به گزارش خبرگزاری صدا و سیما برنامه روزنه رادیو گفت و گو با حضور کتایون نجفی زاده مدیرعامل انجمن اهداء عضو ایرانیان به موضوع روز ملی اهداء عضو پرداخت.

سوال: چه برنامه‌هایی دارید روز ۳۱ اردیبهشت ماه روز ملی اهداء عضو؟

نجفی زاده: همانطور که می‌دانید خیلی مهم است که مردم راجع به مرگ مغزی اطلاعات کافی داشته باشند این یک پدیده علمی است و یک موهبتی است که خداوند قرار داده که یک درصد آدم‌ها مرگشان به صورت مرگ مغزی است یعنی چی؟ یعنی اینکه مغز از بین می‌رود سلولهایش متلاش می‌شود، ولی قلب به واسطه دستگاه‌ها و دارو‌ها برای چند روز طپشش را ادامه می‌دهد و در این چند روز خانواده باید سریعاً تصمیم گیری کنند چرا؟ بخاطر اینکه سمومی که از مغز ترشح می‌شود باعث می‌شود که  اعضاء کیفتشون را از دست بدهند پس بنابراین وقت خیلی کم است زمان اطلاع رسانی درست نیست که اون لحظه حادثه باشد ما باید از قبل همه ما در ایران مثل کشور‌های پیشرفته در زمینه اهداء عضو مثل اسپانیا بدانیم که مرگ مغزی چیست که اگر خدای ناکرده اتفاقی برای عزیزمان افتاد و خداوند این موهبت را بهش داد که به طریقه مرگ مغزی از دنیا برود بتوانیم کاری بکنیم که باقیات و صالحاتی برای اون عزیز و خانواده باشد و همین طور همه اعضای اون عزیز در کره خاکی باقی بماند به همین دلیل لازم است اطلاع رسانی بسیار وسیعی در این زمینه انجام شود همانطور که می‌دانید از ۲۰ سال قبل در واقع مراسمی با عنوان جشن نفس سالانه برگزارمی شد بزرگداشت اهداء عضو و تقدیر از خانواده‌های اهداء کننده عضو که کم کم در واقع این جشن نفس گسترش پیدا کرد و تبدیل شد به فرهنگ سازی عمومی‌تر و تبدیل شد اول به شهر نفس بعد شد ایران دیار نفس الان در جای جای ایران که ما روز گذشته بندرعباس بودیم و جشن نفس بندرعباس برگزارشد دارد تبلیغات انجام می‌شود در این یک هفته شما شاهد این خواهید بود که در واقع همه جا در جا‌های مختلف در بیلبورد‌های خیابان در تیزر‌های تلویزیون در مترو، نمایشگاه کتاب در رابطه با مرگ مغزی و اهداء عضو صحبت می‌شود و کارت اهداء عضو صادر می‌شود.

سوال:، چون شما اشاره کردید که به هر حال در کشور دارید می‌چرخید و این ترویج و اطلاع رسانی را دارید انجام می‌دهید بیشترین سوالی که از شما می‌پرسند چیست؟

نجفی زاده: همه می‌خواهند بدانند که تفاوت مرگ مغزی و کما چیست می‌گویند که مثلاً فرض کنید که ما در فلان برنامه تلویزیون دیدیم که یک نفر مرگ مغزی بود و زنده شد آیا ممکن است که مرگ مغزی زنده شود نه، متاسفانه اشتباهی است که مردم می‌کنند و مرگ مغزی را با کما اشتباه می‌گیرند در کما یک نفر مثلاً قند خونش می‌افتد پائین و می‌رود به کما، قند بهش می‌زنند هوشیار می‌شود یعنی که ساختمان سرجایش هست فقط کار نمی‌کند که اون مشکل برطرف شود دوباره کار خواهد کرد، ولی در مرگ مغزی به دلیل اینکه خونرسانی فرد مختل شده و اون رگ‌ها بسته شده مثل هر عضوی که خون بهش نرسد و سلول‌ها می‌میرند سلول‌های مغز می‌میرند نتیجه اش چه خواهد شد این است که سه روز بعد اگر جمجمه مرگ مغزی را باز کنیم دیگر مغز را نمی‌بینیم اون شکل پرچین و شکن مغز را نمی‌بینیم یک چیز متعفن و بی شکل را می‌بینیم که داخل حفره جمجمه بدون اکسیژن مانده و متلاشی شده و امکان برگشتش به هیچ عنوان وجود ندارد خوشبختانه در ایران قوانین تائید مرگ مغزی بسیار سفت و سخت است یعنی اینکه همه کشور‌ها یکی یا دو نفر مرگ مغزی را تائید می‌کنند در ایران ۴ تا متخصص بایستی که تائید کنند بعد از این ۴ متخصص یک متخصص پزشکی و قانونی میاد کار اون ۴ تا را تائید می‌کند و از خانواده رضایت می‌گیرد تازه اون موقع اجازه اهداء عضو وجود دارد یعنی مردم نگران نباشند که نکند این مرگ مغزی نشده باشد اشتباه تشخیص داده شود و یا اینکه نکند امکان برگشتش وجود داشته باشد و ما بیاییم اهداء کنیم و باعث بشویم که بمیرد اصلاً این طور نیست.

سوال: بله این خودش نکته است البته این خودش روالی می‌برد چقدر ما بعد از مرگ مغزی فرصت داریم برای اینکه بتوانیم پیوند اعضاء داشته باشیم.

نجفی زاده: سوال بسیار خوبی است دیدین در فیلم‌ها یادمان دادند از بچگی که مثلاً پاش قانقاریا شده قطعش کنیم وگرنه عفونت می‌زند به خونش و می‌کشد همه می‌دانند بافت مرده موادی ترشح می‌کند مواد سمی ترشح می‌کند در واقع که می‌ریزد داخل خون و بقیه سلول‌ها را از بین می‌برد در مرگ مغزی هم همین اتفاق می‌افتد اگر لحظه اولیه مرگ مغزی ۸ تا عضو سالم قابل اهداء دارد ممکن است روز چهارم دو تا از عضوهایش قابل اهداء باشند حداکثر یک مرگ مغزی را می‌شود تا دو هفته نگهداشت که تازه عرض کردم همینطوری کیفیت اعضاء می‌آید پائین که خانواده باید تصمیم سریع بگیرد یعنی چیزی نیست که بگوییم.

سوال: خانواده باید این آمادگی را داشته باشند و اساساً این فرهنگ سازی شود برای همه بخشی هم برمیگرده به بیمارستانی که اون فرد اونجا حضور دارد آیا در تمام بیمارستان‌های ما الزامات و تجهیزات اهدای عضو وجود دارد که اون سرعت لحاظ شود؟

نجفی زاده: بله طبق قانون جمهوری اسلامی در واقع همه بیمارستان‌ها موظف هستند که موارد مرگ مغزی شان را اطلاع بدهند به واحد‌های اهداء عضو خوشبختانه الان واحد‌های اهداء عضو ۶۳ یا ۶۴ تا واحد اهدای عضو در سراسر کشور داریم که در نتیجه همه جا اگر همه جای ایران مورد وجود داشته باشد که مرگ مغزی اتفاق افتاده واحد‌های اهدای عضو مطلع می‌شوند و می‌روند و چک می‌کنند و ببینند که واقعاً اون فرد مرگ مغزی شده یا نشده اون آزمایش‌های لازم و کار‌های لازم را انجام می‌دهند و با خانواده صحبت می‌کنند اگر خانواده رضایت داد به اهدای عضو در واقع می‌برند برای کار‌های قانونی و بقیه قسمت‌ها که وزارت بهداشت در واقع مطلع می‌شود که گیرنده‌های مناسب را آماده کند در مناطق سراسر ایران که ایشالا پیوند بشوند.

سوال: تا چه سنی می‌شود اهداء کرد اعضاء را؟

نجفی زاده: در دنیا از فرد ۱۰۳ ساله قرنیه اهداء شده یعنی اینکه این‌ها بافت هستند در واقع، ولی اعضاء معمولاً کیفیتشان را از دست می‌دهند تا ۷۹ ساله هم کبد اهداء شده و کلیه، ولی قلب و ریه معمولاً تا ۵۰ و ۵۵ سال قابل اهداء هستند.

سوال: تمامی این اطلاعات روی وب سایت شما هست؟

نجفی زاده: بله

سوال: اگر بخواهیم عضو انجمن اهدای عضو ایرانیان بشویم چه فرآیندی دارد؟

نجفی زاده: ببینید خیلی مهم است که نظرمان را به خانواده مان بگوییم، چون اون لحظه نمی‌داند که عزیرش چه می‌خواسته و مطالعات نشان می‌دهد که ۴۸ درصد اگر خانواده نداند رضایت می‌دهد اگر بداند نزدیک به ۱۰۰ درصد است یعنی حتماً کارت اهداء عضو بگیریم راحترین راهش این است که کد ملی مان را به شماره ۳۴۳۲ پیامک کنیم و چند تا اطلاعات از ما می‌گیرد کارتمان الکترونیک صادر می‌شود یعنی فکر نکنیم که کار می‌برد و وقت می‌برد خیلی راحت همین الان کد ملی را به شماره ۳۴۳۲ پیامک کنیم و کارتمان را بگیریم و می‌توانیم یک ویدئو از خودمان بارگزاری کنیم که اگر اتفاقی برایمان افتاد خانواده مان بتوانند از آخرین خواسته ما مطلع شوند. یک هفته‌ای قبل از ۳۱ اردیبهشت که روز ملی اهدای عضو است در واقع با عنوان ایران دیار نفس تمام ارگان‌ها در سراسر کشور شروع می‌کنند به فرهنگ سازی در این زمینه که هیچ ایرانی نباشد که راجع به مرگ مغزی و اهداء عضو نشنیده باشد در نتیجه شما هر جایی که بروید در بیلبورد‌های خیابان در مترو در تیزر‌های تلویزیونی و نمایشگاه کتاب هر جا که بروید اسم اهدای عضو را می‌شنوید و امکان صدور کارت اهدای عضو وجود دارد و مردم عزیزمان با این پدیده علمی آشنا می‌شوند خوشبختانه آموزش و پرورش همکاری بسیار خوبی کرده برای اینکه راه‌هایی پیدا کنیم که دانش آموزان مطلع شوند و در منازل در واقع صحبت بشود راجع به پدیده مرگ مغزی و ایشالا روزی باشد که ما هیچ ایرانی نداشته باشیم که نداند که این پدیده علمی چیست و هیچ نیازمند پیوندی در لیست انتظار پیوند جانش را از دست ندهد متاسفانه روزی ۷ تا ۱۰ نفر در کشور به دلیل نرسیدن عضو پیوندی قبل از کرونا فوت می‌کردند الان که بعد از دوران کرونا و افت شدید اهدای عضو و افزایش تعداد بیماران این تعداد متاسفانه افزایش پیدا کرده یعنی هر دو تا سه ساعتی که می‌گذرد ما یک بیمار نیازمند پیوند را از دست می‌دهیم پس تعلل نکنیم و اعضای ارزشمندمان را نگذاریم که اگر رفتیم اون دنیا با خودمان برود زیر خاک. پایان