بورس در اردیبهشت ماه سال جاری ریزش‌های عجیب و غریبی را تجربه کرد. سرعت متناسبی که در رکورد زنی پی در پی شاخص کل و شاخص هم وزن شاهد بودیم را به سمت ریزش و پس رفت به کانال‌های پایین‌تر تغییر جهت داد. در آخرین آمار معاملاتی در اردیبهشت ماه شاخص کل بورس در کانال ۲ میلیون ۲۹۰ هزار واحدی قرار دارد و بعد از یک هفته تماما قرمز به طور نسبی نمادهای بورسی دوباره رنگ سبز را به خود دیده اند. البته این روند در روزهایی با نوسان روبرو بوده است و در برخی از روزها رنگ قرمز بر بازار غالب بوده است.
مجید عشقی رئیس سازمان بورس نیز در واکنش به ریزش بازار در اردیبهشت ماه عنوان کرد: کمتر شدن دخالت دولت در بازار شرایط بازار را می‌تواند به سمت بهبود تغییر جهت دهد. بازار باید در مسیر خود حرکت کند و حتی صندوق‌های حمایتی هم سعی بر این داشته‌اند که کمترین دخالت را در بورس داشته باشند ولی بازار باید روی پای خود بایستد. بازار سرمایه با استفاده از توان نهادهای مالی و سهامداران می‌تواند در مسیر تعیین شده حرکت کند.
تحلیل گران و کارشناسان بازار سرمایه نظرات مختلفی داشتند. برخی این اتفاق را تحت تاثیر صحبت‌های محمدرضا پور ابراهیمی نماینده مجلس یازدهم و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس می‌دانستند و برخی نیز اصلاح بازار را رفتار طبیعی بورس بعد از روزهای مداومی که بازار در صعود بوده است، قلمداد کردند. خبرنگار گسترش نیوز در گفتگو با بهنام صمدی کارشناس بازار سرمایه به بررسی جزئیات این اتفاق و همچنین پارامترهای تاثیرگذار بر بورس پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم.
بهنام صمدی کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار گسترش نیوز گفت: علت ریزش‌های عجیب و غریب بورس را باید در بحران خود ساخته‌ای جستجو کنیم که سیاست گذار تصمیم گرفت جلوی شتاب شاخص بورس را بگیرد. باید این نکته را در نظر گرفت که اینجا بازار است و بازار از کسی دستور نمی‌گیرد.
وی افزود: امکان کشیدن ترمز بورس وجود دارد اما وقتی این اتفاق استارت خورد و رشد بازار هم متوقف شود، مشخص نیست که اینکه این فرایند تا چه زمانی متوقف خواهد شد، در نتیجه دست خودشان نیست. دقیقا شبیه گلوله‌ای که پرتاب شده است و این گلوله تبدیل به بهمنی شده است. در ادامه شاهد بودیم که شاخص کل ۳۵۰ هزار واحد سقوط کرد. برای کنترل شتاب بازار ابزارهای متعددی وجود دارد که متاسفانه از آن‌ها استفاده نشده است.
این کارشناس بازار سرمایه تصدیق کرد: خیلی‌ها در سود بودند و شناسایی سود کردند اما وقتی که تکلیف می‌کنند به شرکت‌ها که فروشنده باشید و عرضه کنید، طبیعتا عرضه هم زمان این شرکت‌ها باعث می‌شود که بازار سقوط کند و با ریزش سنگینی روبرو شود. اگر این حقوقی‌ها به اختیار و میل خودشان عرضه می‌کردند و در ادامه شناسایی سود می‌کردند، قاعدتا این اتفاق برای بازار نمی‌افتاد. شواهد نشان می‌دهد که این اصلاح در هفته‌های گذشته دستوری بوده است.
صمدی در ادامه گفت: ابزارهای متعددی برای کنترل شتاب بازار وجود دارد. عرضه اولیه، پذیره‌نویسی و فروش اوراق از جمله این ابزار است اما بدترین روش عرضه حقوقی‌ها است. خیلی عامیانه‌تر اگر بخواهیم اشاره کنیم، عرضه حقوقی‌ها در بازار به عطش کشی معروف است، به این معنی که عطش خرید را از بین می‌برند و این باعث ریزش سنگین در بورس می‌شود. این ابزار بسیار خطرناک است به این دلیل که اعتماد سرمایه گذار را سلب می‌کند. ولی در زمانی که عرضه اولیه بزرگ در بازار ارائه می‌شود، بازار خود به سمت خرید آن سهام حرکت می‌کند و گروه‌ها به طور آهسته خود را به اصلاح می‌رسانند و باعث گردش نقدینگی می‌شود. اما متاسفانه بدترین راه حل در بازار انتخاب شده است و نهایتا شاهد آن بودیم که بورس با پس رفتی قابل توجهی روبرو شد.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان به گسترش نیوز گفت: پیش‌بینی می‌شود که بازار به طور نسبی بحران را پشت سر گذاشته است و بازگشت آن به سمت صعودی شدن کاملا احساس می‌شود. همچنین در کنار اخبار مثبت از مذاکرات برجامی، بورس می‌تواند وضعیت بهتری را تجربه کند. قطعا بازار سرمایه از سینگال‌های مثبت سیاسی منتفع خواهد شد. همچنین قانون مالیات بر عایدی سرمایه نیز به نفع بورس تمام خواهد شد. بنابراین همه این اتفاق‌هایی که شاهد آن هستیم باعث خواهد شد که مردم نقدینگی را به سمت بورس هدایت کنند. اما لازم به تاکید است که نیاز به بستری مناسب دارد تا برنامه ریزی درستی در این مقطع صورت بگیرد. نقدینگی نباید صرفا فقط قیمت سهام را بالا ببرد و بلکه باید به صورت هدفمندتری وارد شرکت‌ها شود.
