فرارو- نحوه محاسبه کمیسیون املاکی‌ها به نوع قرارداد بستگی دارد.
به‌گزارش فرارو؛ معمولا درحین قرارداد‌های خریدوفروش نیم‌درصد ارزش کل معامله تحت‌عنوان کمیسیون به املاکی‌ها باید پرداخت شود. قرارداد‌های رهن و اجاره، اما داستان خودشان را دارند. در حالتی که قرارداد به‌شکل رهن کامل تنظیم می‌شود، یک درصد مبلغ نهایی حکم کمیسیون املاکی‌ها را دارد و نحوه محاسبه کمیسیون املاکی‌ها در قرارداد‌های رهن و اجاره نیز از فرمول قرارداد‌های رهن کامل تبعیت می‌کند. کمیسیون املاکی‌ها به‌طور مساوی بین خریدار و فرشونده یا مالک و مستاجر تقسیم می‌شود و هزینه مالیات بر ارزش افزوده هم به‌شکل جداگانه حساب و کتاب دارد.
کمیسیون املاکی‌ها در حین تنطیم قرارداد خریدوفروش، متناسب با ارزش ملک تعیین می‌شود و معمولا چیزی معادل نیم درصد کل ملک است. آخرین آمار‌های رسمی از مظنه بازار مسکن تهران تقریبا به یک سال قبل برمی‌گردد و متوسط هر متر آپارتمان مسکونی در پایتخت را متری ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان نشان می‌دهد.
قیمت آپارتمان در تهران قاعدتا با تابستان سال گذشته تفاوت دارد و داده‌های مرکز آمار مشخص می‌کند در یک سال قبلی با تورم تقریبا ۳۷ درصدی در بخش مسکن دست‌وپنجه نرم کردیم. اگر فرض کنیم، متوسط قیمت مسکن در تهران –طبق داده‌های مرکز آمار- الان به متری ۱۲۰ میلیون تومان رسیده، آنوقت ارزش ملک ۱۰۰ متری در پایتخت باید به‌طور متوسط ۱۲ میلیارد تومان باشد.
کمیسیون املاکی‌ها درحین تنظیم قرارداد خریدوفروش چنین ملکی معادل ۶۰ میلیون تومان می‌شود. نیمی از این مبلغ به گردن فروشنده است و نیمی دیگر بر عهده خریدار. نحوه کمیسیون املاکی‌ها می‌تواند با فرمول‌های دیگری هم رواج داشته باشد، اما در اغلب موارد، عدد و رقم‌های نهایی تفاوت زیادی با فرمولی که گفتیم ندارد.
کمیسیون املاکی درحین تنظیم قرارداد اجاره‌ای که به‌شکل رهن کامل است، حدود یک درصد رقم اصلی خواهد بود. یعنی چی؟
تصور کنید مالکی برای خانه‌ای در تهران، یک میلیارد ودیعه طلب می‌کند و مستاجر ملزم به پرداخت اجاره ماهانه نیست. در این حالت که اصطلاحا به اسم رهن کامل معروف است، باید از طرف مالک و مستاجر روی هم ۱۰ میلیون تومان تحت‌عنوان کمیسیون املاک کنار گذاشته شود. سهم هر کدام از طرفین در این حالت نفری پنج میلیون تومان است و اضافه‌شدن هزینه مالیات بر ارزش افزوده، ۵۰۰ هزار تومان دیگر به سهم هر کدام اضافه می‌کند.
کمیسیون املاکی‌ها بابت قرارداد‌های مرسوم رهن و اجاره برمبنای قرارداد رهن کامل محاسبه می‌شود. در این حالت باید در قدم اول مبلغ رهن و اجاره به رهن کامل تبدیل شود و دست آخر بر مبنای رقم به‌دست آمده، کمیسیون املاکی‌ها را حساب کرد.
اجازه بدهید این بخش را با ذکر مثال جلو ببریم. تصور کنید رقم ودیعه ملکی ۵۰۰ میلیون تومان است و مستاجر باید ماهانه ۱۰ میلیون تومان هم اجاره خانه بپردازد. معادل‌سازی‌های املاکی‌ها در این وضعیت به شکلی است که رقم رهن کامل را معادل ۸۳۳ میلیون تومان درنظر می‌گیرند و یک درصد از این مبلغ را به‌عنوان کمیسیون دریافت می‌کنند؛ هشت میلیون و تقریبا ۳۰۰ هزار تومان. نیمی از این مبلغ برعهده مستاجر است و نیمی دیگر را باید صاحبخانه بپزدارد. ۱۰ درصد از رقم نهایی طرفین هم به‌عنوان مالیات بر ارزش افزوده دریافت می‌شود.
