به گزارش اختصاصی گروه تجارت خارجی خبرگزاری صدا و سیما، در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ قرارداد تجارت ترجیحی کشورمان با اتحادیه اقتصادی اوراسیا امضا و از سال ۹۸ این قرارداد اجرایی شد. براساس قرارداد تجارت ترجیحی تعرفه ۸۶۲ نوع کالا با نرخ کمتر تعرفه بین ایران و این اتحادیه مبادله می‌شود. ۵۰۲ قلم آن شامل صادرات ایران به اوراسیا و ۳۶۰ قلم شامل کالاهای وارداتی ایران از اوراسیا است. این توافق حجم تجارت ایران و کشور‌های عضو اتحادیه را به میزان قابل توجهی افزایش داد، به طوری که طبق آمار گمرک بعد از اجرایی شدن موافقنامه تجارت ترجیحی حجم تجارت ایران و این اتحادیه به دو برابر افزایش یافت.
افزایش تجارت ایران و اوراسیا
آمار‌های گمرک نشان میدهد، در ۸ ماهه امسال پنج میلیون و ۱۶۸ هزار تن کالا به ارزش دو میلیارد و ۳۴۴ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار بین ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا تبادل شده که نسبت به مدت مشابه پارسال ۳۳.۵ درصدی در وزن و ۱۴ درصدی در ارزش افزایش داشته است. سهم صادرات ایران به کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا در ۸ ماه نخست امسال دو میلیون و ۷۷۸ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۷۴ میلیون دلار رسیده، که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۵ درصد در وزن و ۲۰ درصد در ارزش افزایش داشته است.۲۰ درصد وزن و ۳۹ درصد ارزش صادرات ایران به این اتحادیه محصولات کشاورزی، غذایی و دامی بود.
واردات کالا از کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا هم از فروردین تا پایان آبان ماه دو میلیون و ۳۹۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار بوده، که در مقایسه با دوره مشابه پارسال با افزایش ۲۲ درصدی در وزن و ۱۰ درصدی در ارزش همراه بوده است. این آمار نشان میدهد که تراز تجاری مان با چهار کشور ارمنستان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان مثبت بوده و با روسیه این تراز منفی است.
امضای توافقنامه تجارت آزاد در روسیه
حال بعد از گذشت بیش از ۳ سال از اجرایی شدن توافقنامه تجارت ترجیحی و اثرات مثبت این توافقنامه، سند نهایی توافقنامه تجارت آزاد آماده و امروز امضا خواهد شد.
میرهادی سیدی، مشاور امور بین‌الملل و توافق‌های تجاری سازمان توسعه تجارت، در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار گروه تجارت خارجی گفت: حدود شش سال است که مذاکراتی با اتحادیه اوراسیا داشتیم، چهار سال است بخشی از توافق‌مان به صورت موافقت نامه تجارت ترجیحی اجرایی شده و کمک کرده که تجارت‌مان افزایش پیدا کند. بلافاصله بعد از یکسال از اجرای موافقت نامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اوراسیا، مذاکرات‌مان را شروع کردیم و تا الان بیش از ۳۰ دور مذاکره انجام شده و متن توافق آماده است که در چهارم دی ماه در سنت پترزبورگ روسیه، در حاشیه اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا، با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان امضا می‌شود.
سیدمحمدصادق قنادزاده، معاون ارتقای کسب و کار‌هایی بین المللی سازمان توسعه تجارت، نیز با حضور در برنامه سلام خبرنگار شبکه خبر گفت: با امضای سند همکاری تجارت آزاد ایران و اوراسیا تعرفه کالاهای وارداتی بین کشورها صفر می‌شود. بر این اساس می‌توانیم جهش بزرگی در صادرات داشته باشیم. از همه کالاهای تجاری که بین طرفین مبادله می‌شود، ۸۷ درصد در لیست تجارت آزاد و تعرفه صفر قرار می‌گیرد، اما برخی کالاهای ممنوعه وارداتی مانند برخی محصولات کشاورزی و صنایع نساجی در فهرست تجارت آزاد با تعرفه آزاد قرار نمی‌گیرد و کالا‌هایی مانند خودرو با همان تعرفه‌ای که برای آن تعیین شده، وارد می‌شود.
قنادزاده افزود: پیش بینی می‌شود که با اجرای این موافقتنامه، حجم تجارت ایران با کشور‌های عضو اتحادیه را در کوتاه مدت به ۲۰ میلیارد دلار و در بلندمدت به ۴۰ میلیارد دلار برسد
با سفر وزیر تجارت اوراسیا به ایران در ۲۸ دی ماه سال جاری (۱۴۰۱) به ایران و دیدار و جلسه با رییس سازمان توسعه تجارت ایران، رسما اتمام فرایند کلی مذاکرات اعلام و طرفین در حال آماده سازی متن موافقتنامه برای امضای مقامات در آینده نزدیک هستند.
آندره اسلپنیف، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا، از توسعه تجارت مبتنی بر ارز‌های ملی خبر داد و گفت: حجم قابل توجهی از تجارت ما با ارز‌های ملی در حال انجام است. عملکرد بانک‌های مرکزی ما بهبود پیدا کرده و ارتباط خوبی بین آنها شکل گرفته است.
محصولات تعرفه صفر ایران و اوراسیا
محصولاتی که تعرفه آنها در طرف اوراسیایی به صفر خواهد رسید در همه فعالیت ها و زیر بخش های اقتصادی گسترده هستند. بنابراین همه فعالان اقتصادی می توانند بزودی بدون پرداخت تعرفه گمرکی کالاهای خود را به این بازار بزرگ صادر کنند. بطور مثال برخی از بخش های اقتصادی که به میزان زیادی تعرفه آنها تحت پوشش موافقت نامه قرار خواهد گرفت به شرح جدول زیر است:
تصویب مجلس پیش نیاز اجرایی شدن تجارت آزاد
بر اساس این گزارش، موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اوراسیا برای اجرایی شدن نیازمند تصویب در مجلس شورای اسلامی و همچنین مجالس پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیاست تا به مرحله اجرا برسد.
پیشتر فرایند‌های مربوط به تصویب موافقتنامه موقت تعرفه ترجیحی ایران و کشور‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا بیش از یک سال به طول انجامید، اما پیش‌بینی می‌شود که فرایند‌های تصویب موافقتنامه تجارت آزاد چند ماه بیشتر طول نکشد. البته با توجه به آمادگی بیشتر کشور‌های طرف قرارداد برای ارتقای سطح مبادلات تجاری، به نظر می‌رسد، در مدت زمان کمتری این اتفاق رخ دهد.
در این باره معاون ارتقای کسب و کار‌های بین‌المللی سازمان توسعه تجارت ایران گفت: پس از تصویب سند در مجالس کشورها، پیش بینی می‌شود تجارت آزاد ایران و کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا از ابتدای سال شمسی آینده آغاز می‌شود.
