زنبور دم یاقوتی یا زنبور فاخته یک حشره است که ظاهر آن بیشتر از زنبور شبیه یک تکه جواهر است. جالب اینجاست که درخشندگی و تلالو این حشره در اصل جنبه منفی آن را پنهان می کند.
زنبور دم یاقوتی هم درست همانند پرنده کوکو است که از لانه سایر پرنده‌ها برای پرورش جوجه‌اش سوء‌استفاده می‌کند. این حشره زیبا در اصل انگل لانه سایر حشرات است و از آن گاهی هم با عنوان حشره کوکو یاد می‌شود.
نحوه زندگی زنبور‌های دم یاقوتی به این صورت است که وارد لانه یک حشره یا یک زنبور تک‌زی و تنها می‌شوند و در لانه آن حشره یا زنبور تخم می‌گذارند و زمانی هم که لارو‌های آن‌ها از تخم درآمدند، از فرزندان جوان صاحبخانه تغذیه می‌کنند. طول یک زنبور دم یاقوتی بیش از ۱۲ میلی‌متر است. این زنبور در زیستگاه‌های خشک اغلب نقاط جهان یافت می‌شود.
