نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۵ با هدف نمایش توانمندی‌های تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی، معرفی ظرفیت‌های صادراتی و جذب سرمایه‌گذار خارجی درحالی برگزار شد که به نظر می رسد به دلیل محدودیت‌های داخلی و خارجی، تحریم‌های بین‌المللی، محدودیت‌های ارزی، کاهش دسترسی به بازار‌های جهانی و موانع بانکی نه تنها دستاوردی برای فعالان اقتصادی ندارد، بلکه هزینه‌های هنگفتی را هم روی دست آنها می گذارد و در این میان عده ای از جمله برگزار کننده سودهای چند صد میلیاردی به جیب زدند. 

 

به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، طبق اعلام های رسمی، ایران اکسپوی ۲۰۲۵ با حضور بیش از ۲۵۰۰ تاجر و نماینده از ۱۱۰ کشور، از جمله ۴۱ کشور آسیایی، ۲۱ کشور اروپایی، ۳۹ کشور آفریقایی، هشت کشور از قاره آمریکا و یک کشور از اقیانوسیه درحالی به پایان رسید که مشخص نیست که این رویداد بزرگ با هزینه‌های هنگفت اصولا چه دستاورد‌هایی داشته و یا اینکه منتج به بستن چه قرارداد‌های عملیاتی شده است که لزوم برگزاری این رویداد‌ها را توجیه کند؟! از طرفی باید پرسید برگزاری چنین نمایشگاهی در بهبود وضعیت جذب سرمایه‌گذاری خارجی، صادرات و تراز تجاری کشور نقش دارد یا در حد تکرار یک رویداد نمادین است؟!

 

 

موضوع تامل برانگیز وجهه عمومی داشتن این رویداد و تخصصی نبودن آن است؛ در حالی که نمایشگاه‌های تخصصی مخاطبان هدفمندتری را جذب کرده و نمایشگاه‌های عمومی برای شرکت‌هایی که محصولات یا خدمات بسیار تخصصی ارائه می‌دهند کارایی کمتری دارند. ضمن اینکه نمایشگاه‌های عمومی به دلیل گستردگی صنایع نمی توانند به طور عمیق به نیازها و چالش‌های خاص هر صنعت بپردازند. همچنین شرکت‌ها ترجیح شان بر این است که در نمایشگاه‌های تخصصی شرکت کنند که بازدیدکنندگان آن به طور خاص به حوزه کاری آن‌ها علاقه‌مند و مسلط هستند.

 

 

ازسویی دیگر، هر کدام از شرکت‌های داخلی درحوزه‌های مختلف، در بخش بازرگانی خود مشتری‌های فعالی دارند که سال هاست روابط تجاری خود را براساس اعتماد و همکاری‌های متقابل کاری حفظ کرده‌اند و برای شرکت‌ها ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا باید هزینه زیادی را برای حضور در یک نمایشگاه عمومی بپردازند در حالی که ممکن است دستاورد قابل توجهی از نظر قرارداد یا مشتری جدید نداشته باشند؟

 

 

 

 

 

 

از سویی اگر ۲۶۰۰ - ۲۷۰۰ تاجر بین المللی به این نمایشگاه آمده‌اند خروجی ایران اکسپو در سال جاری و سنوات گذشته باید بسیار درخشان و جذاب باشد تا جایی که قرارداد‌های بین المللی ناشی از همکاری‌های تجاری و صادراتی باید بر حجم صادرات کشور، افزایش توان فنی و مهندسی و مسائلی از این دست سایه جدی بیافکند. جالب اینجاست که ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ «علیرضا پیمان پاک» رئیس وقت سازمان توسعه تجارت در مصاحبه با رادیو گفت‌و‌گو عنوان کرده بود که «برآورد ما این است که بتوانیم در قالب این رویداد، حدود ۲ میلیارد دلار موافقت‌نامه و قرارداد امضا کنیم و در کنار آن، یک سری اقدامات زیرساختی هم برای توسعه تجارت و فعال‌سازی دیپلماسی تجاری انجام می‌شود.»

این ادعا در افتاحییه نمایشگاه مذکور در سال ۱۴۰۳ توسط سرپرست وقت سازمان توسعه تجارت «مهدی ضیغمی» هم تکرار شد، اما تاکنون اسنادی دال بر اثبات این ادعا‌ها ارائه نشده است و وضعیت تراز تجاری کشور همچنان منفی است!

 

 

اکسپو داخلی درحالی به شکل مستقل در ایران برگزار شد که مسئولان ترجیح دادند از حضور در اکسپو  ۲۰۲۵ ژاپن که در شهر اوزاکا برگزار می‌شود انصراف دهند؛ به طوری که طبق گفته «فاطمه مهاجرانی» سخنگوی دولت در نتیجه بررسی‌های داخلی و موانع موجود، تصمیم بر انصراف از شرکت در اکسپو ژاپن گرفته شد.

 

اعلام انصراف در نمایشگاه جهانی اکسپو ۲۰۲۵ ژاپن که یکی از مهم‌ترین رویداد‌های بین‌المللی برای نمایش قدرت اقتصادی و برند ملی کشورهاست، درحالی اتفاق افتاد که بسیاری از کشور‌های در حال توسعه با صرف هزینه‌های بالا، از اکسپو جهانی برای معرفی اقتصاد و فرصت‌های سرمایه‌گذاری خود بهره می‌برند، اما ایران حتی نتوانسته حضور نمادین خود را حفظ کند که این موضوع جایگاه کشور را در ذهنیت فعالان اقتصادی بین‌المللی تضعیف می‌کند.