«په‌له»؛ از بوی خاک تا زالزالک‌های باران خورده

خبرگزاری ایسنا چهارشنبه 19 مهر 1402 - 09:49
مهر از نیمه گذشته و کشاورزان ایلامی در انتظار اولین بارش پاییزی هستند، بارشی میزان آن تا حدی باشد که گرد و غبار از چهره‌ی زمین بگیرد و اراضی کشاورزی را برای شخم زدن آماده کند.

هر چند در ایلام در هفته گذشته در پربارش‌ترین نقاط حدود ۱۰ میلی‌متر باران بارید اما اکثر کشاورزان دیم کار ، بذرافشانی را به روزهای آینده به امید بارش «په له» یعنی نخستین باران موثر پاییزی موکول کرده‌اند.

«سیروس نادری زرنه» مدیرکل هواشناسی استان ایلام، در گفت و گو با ایسنا،  این نوید را به کشاورزان داده است که  بارش های موثر پاییزه استان بنا بر پیش بینی ها از اواخر دهه سوم مهرماه تا نیمه اول آبان ماه صورت می گیرد، هرچند در این بازه زمانی احتمال بارش های ضعیف و پراکنده وجود دارد.

وی با بیان اینکه  پیش بینی های پاییزه حکایت از فصلی پربارش در استان ایلام را دارد، تصریح کرد: با توجه به شروع سال آبی جدید و پیش بینی بارش نزولات جوی نرمال و فراتر از نرمال، برخلاف سال های اخیر، برای فصل پاییز امسال شاهد کمبود بارش نخواهیم بود.

نادری‌زرنه ادامه د اد:  طبق جدول اطلاعات پهنه ای، بارش ها از ابتدای سال آبی گذشته از اول مهر ۱۴۰۱ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ بارش ها در استان ایلام ۳۹۵.۴ میلیمتر بوده در حالی که بارش های بلندمدت استان ۳۹۰.۷ میلیمتر ثبت شده است.

وی گفت: بارش سال کامل آبی استان۳۹۱.۴ میلیمتر بوده که درصد تامین بارش آبی سال گذشته ۱۰۱درصد بوده است.

علاوه بر این، این روزها در بازار میوه‌ی ایلام شاهد خودنمایی زالزالک یا به زبان محلی «گیوج» هستیم، میوه‌ای که باران خورده‌اش خوشمزه‌تر است و عموما چیدن آن برای کشاورزان دیم‌کار لذت‌بخش است.

دکتر «علی مهدوی»، عضو هیات علمی دانشگاه ایلام درباره این میوه اظهار کرد: زالزالک، ولیک، تفاح‌البری، زعرورالادویه، وملاویلک، گویج، گتو، کوت کوتی، کمار، ولک، گوژ، کویچ و کرجیل نام‌های محلی مختلف برای گونه‌های مختلف زالزالک است که در ایلام "گویج" رایج‌ترین نام برای این میوه است.

وی با بیان اینکه در کتب گیاه‌شناسی قدیم به این میوه "زعرور" اطلاق می‌شد و در برخی نقاط کشور به آن "دولانا" می‌گویند، گفت: نام زالزالک از زمانی بر این میوه گذاشته شد که فروشندگان دوره‌گرد آن را بچه زال تصور کردند، چون در فارسی به میوه درخت سدر بستانی "کُنار" و به نوع کوهی آن "زال" می‌گویند و به دلیل شباهتی که با هم دارند، عده‌ای آن را بچه زال و زالزالک نامیده‌اند که این نام هم اکنون مرسوم شده است.

عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام ادامه داد: زالزالک هر چند یک میوه ایرانی است، ولی از قدیم علاوه بر ایران، در قسمت‌های مختلف اروپا و آسیا کاشته می‌شد.

وی در مورد موارد مصرف و خواص دارویی زالزالک گفت: زالزالک یک ماده مهم دارویی است که مصرف آن قرن‌ها پیش تا به امروز برای درمان نقرس و ورم حجاب حاجز به کار می‌رفت و پوست ساقه آن را جهت رفع تب و میوه آن را برای رفع اسهال و گل‌های آن را برای تنظیم کار قلب و فشار خون استفاده می‌کردند.

مهدوی با بیان اینکه برای تسکین تشنجات‌ عصبی و درمان آرتریواسکلروز، دوپواترین، هماتوری و سل ریوی از زالزالک استفاده می‌شده است، گفت: این میوه یکی از بهترین آرام‌کننده‌های گیاهی است و به طور کلی دم‌کرده گل‌های سفید و یا گرد گل خشک شده آن برای رفع خستگی، بدخوابی، تنگی نفس، سرگیجه، تپش قلب، اضطراب، استرس و برای کاهش کلسترول خون، احساس صدا در گوش و نظایر آن مفید است.

وی ادامه داد: تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که آنتی اکسیدهای این گیاه و بابونه و بومادران از همولیز گلبول‌های قرمز جلوگیری می‌کند و گیاهان بابونه، بومادران و زالزالک به عنوان دارنده‌های آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های مبتنی بر "پرااکسیدان لیپید" موثر است و عصاره "پلی فنولیک" آن ۴۹.۷ درصد همولیز گلبول‌های قرمز را مهار کرده است.

عضو هیات علمی دانشگاه ایلام دارا بودن "فلاونوییدها" با خاصیت آنتی اکسیدانی قوی در درمان بیماری‌های قلبی و عروقی را از دیگر خاصیت‌های زالزالک عنوان کرد و گفت: به طور کلی خواص میوه زالزالک شامل ضد کمی ویتامین c، ملین، مقوی معده، مفتح و بازکننده گرفتگی‌ها و محرک است.

مهدوی ادامه داد: میوه زالزالک بسیار قابض است و می‌توان از آن در موارد اسهال و اسهال خونی استفاده کرد و خاصیت قابض بودن آن به دلیل مقدار زیاد تانن موجود در آن است، اما در هسته زالزالک، ماده "آمیگدالین" وجود دارد که دارای اثر سمی است و باید از خوردن آن اجتناب کرد.

انتهای پیام

منبع خبر "خبرگزاری ایسنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.