشور خاورمیانهای وجود ندارد که برای جنگ در اوکراین مهمات به روسیه بدهد.»
با این حال، مقامات آمریکایی به طور خاص در مورد اینکه آیا سیسی گامی در جهت تحقق چنین طرحی برداشته است یا خیر، اظهار نظر نمیکنند.
بر اساس گزارش آسوشیتدپرس، سند دیگری شرح میدهد که افسران اطلاعاتی روسیه ادعا میکنند که امارات متحده عربی را متقاعد کردهاند که «با یکدیگر علیه سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده و بریتانیا همکاری کنند». امارات در بیانیهای به خبرگزاری آسوشیتدپرس، ادعاهای مربوط به عوامل روسی را «کاملاً نادرست» خواند.
سند دیگری که از امارات متحده عربی نام میبرد و توسط پولیتیکو مشاهده شده است، توضیح میدهد که چگونه این کشور با یک شرکت روسی برای ایجاد یک مرکز تعمیر و نگهداری منطقهای برای سامانههای تسلیحاتی امارات مذاکره کرده است. سفیر امارات در واشنگتن به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداد.
دولت بایدن اخیراً امارات متحده عربی را مرکزی برای دور زدن تحریمهای روسیه خوانده است.
برخی از اسناد فاش شده هم به اسرائیل اشاره میکنند که سالانه نزدیک به ۴ میلیارد دلار کمک امنیتی از آمریکا دریافت میکند.
یکی از اسناد راههایی را بیان میکند که میتوان اسرائیل را متقاعد کرد که به اوکراین سلاح دهد. یکی از سناریوها نشان میدهد که اگر روسیه سیستمهای تسلیحاتی کلیدی خاصی را به ایران بفرستد، اسرائیل میتواند کارهای بیشتر برای اوکراین انجام دهد.
این سند، اما در عین حال اشاره میکند که اسرائیل در تلاش است تا روابط خود را بین ایالات متحده و روسیه متعادل نگه دارد، زیرا وقتی اسرائیل اماکن مرتبط با ایران در سوریه را بمباران میکند، نیاز دارد که روسیه از این موضوع چشم پوشی کند.
ایالات متحده همچنین برای پایان دادن به جنگ در یمن، که توسط غربیها به عنوان نبردی نیابتی بین ایران و عربستان سعودی دیده میشود، فشار آورده است. آرام شدن یمن یکی از دلایلی است که موجب شده آمریکا نسبت به توافق ایران و عربستان با میانجیگری چین تردید اندکی نشان دهد.
در حالی که ایران در جنگ اوکراین در کنار روسیه قرار گرفته است، سعودیها رویکرد ترکیبی تری را در پیش گرفته اند. ریاض تلاش کرده است تا روابط صمیمانه با ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه را حفظ کند، و مایل به برداشتن گامهای خاصی در بخش نفت که میتواند قیمتها را کاهش دهد نبوده، تا واشنگتن را آزار دهد.
با این حال، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید خاطرنشان کرد که عربستان سعودی صدها میلیون دلار کمک بشردوستانه به اوکراین، از جمله تامین مالی منابع نفتی را متعهد شده است. او گفت: «سعودیها به روشن نگه داشتن چراغها و فعالیتهای حیاتی در اوکراین کمک میکنند.»
در حالی که بسیاری از کشورهای خاورمیانه به قطعنامههای سازمان ملل در محکومیت تهاجم روسیه رای داده اند، تا حد زیادی از اعمال تحریمها علیه کرملین یا محدود کردن جدی روابط با مسکو اجتناب کرده اند.
بسیاری از آنها همچنین خواهان حفظ روابط خوب با پکن هستند، که منافعش در منطقه عمدتاً تجاری است و از نظر دیپلماتیک در کنار روسیه علیه اوکراین قرار گرفته است.
بایدن اغلب جنگ روسیه علیه اوکراین را نبردی بین خودکامگی و دموکراسی معرفی کرده است. اما برخی از کشورهای خاورمیانه که به آمریکا نزدیک هستند، حکومتهایی خودکامه هستند و اولویت رهبران آنها باقی ماندن در قدرت است، نه ترویج دموکراسی.
ایمی هاثورن، تحلیلگر پروژه دموکراسی خاورمیانه، گفت: «بسیاری از این رهبران با روسیه و چین پیوندهای ایدئولوژیکی دارند - آنها احتمالاً جهان را بیشتر شبیه آن حاکمان میبینند تا رهبران ایالات متحده.»