به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان ، برخی آسیبهای اجتماعی و خانوادگی در جامعه رخ میدهد که نه تنها به خود افراد که به طیف وسیعی از مردم یک جامعه آسیب وارد میکند و برای جبران آن هزینههای مادی و معنوی بسیاری باید پرداخت کرد. بسیاری از این آسیبها به گونهای هستند که میتوان مانع از آنها شد و پیشگیری کرد.
آسیبهایی مانند اعتیاد، سرقت، فساد، تبهکاری، انحرافات و بسیاری آسیبهای دیگر که با آنها آشنایی داریم از جمله آسیبهایی هستند که افراد آگاهانه به سمت آن گرایش پیدا میکنند و میتواند با آگاهی و افزایش اطلاعات افراد از وقوع آنها جلوگیری کرد. برای رسیدن به این آگاهی نیز راهکارهایی وجود دارد که با رعایت آنها حتما میتوان تا حدودی مانع از حادث شدن بسیاری از آسیبها شد.
هر جامعهای متناسب با شرایط خود، با انواعی از انحرافات و مشکلات روبروست که تاثیرات مخربی روی فرآیند ترقی آن جامعه دارد؛ شناخت چنین عواملی میتواند مسیر حرکت جامعه را به سوی ترقی و تعامل هموار سازد، به طوری که علاوه بر درک عمل آنها و جلوگیری از تداوم آن عمل با ارائه راه حلهایی به سلامت جامعه کمک کند.
یکی از راهکارهای اساسی که در بیشتر جوامع به ویژه جامعه اسلامی ما برای پیشگیری و کاهش آسیبهای اجتماعی وجود دارد تقویت مناسک دینی و آئینهای مذهبی است تا در سایه آن افراد کمتر به سمت انحرافات اجتماعی گرایش پیدا کنند. سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان اصفهان در این زمینه با اشاره به لزوم تقویت مناسک دینی و آیینهای مذهبی، در مناطق جرمخیز و مستعد بزهکاری، گفت: تقویت مناسک دینی و تشکیل کانونهای فرهنگی و مذهبی در مساجد و محلات شهر، سبب تقویت سلامت معنوی شده و میزان بزهکاری و هنجارگریزی را در نوجوانان و جوانان کاهش میدهد.
میزان جرایم در ماههای معنوی کاهش مییابد
زهرا امینی با بیان اینکه مطالعات آماری در چند دهه گذشته نشان داده است، میزان جرایم در ماههای معنوی سال کاهش مییابد، افزود: تشکلهای دینی نظیر کانونهای فرهنگی و مذهبی مساجد، جلسات قرآنی و مراسم و هیئات هفتگی، با القای باورهای دینی و نهادینه ساختن پندارهای معنوی در افراد، نقشی بازدارنده در مواجهه با هنجارشکنیها و بزهکاریهای اجتماعی ایفا میکنند، بنابراین باید بر تقویت و ترویج این محافل همت گماشته شود.
وی به عقاید نظریهپردازان علوم روانشناختی همچون«ویکتورفرانگل» و «آلپورت» مبنی بر نقش باورهای دینی در یکپارچه سازی شخصیت انسان و جامعه پذیری بهتر اشاره و تصریح کرد: گفتوگوی درونی با پروردگار و انجام مناسک مذهبی، سبب کنترل اضطراب و کاهش احساس ناامنی در انسان میشود از این رو رفتارهایی همچون هنجارگریزی، نقض قانون، آسیب رساندن به اموال و سرمایههای عمومی یا تعدی به حقوق سایر شهروندان را به میزان قابل توجهی کنترل میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ناظر درونی را مهمترین عامل بازدارنده در کنترل ناهنجاریها و بهبود رفتار اجتماعی انسان برشمرد و خاطرنشان کرد: هرگونه هزینه فرهنگی در ترویج دینمداری، اشاعه باورهای مذهبی و تقویت سلامت معنوی در اعضای جامعه، به مثابه سرمایهگذاری بلندمدتی است که از هزینههای گزافی نظیر افزایش قوای انتظامی، توسعه ندامتگاهها و افزایش مراکز بازپروری پیشگیری میکند.
وی امنیت اجتماعی را یکی از شاخصهای مهم سلامت جامعه ذکر کرد که در شهرهای مذهبی کشور از وضعیت مطلوبتری برخوردار است و اظهار داشت: در مناطق مذهبی، متدینین به عنوان ضابط غیررسمی جامعه در سوق دادن افراد به سمت و سوی هنجارها عمل کرده و با میانجیگری، کاهش اختلافات و مشاجرات و تقویت روحیه مدارا و همنوعدوستی، وظیفه دستگاههای رسمی را در مبارزه با جرم و بزهکاری به شدت کاهش میدهند.
آموزههای مذهبی بهترین عامل بازدارنده درونی برای پرهیز از جرم است
این متخصص پزشکی اجتماعی به سابقه طولانی مراکز فرهنگی، جلسات دینی و هیئات مذهبی در استان اصفهان اشاره کرد و گفت: مدیریت اوقات فراغت و کاهش بطالت و هرزه گردی یکی از شاه کلیدهای پیشگیری از بزهکاری در نوجوانان و جوانان است که کانونهای فرهنگی در این زمینه کارکردی اثربخش ایفا کرده و با جذب نوجوانان مستعد، علاوه بر تربیت دینی و اخلاقی آنها، بستری مناسب را برای دوستیهای سالم و طی کردن اوقان فراغت این قشر، فراهم میسازند.
امینی، معنادار بودن هستی و مقابله با پوچ گرایی، درونی ساختن هنجارهای اخلاقی و رفتاری و ارائه الگوی عملی از انسان سالم، صالح و موفق را سه محور اساسی در تربیت دینی انسان و پرورش بعد معنوی در وی ذکر کرد و افزود: آیینهای مذهبی همچون مناسک ماههای رجب، شعبان و رمضان، ویژگیهای مثبتی نظیر مسئولیت اجتماعی، نظارت همگانی، خیرخواهی و فعالیتهای عام المنفعه و مساعدت در توانمندسازی افراد از کارافتاده را در جامعه تقویت میکند.
وی به باور اکثریت جرم شناسان درخصوص تاثیر دینگرایی در جلوگیری از جرایم اشاره و تصریح کرد: در سالهای گذشته برخی جرم شناسان جهان با طرح نظریاتی مدعی شدند عناصر سه گانه تعقل، وجدان اخلاقی و دستاوردهای علمی، برای ایجاد نظم و تامین امنیت در جامعه کافی است اما پژوهشهای تجربی به وضوح نشان داده است اصول اعتقادی، احکام فقهی و آموزههای مذهبی در جوامع دین گرا، بهترین عامل بازدارنده درونی برای پرهیز از جرایم و انحرافات هستند.
اشاعه قانون و تقویت وجدان اخلاقی دو عامل اصلی در کاهش بزهکاری
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان اصفهان رویکرد کارکردگرایانه به دین را الگویی از پژوهشهای دینی ذکر نمود که کارکردهای اجتماعی و مدنی مذاهب را بررسی میکند و ادامه داد: مطابق با این الگو، ترویج مناسک دینی در بطن جامعه سبب میشود اعضای اجتماع به همرنگ پذیری و وفاق با اکثریت جامعه دست زده و هنجارگریزی و تخلفات رفتاری را ذاتا امری مذموم تلقی نمایند که این خود نوعی امر به معروف عملی در ساحتی بزرگ به حساب میآید.
وی اشاعه قانون و تقویت وجدان اخلاقی را دو عامل اصلی در کاهش بزهکاری و جرم و جنایت در جوامع برشمرد و اظهار داشت: لازم است از یک سو، قوانین مدنی به عنوان فرهنگ عمومی در مدارس، آموزشگاهها و رسانههای اجتماعی ترویج و درونی سازی شوند و از سوی دیگر، وجدان اخلاقی و فطرت صلاح جوی انسان به عنوان عاملی درونی، تحکیم و تقویت شود تا جامعه به آرامش و امنیت برسد.
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان، عبادت و نیایش را عنصری اساسی در کسب آرامش روانی در دوران مدرنیته و مواجهه با فشارهای روانی حاصل از آن ذکر کرد و گفت: دینگرایی از یک سو، میزان تابآوری را در افراد افزایش بخشیده و در مواجهه با شکستها و ناکامیهای فردی و اجتماعی مانع از رفتارهای ضداجتماعی و مخرب انسان میشود و از سوی دیگر، با تاکید بر محاسبه نفس و سنجش اعمال، از تخطی آشکار انسانها از ضوابط و هنجارهای عمومی پیشگیری میکند.
امینی به آمار مرتبط با کاهش چشم گیر مفاسد اجتماعی همچون مصرف مشروبات الکلی و اعتیاد، مزاحمت نوامیس و اعمال مغایر با عفت عمومی، سرقت و وندالسیم در ماه های معنوی سال اشاره کرد و افزود: لازم است متولیان فرهنگی جامعه ضمن بهرهگیری از قالبهای خلاق رسانهای و تولید محصولات اثرگذار فرهنگی و هنری به اشاعه فرهنگ دینی در سطوح مختلف جامعه در ایام مختلف سال بپردازند.
به گزارش تسنیم،بدون شک افرادی که اخلاق و وجدان را سرلوحه زندگی خود قرار دادهاند به سمت انحرافات و آسیبهای اجتماعی گرایش پیدا نمیکنند و این وجدان نیز به سبب آموزههای دینی و اخلاقی در افراد ایجاد شده است، به همین سبب با اعتماد به روشهای مذهبی و دینی میتوان جامعه را از بسیاری آسیبها دور نگه داشت.
یکی از راهکارهای اشاعه آموزشهای معنوی و مذهبی آموزش در مدارس و دانشگاههاست، تا شخصیت افراد در سنین پایین بر اساس اخلاقیات و معنویات شکل بگیرد و به کاهش انحرافات و آسیبهای اجتماعی امیدوار بود.
انتهای پیام/164/ ع