عصر ایران؛ مهرداد خدیر- نطق امروز مسعود پزشکیان در مجلس شورای اسلامی در مقام رییس جمهوری ایران و نه چون 16 سال پیایی گذشته نمایندۀ مردم تبریز دقیق و هوش‌مندانه بود.
او با تکرار واژه هایی چون «فرصت»، «وفاق ملی» و «همه ملت ایران» می‌خواست بگوید به من و به دولت من به چشم یک فرصت تاریخی نگاه کنید و وقتی از همهٔ آحاد ملت می‌گفت این پیام پنهان از دل آن شنیدنی بود که همهٔ ملت ایران یعنی ۵۰ درصد جامعه که در انتخابات شرکت نکردند به اضافهٔ۳۰ درصد که به من رأی دادند و نیز آن ۲۰ درصد که شما آنان را نمایندگی می‌کنید. او البته این اعداد ۵۰ و ۳۰ و۲۰ را به کار نبرد ولی مگر «همه»جز این معنی می‌دهد؟
او که طی ۱۶ سال گذشته معمولا با کاپشن و پیراهن در مجلس حاضر می شد و پوشش و رفتار متفاوتی با دیگر نمایندگان داشت امروز با کت و شلوار و کاملا رسمی ظاهر شده بود ونمی خواست ریاست جمهوری را استمرار نمایندگی بداند هر چند همچنان در برخوردها صمیمی است.
استفاده از کلمات تازه و پرهیز از شعار و کلیشه های ایدیولوژیک از ویژگی های مثبت نطق امروز او بود.
تلویزیون ایران اینترنشنال و تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی در یکی دو ماه گذشته به شکل صریح یا زیرپوستی بر اشارات او به «سیاست های کلی» انگشت گذاشته‌اند تا با یک تیر دو نشان را هدف بگیرند. از یک سوجمهوریت نظام را انکار کنند و از جانب دیگر ممکن بودن اجرای برنامه های رییس جمهور منتخب را. در حالی که استفاده ایشان از کلمهٔ «نصب» در متن امضای حکم (مشهور به تنفیذ) هم اولا ادامهٔ سنت امام خمینی است و ثانیا قید شده به پیروی از رأی ملت ایران و ثالثا مشروعیت بخشیدن به این خاطر که برخی اساسا با ساز و کار دموکراتیک میانه ندارد و به اعتبار حکم شرعی می پذیرند.
این بار پزشکیان گفت:سیاست های کلی مصوب رهبری و این یعنی سیاست های کلی که مورد تصویب رهبری قرار گرفته و آن هم در کنار قانون اساسی و سند چشم انداز و برنامه هفتم توسعه.
این در حالی است که مرحوم رییس جمهوری سابق بیشتر بر بیانیه گام دوم تأکید داشت و از کلمه «توسعه» هم غالبا استفاده نمی کرد و احتمالا مانند همفکران خود آن را «غربی» می‌دانست ولی ادبیات پزشکیان مدرن و ملی است و بر این اساس ریاست جمهوری خود و روی کار آمدن دولت جدید را فرصتی برای تحقق این ۷ فرصت دانست:
۱. آگاهی از شرایط خطیر و دشوار موجود در زندگی مردم
۲.شنیدن صدای همهٔ آحاد ملت و خواست آنها
۳. تحول و تغییر
۴. اصلاح رویکردها و رویه هیا ناکارآمد در حکم رانی
۵. خلق امید و و وفاق برای عبور از تنگناهای پیچیده
۶. اصلاح برخوردهای ناپسند قدرت مندان جهان با مردم دلاور ایران
۷. میدان جدید همراهی و همکاری ملی بین حکومت و حکومت با جامعه و در جامعه.
پزشکیان به جای توقف بر نام ۱۹ نفر یا توضیح روند شناخت و انتخاب و معرفی آنها از فرصت گفت و جایی هم از آزمون هم گرایی یا همکاری.
این سخن او را هم می توان این گونه تعبیر و تفسیر کرد که اکنون توپ در زمین مجلسیان است تا نشان دهند تا چه اندازه اهل وفاق و هم دلی اند.
رهبری هم به تازگی و بعد از انتخابات گفته بودند مجلس تنها پرسش گر نیست پاسخ‌گو هم هست و رییس جمهور پزشکیان هم با ظرافت مجلس را در جایگاه پاسخ گویی نشاند وقتی تعبیر آزمون هم گرایی و همکاری را به کار برد.
قضیه روشن است. او جاهایی کوتاه آمده و وزیر پیشنهادی حداکثری معرفی نکرده و به حداقلی یا توافقی بسنده کرده تا تعهد خود به تعامل را نشان دهد و اکنون نوبت مجلس است. اگر به تبعیت از تندروها بخواهند موجه تر هایی چون میدری و ظفرقندی یا یگانه گزینه زن را بیندازند غش در معامله است و برای اثبات حسن نیت باید به همه ۱۹ نفر رای بدهند و ان قلت نیاورند.
در این که نگاه شان با پزشکیان اختلاف دارد شکی نیست. چون آنان نماینده ۲۰ درصد جامعه اند و رییس جمهوری به ۸۰ درصد دیگر تمایل دارد چه آنها که به او رأی دادند و چه کسانی که در انتخابات شرکت نکردند.
دولت پزشکیان ایده آل تحول خواهان نیست اما حتی المقدور مطلوب است و با این نگاه مقدور بودن آن مقابل مطلوبیت قرار نمی گیرد.
در فضای پر تنش او به جای دمیدن بر آتش جنگ از اصلاح برخوردهای ناپسند قدرمت مندان جهان با مردم دلاور ایران می گوید و از ادبیات رایج رسمی آشکار دوری می گزیند.
یادمان باشد در غیاب پزشکیان اکنون باید به سخنان مبهم آقای جلیلی گوش می سپردیم با ادبیاتی مالامال از توهمات ایدیولوژیک و قابل حدس است وزیران پیشنهادی چه کسانی بودند.
ادبیات جدید در نظام حکم‌رانی سیاسی را به فال نیک بگیریم. در نگاه مسعود پزشکیان صرف حکم‌رانی قداست ندارد. چون یک کالا یا خدمات است و مشتریان آن مردم‌اند و با این نگاه اصل بر رضایت مشتری (مردم) است.
در نگاه اول به نظر می رسد برخی از گزینه های پیشنهادی قایل به این دیدگاه نیستند یا چنین پیشینه ای ندارند اما قدرت در تعریف ماکس وبر تحمیل اراده به دیگری است و اتفاقا رییس جمهوری از درِ قدرت وارد شده نه ضعف.
اگر مجلس به تمام ۱۹ نفر رأی دهد یعنی تاکتیک رییس جمهور پزشکیان درست بوده و وقت و انرژی خود را پشت سد مجلس تلف نکرده است. تمام یعنی تمام نه این که همه منهای احمد میدری یا همه منهای ظفرقندی یا همه منهای خانم صادق.
اگر هم سوهای خود را نگاه دارند و بقیه را ولو یکی دو نفر را مجال ندهند یعنی کوتاه آمدن تاکتیکی رییس جمهور جواب نداده و او به جای حلب اعتماد اقلیت تندرو باید به فکر حفظ پایگاه اجتماعی خود باشد تا خدای ناخواسته نگویند هم چوب را خورده هم پیاز را.
بدون یک یا چند وزیر پیشنهادی هم دولت وفاق ملی شکل می گیرد ولی رییس جمهوری را صریح اللهجه تر خواهد کرد.
به قول بابا طاهر عریان :
چه خوش بی مهربانی هر دو سر بی
که یک سر مهربانی دردسر بی.
دولت پزشکیان فرصتی برای وفاق ملی است. اگر مجلس این فرصت را قدر نداند هم باز پزشکیان رییس جمهوری است و با تعیین سرپرست کار را جلو می برد و پروژه شکسن خوردهٔ‌خالص سازی هم احیا نمی شود و امام صادقی ها هم عرصهٔ‌مدیریت اقتصاد را دوباره در دست نخواهند گرفت.
به سود همه است که هر چه سریع تر دولت وفاق ملی شکل گیرد. از حیث اعتباری بیشتر به سود مجلس است. چون فرصتی است برای مجلس تا از انگ تحقیرآمیز نماینده اقلیت و ۲۰ درصد جامعه و برآمده از انتخابات استصوابی - غیر رقابتی و کم مشارکت برهند و با اکثریت مردم هم سو شوند.
۷ فرصت را دکتر پزشکیان گفت و اگر معدودی از نمایندگان با رأی احتمالا تأثیرگذار نشوند و رأی اعتماد ندهند امیدواریم این مورد آخر را که اشاره شد مورد توجه قرار دهند.
صریح و روشن می‌خواهم بگویم: رأی اعتماد به هر ۱۹ نفر (و نه حذف و معتبرترها با باقی نگاه داشتن توافقی‌ها و حداقلی‌ها) فرصتی است برای مجلس تا مثل رییس جمهور نمایندهٔ همه ملت باشد و نیاز به یادآوری کیفیت شکل‌گیری این مجلس نیفتد.
