به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، سالها است که فرهنگ دیوار بن بست تمامی مدیران در اردبیل بوده است. هر کجا کم آوردهاند به آن اشاره کردهاند و همه مشکلات اقتصادی و اجتماعی را در سایه آن دیدهاند.
گفتهاند ضدفرهنگها مانع از تحقق برنامههایشان شده و حتی برای یک کلنگ زدن و اتمام یک پروژه عمرانی هم، ضعفهای فرهنگی را بهانه کردهاند. اما مگر نه اینکه برخی نهادها نیز از بدو انقلاب برای تربیت فرهنگی جامعه شکل گرفته است؟ و مگر به غیر از این بوده که نهاد مجری در بخشی از وظایف خود میبایست به فرهنگ سازی و نهادینه کردن فرهنگ صحیح در جامعه اقدام میکرد؟
بنابراین راندن توپ به میدانی که مشخص نیست متولی آن کیست صحیح نیست. برای ارزیابی وضعیت فعالیت فرهنگی ادارات استان پای صحبتهای یکی از مدیرانی نشستیم که دهه ها است نام وی در عرصه فرهنگ اردبیل شناخته شده است. خود را دغدغهمند این حوزه میداند و معتقد است از زمانی که مدیریت دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری را بر عهده گرفته برنامهریزی ریشهدار را در دستور کار قرار داده است.
محمد سیمزاری صحبتهای خود را با محدودیت اعتبارات ترسیم شده برای بخش فرهنگ آغاز میکند و اینکه با این مبالغ حتی یک صدم انتظارات برآورد نمیشود.
وی در این خصوص گفت: اعتبارات فرهنگی نسبت به انتظاراتی که از عرصه فرهنگ داریم بسیار کم است، با این حرف نمیخواهم ضعفهای مدیریتی کشور را توجیه کنم، اعتبار فرهنگی و هنری حتی یک صدم آن چیزی نیست که میتواند انتظارات ما را به عنوان صاحبان و میراث داران تمدن اسلامی ایرانی، بر آورده کند اما متاسفانه همین یک صدم هم در جای مناسب خود هزینه نمیشود و علت این است که مدتهااست در کشور ما اهمیتی به علوم انسانی عموماً و بحث فرهنگ خصوصاً داده نمیشود و عجیب است که این مغایر خردورزی و راهنمایی های مقام عظمای ولایت است.
وی با تاکید به اینکه این موضوع ریشه در باورهای سالهای اخیر ما و ریشه در نگرش ماتریالیستی علیرغم ادعای دینداری ما دارد، اضافه کرد: واقعیتش اینست فرهنگ فقط تبدیل به کلمه ای شده که برای پُز روشنفکری بسیار عالیست و متاسفانه حتی در مجلس شورای اسلامی که چکیده ملت در آنجا حضور دارند علاقه زیادی به حضور در کمیسیون اجتماعی و فرهنگی مشاهده نمیشود .
یک سال است که کار فرهنگی چشمگیری انجام نمیشود
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل با اشاره به اینکه بعد از شیوع ویروس کرونا ، امور اجتماعی و فرهنگی را تحویل گرفته است، افزود: ، یکسال هست که کار فرهنگی چشمگیری در سطح استان اجرا نمیشود چون ذات کار فرهنگی از منابر و هیئت ها گرفته تا تئاتر و برنامههای نمایشی با تجمع آمیخته و ممزوج است.
به گفته سیمزاری بسیاری از ادارات فرهنگی - اجتماعی خواستند که این نقیصه را در فضای مجازی بر طرف کنند اما باید اعتراف کرد که آنچنانکه بایسته و شایسته بود اتفاق نیفتاد
وی معتقد است موفق ترین نهاد که از فضای اینترنتی استفاده کرد آموزش و پرورش بود با نرم افزار شاد ولی خود مربیان و معلمان هم معتقدند، نتوانستند به اندازه آموزش چهره به چهره موثر باشند .هرچند که شعار مدرسه تعطیل می شود ولی آموزش تعطیل نمیشود شعار خوبی بود که عمل به آن جلوی بسیاری از ضررهای محتمل را گرفت.
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل اظهار داشت: ادارات فرهنگی دیگر هم سعی کردند برخی از برنامهها را با استفاده از شبکه استانی تلویزیون یا فضای مجاری اجرا کنند که در عمل، رضایت بخش نبود ؛حتی در سالی که گذشت میزان استفاده مردم ما از فیوضات ماه مبارک رمضان و محرم الحرام نیز پایین آمد.
وی با تاکید به اینکه در عین حال هر پدیده یا پدیدار منفی از طرفی برکاتی هم دارد، ادامه داد: این دوره سبب شده که برخی ادرات و دستگاههای اجرایی یک بازنگری اساسی در وظایف خود داشته باشند و نیز ورود آزمایشی به فضای مجازی هم از دیگر مزایای این دوران سخت بود.
به گفته سیمزاری به دلیل اینکه ما در دوره گذر از سنت به مدرنیته باید این مرحله را طی میکردیم و باید در این جبهه با دشمن رودر رو میشدیم این اتفاق ناخواسته و زودتر از موعد افتاد و ما را آمادهتر ساخت.
جزء یکی دو مورد، در آسیبها رتبه خوبی داریم
وی در پاسخ به این سوال که مداخله دولت در کاهش آسیبهای اجتماعی چقدر موفق بوده بیان کرد: برخی از این آسیبهای اجتماعی از اتفاقات جهانی و ملی تاثیر میپذیرند مثلا الوین تافلر در کتاب موج سوم مینویسد در دوران گذر به مدرنیته خواه ناخواه نهاد خانواده از هم میپاشد و اگر کسانی بخواهند تلاشی برای حفظ نهاد خانواده بکنند تلاش بیهودهای است.
سیمزاری افزود: یا مثلا اوشو خانواده را در عصر مدرنیته مانع آزادیهای انسان میداند. اینها به اضافه اهمیت کمی که در سطح ملی به علوم انسانی قائل شدهایم و همیشه نه مثل یک واجب، بلکه به مثابه یک مستحب، به علوم انسانی نگریستهایم باعث افزایش بسیاری از آسیبهای اجتماعی شده که صحبت در باره آنها وظیفه مسئولان ملی است.
مدیر کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل معتقد است استان اردبیل به جز یکی دو مورد در آسیبهای اجتماعی رتبه خوبی دارد در بسیاری از آنها رتبه استان از بیست بالاتر است اما روی برخی از آنها که رتبه ما قابل قبول نیست و رتبه زیبنده شهر دارالارشاد نیست برنامه ریزیهای بسیار اساسی شده که از اواخر سال 99 اجرای آن آغاز شده است.
وی با اشاره به تفاهمنامه چهار جانبه بین سپاه پاسداران ، نیروی انتظامی ، دادگستری و استانداری تصریح کرد: ما باید تمام آسیبها را محله به محله ، خانه به خانه شناسایی کنیم و با پرهیز از موازی کاری و روی آوردن به هم افزایی در جهت کاهش آسیبها تلاش کنیم که این نهضت خیلی جدی آغاز شده است.
به گفته سیمزاری برای کاهش کودکان خیابانی اقدامات موثری شروع شده و تعداد کمپهای ترک اعتیاد با افتتاح کمپ بزرگ زنان و مردان افزایش یافت. و حتی به منظور ممانعت از بازگشت ترک کردهها به اعتیاد، طبق قول استاندار مهارت آموزی و اشتغال نجات یافتگان نیز در حال برنامه ریزی است.
برخی ادارات در تکریم ارباب رجوع موفق نیستند
وی در عین حال در خصوص عملکرد تکریم ارباب رجوع، فرهنگ سازی، ترویج اخلاق و بهبود تعاملات اجتماعی توسط ادارات اردبیل ادامه داد: همانگونه که مستحضرید امسال برای اولین بار از اموراجتماعی نامه ای به تمامی دستگاه های اجرایی ارسال شد و آنهم این بود که : هر چند تکریم ارباب رجوع به عنوان ولی نعمتانمان همیشه واجب بوده ولی امسال که ماندن در خانه و سایر تبعات کرونا، ممکن است در روح و روان مردم تاثیر گذاشته باشد تمامی ادارات، کارشناسان، کارمندان و تمام افرادی که از دولت حقوق میگیرند موظفند که چنان با اخلاق و رفتاری خوش با مردم برخورد کنند که حتی اگر کار ارباب رجوع امکان حل قانونی نداشته باشد تنها ناراحتی شان عدم حل مشکل بوده و تحقیر و ناراحتی حاصل از برخورد ناصحیح بر آن اضافه نشود.
به گفته مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل خوشبختانه من حیث المجموع ، طبق چک لیستها و مستندات و همچنین بازرسیهای میدانی تکریم ارباب رجوع رضایت بخش بود ودر اواخر اسفند ماه به تعدادی از ادارات که پیشتاز این امر خیر بودند لوح تقدیر و نشان ویژه تکریم ارباب رجوع تقدیم شد.
سیمزاری معتقد است بعضی از ادارات هم متاسفانه در این مورد موفق نبودند و این مسئله زحمات امور اجتماعی را دو چندان کرده است.
دولت سمنهای غیرفعال را لغو مجوز میکند؟
وی در خصوص یکی از مهمترین فعالیتهای امور اجتماعی استانداری طی سالهای اخیر و صدور مجوزهای بی امان به مردم نهادها با رد این دیدگاه که سمنها یک پروژه شکست خورده در کشور است، اضافه کرد: موافق این نکته نیستم که حکم کلی درباره عدم توفیق تشکلهای مردم نهاد بدهیم ، اما آفتهایی هم بوده و هنوز هم وجود دارد که باید آنها را رفع کرد.
سیمزاری متذکر شد: مثلا نگاه کمی به سمنها و مسابقه بین استانها برای ثبت سمن بیشتر بدون دقت به محتوا و نیاز جامعه یکی از همین آفتهاست .در کل کشور داریم افرادی که مجوز یک تشکل را گرفته و رفتهاند و هیچ فعالیتی هم نکردهاند.مخصوصا در بین جوانان برخی از تشکلها صرفا نامی ثبت کردهاند و شاید دفتری گرفتهاند اما متاسفانه در ادامه به دلایل متعدد از جمله نقص قانون باعث شده ، نظارت کافی و لازم روی موضوع نباشد.
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل تصریح کرد: با همکاری تمامی دستگاههایی که برای اعطای مجوز فعالیت مجاز هستند در ستاد ساماندهی تشکلهای مردم نهاد، اقداماتی آغاز شده است که هر تشکلی به معنای واقعی فعال اجتماعی و فرهنگی نیست تعطیل بشوند چرا که هیچ نیازی به آمار بالا نداریم.
سیمزاری اظهار داشت: مهم برای ما این است که کار اجتماعی و فرهنگی صوت پذیرد و اینکار در راستای نیاز مردم و جامعه باشد.
وی در پاسخ به این سوال که سمن ها برای تقویت روحیه مطالبه گری در اردبیل چه کردند؟ افزود: کاملا موافقم که ضعف مطالبه گری داریم و مردم ما در سطح کشور مخصوصا در سطح استان یا مطالبه گری را بلد نیستند یا مطالبه هایشان در حد منافع جمعی نیست .
وی تاکید کرد: به عنوان مثال برخی از افراد در قالب دفاع از حضور جوانان در عرصههای اداری و اجرایی، در حقیقت برای خودشان دنبال مسند و منصب بودهاند ؛بارها با این دسته از افراد صحبت کردهام و بصورت علمی و منطقی گفتهام تا زمانیکه مطالبه ما با برطرف شدن نیاز شخصیمان ، پایان پذیرد قصه مطالبه گری و شکست آن در منطقه ما همین خواهد بود که هست و ما در مطالبه هایمان باید منافع ملی و استانی مد نظرمان باشد.
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل متذکر شد: البته برخی از مطالبات هم همینطور بودند و نتایج بسیار عالی هم گرفته شده به عنوان مثال موضوع انتقال پادگان ارتش اردبیل.
سیمزاری معتقد است هر چند سمن ها برای تقویت مطالبه گری در نشست های گوناگون توجیه شدهاند و انصافاً موثر هم بودهاند لیکن باید قبول کرد که تا وضعیت مطلوب فاصله بسیار است.
برنامه فرهنگی باری به هرجهت برگزار میشود
وی در خصوص یکی دیگر از معضلات فرهنگی و آن هم نحوه اجرای برنامههای فرهنگی به شکلی باری به هر جهت در ادارات، گفت: از جایگاه مطلوب فاصله داریم و به نظر من این یک ضعف کشوری و ملی است؛ اینکه اداراتمان عادت به روزمره گی کردهاند و بیشتر مشغول تهیه گزارشاند تا انجام کار موثر .
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استان اردبیل اضافه کرد: مقداری از این مشکل به ساختار مدیریتی ایران ارتباط دارد که باید به کل دچار تغییر و دگرگونی شود، از آنجاییکه که اشتغال را درست معنی نکردهایم به جای برنامه ریزی جهت بهره وری فقط حجم ادارات و دستگاهها را زیاد کردهایم و این در حالی است که به قول تیلور : «بوفالوها پرواز نمی کنند.»
وی با تاکید به اینکه ادارات ما هم با ترکیب کنونی و با تعاریف و چارتهای موجود پرواز نخواهند کرد، اضافه کرد: مقداری از این مشکلات هم مربوط است به ناهمگونی رسالت ها، وظایف و ماموریتها با ساختار اداری برخی از ادارات ومقدار دیگری هم بر می گردد به فرهنگ سازمانی که اصلاح اساسی لازم دارد ؛ما به دستگاههای اجرایی سبک، چالاک و متهد نیازمندیم.
سیمزاری در پاسخ به این سوال که آیا موضوع هدررفت هزینهها در برنامههای فاقد کیفیت را می پذیرید؟ گفت: هیچ آدم با وجدانی نمیتواند بپذیرد اما وقتی که از حیطه اختیارات خارج شده باشد اتفاق میافتد همچنانکه تا حالا بسیار اتفاق افتاده است.
وی اظهار داشت: نسخه بسیاری هم برای این مشکل در دولتهای مختلف پیچیده شده ، اما خود آن نسخهها هم گاه تبدیل به لقمههای گلوگیر شده و نه تنها مشکلی را مرتفع نکرده بلکه مشکلی بر مشکلات افزوده است ؛مثلا موضوع برون سپاری برخی از پروژهها که عملا در برخی مورد نه تنها جلوی هدر رفت هزینهها را نگرفته بلکه خود باعث هدر رفت بیشتر اعتبارات شده ، هرچند نمیتوان این جمله را بصورت کلی به همه موارد تعمیم داد .
ادارات ما به نسخه آماده فرهنگی عادت کردهاند
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل متذکر شد: در بخش سمنها هم گاه همین مشکل را میبینیم برخی از سمنها فعالیت خوبی دارند، اما برخی از آنها فقط مجوز گرفتهاند که اگر قرار باشد ما فقط به کمیت نگاه کنیم و در فکر افزایش کمی تشکلهای مردم نهاد باشیم غیر از این نخواهد بود که یک برنامه مثبت و گام عالی تبدیل به ضد خود بشود
سیمزاری معتقد است قبل از توسعه فرهنگی آنچه مهم است آماده شدن زیرساختهاست و آنچه مقدم بر توسعه است تحقیق و پژوهش است ؛متاسفانه ما در شهرمان هنوز نیازهای زیرساختی خودمان را هم نشناختهایم و این البته مشکل دستگاههای فرهنگی است.
وی اضافه کرد: هر کار فرهنگی باید مطابق با اقلیم فرهنگی آن منطقه باشد اما در اردبیل دستگاههای اجرایی اعم از دولتی و حاکمیتی فقط و فقط چشم و گوششان به نُسخ پیچیده شده در مرکز است، لذا آرام آرام عادت میکنند به تهیه گزارش؛ گزارشی که رتبه آنها را در مرکز بالا ببرد .
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل تاکید کرد: این در حالی است که رهبر معظم انقلاب زمانی که از مهندسی فرهنگی فرمودند منظورشان دقیقا همین بود که متفکران علوم انسانی بر مبنای شرایط اقلیمی هر منطقه در فکر توسعه فرهنگی آن منطقه باشند؛ مخصوصا اینکه ما در دوران گذر از سنت به مدرنیته هستیم و در این وادی گذر باید تمام خرافه ها و اندیشه های غلط را بیرون بریزیم و ابعاد مثبت سنت را حفظ کنیم و از مدرنیته هم آنچه که مطابق نظام ارزشیمان است بپذیریم.
وی با بیان اینکه در پی چنین شرایطی گسست اداره و مشتریان خود، دلایل متعددی می تونه داشته باشد، اضافه کرد: یکی از آنها متعدد بودن مراکز تصمیم گیری در زمینههای اجتماعی و فرهنگی است و برخی از این مراکز حتی کارشناس لازم را برای انجام یک اقدام فرهنگی ندارند؛ یک هنرمند یا پژوهشگر اجتماعی بخاطر میزان توانش موفق نمیشود بلکه بر اساس میزان توان چانه زنی و ارتباطاتش میتواند کار انجام دهد
به گفته سیمزاری دلیل دیگر آن عدم نظارت صحیح دستگاههای نظارتی بر کار است، متاسفانه در زمینه فرهنگ، همه خود را صاحب نظر میپندارند ؛ البته کسی مقصر نیست، چون فقط دولت نیست که تصمیم گیر است در انتصابات هم جای تعجب وجود دارد که ادعای افراد بررسی نمیشود و این در حالی است که نه مدرک و نه ادعا میتواند مشخص کند که فرد توان کار در عرصه اجتماعی و فرهنگی را دارد یانه ؟
وی افزود: نباید اجازه داد جوانان با همین معادلات غلط و فرایند اشتباه بالا بیایند، اجازه بدهیم جوانان در میدان رقابت تخصص و تعهد بالا رشد کنند نه با فرمولهای ریاکارانه و مزورانه و دوم اینکه به تخصص افراد بهاء بدهیم ، فکر نکنیم آنچه در تخصص ما نیست اصلا علم محسوب نمیشود و تصور شود موضوع مستحبی است.
به جای گزارش گیری از ادارات باید بازدیدها میدانی افزایش یابد
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل در خصوص اقدامات فعلی این نهاد گفت: در ابتدای کرونا ستادی بنام ستاد داوطلبان پیشگیری از کرونا تشکیل شد و از تمام ظرفیت های تشکلهای مردم نهاد و ادارات استفاده کردیم و در فضای حقیقی و مجازی برای مبارزه با کرونا تلاش کردیم.
وی معتقد است این موضوع در همان آغاز کار دو برکت داشت یکی اینکه واقعا در اوایل دوران شیوع ویروس توانستیم موثر باشیم یکی هم اینکه به این واقعیت پی بردیم که رها کردن برخی از کارهای روزمره با انجام آن تفاوتی نداشته ، پس چه لزومی داشت که به کارهایی بپردازیم که انجامشان با انجام نشدنشان تفاوتی نداشت ؟
سیمزاری سه اولویت این مجموعه را شامل نظارت دقیق بر انجام امور در ادارات دولتی و شهرستانها ، تلاش برای کاهش آسیبهای اجتماعی که قبل از آن احصاء آمار و اطلاعات دقیق بود و استفاده از ظرفیت تشکل های مردمی برای هر دو مورد بالا و حمایت از تشکل های فعال عنوان کرد و گفت: برای انجام این ماموریت اولین گام برنامه نویسی برای سال بود که در همان ماههای اول سال گذشته صورت گرفت.
وی ادامه داد: برای اینکه اقدامات کاهش آسیب اجتماعی با تخصص و عقلانیت همراه باشد طی همکاری نزدیک و با تشکیل هیئت اندیشه ورز، روی چیستی ، چرایی و چگونگی آسیبهای اجتماعی موجود در استان با توجه به رتبه استان در سطح کشور، پژوهش کرده و به نتایج مطلوبی دست پیدا کردیم که با همکاری مشاور محترم استاندار در امور روحانیت در حال اجرایی کردن آن هستیم.
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اردبیل به فعالیت دفاتر تسهیلگری هم که در نُه محله حاشیه شهر اشاره و تاکید کرد: اقدامات اساسی برای کاهش آسیبهای اجتماعی شروع شده که امیدوارم در اسرع وقت خبرهای خوبی در این زمینه داشته باشیم.
سیمزاری تصریح کرد: از طرفی بنده کاملا مخالف این هستم که امور اجتماعی و فرهنگی خود راساً مجری برنامههای فرهنگی باشد لذا این موضوع باعث خواهد شد که امور اجتماعی و فرهنگی استانداری با نیروهای موجودش بیشتر برای نظارت در بخشهای مختلف وقت بگذارد ؛ قطعا نظارت ما بر انجام صحیح امور فرهنگی در سطح استان بسیار موثرتر از این خواهد بود که راساً بخواهیم برنامه فرهنگی اجرا کنیم
وی افزود: مورد دیگر اینکه باید بدانیم حیطه کار امور اجتماعی استانیست نه شهرستانی ، و همچنانکه ایران فقط تهران نیست، استان اردبیل هم فقط شهرستان اردبیل نیست ؛همین سیاستگذاری با این رویکرد بود که باعث شد در دهه فجر سال گذشته در تمام شهرستانها شورای فرهنگعمومی با حضور مقام عالی استان برگزار شود و دستور کار این شد که بودجه های فرهنگی ادارات شهرستان از کانال شورای فرهنگ عمومی به ریاست ائمه محترم جمعه و بر اساس نیازهای شهرستان تنظیم شود که بر این اساس ، فرمتهایی تهیه و به شهرستانها ارسال کردهایم؛ امید واریم که هم بودجهها درست توزیع شوند و در ادامه برنامههای اجتماعی و فرهنگی به درستی و بهتر از گذشته به اجرا درآیند.
گفتگو: ونوس بهنود
انتهای پیام/136/ش