خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - صمیم ارزانی*: در گستره پهناور تاریخ و تمدن، نام «خلیج فارس» نه تنها به‌عنوان یک نشانه جغرافیایی، بلکه به‌مثابه میراثی زنده از تمدن‌های کهن، پیوندگاه فرهنگ‌ها و گواهی استوار بر هویت تاریخی است.

اسناد و نقشه‌های باستانی، از لوح‌های گِلی تمدن سومر تا نوشته‌های مورخان یونانی و رومی، همگی بر این نام صحه گذاشته‌اند. جغرافی‌دانان برجسته دوران اسلامی، همچون ابن‌خُردادبه و اصطخری، در آثار خود بارها از «خلیج فارس» نام برده‌اند و حتی نقشه‌نگاران اروپایی در سده‌های میانی تا دوران معاصر، از مارکوپولو تا کارستن نیبور، این آبراه را با پسوند «فارس» یا «پرشین» ثبت کرده‌اند. این پیوستگی زبانی و تاریخی، گواهی غیرقابل‌انکار بر اصالت این نام است.

کاوش‌های باستان‌شناسی در کرانه‌های خلیج فارس نیز روایتگر داستانی کهن است. از بندر باستانی سیراف که روزگاری پل ارتباطی شرق و غرب بود تا محوطه‌های تاریخی جزیره خارک و تپه‌های باستانی بحرین، همگی نشان می‌دهند که این آبراه نه تنها شاهراه تجاری، بلکه گذرگاهی برای تبادل اندیشه، هنر و فرهنگ میان تمدن‌های بین‌النهرین، ایران، هند و میان‌رودان بوده است.

اشیای به‌جامانده از دوران هخامنشی تا ساسانی، مُهرهایی با خط میخی و سفالینه‌های منقوش، همگی گویای حضور پیوسته تمدن ایرانی در این منطقه‌اند.

در عصر شرق‌شناسی، هنگامی که اروپاییان به مطالعه دقیق جغرافیا و تاریخ شرق پرداختند، بار دیگر نام «خلیج فارس» در نقشه‌ها و پژوهش‌هایشان تثبیت شد.

دانشمندانی نظیر ریچارد نلسون فرای در کتاب «میراث باستانی ایران» بر این موضوع تأکید کرده‌اند که تلاش برای تحریف این نام، نادیده گرفتن هزاران سند تاریخی و باستان‌شناختی است که مانند حلقه‌های زنجیر، گذشته را به حال پیوند می‌دهند. سازمان‌های بین‌المللی، از جمله سازمان ملل متحد، نیز بارها با انتشار اسناد رسمی، بر استفاده از نام اصیل «خلیج فارس» تأکید ورزیده‌اند.

امروزه، پاسداری از این نام تنها یک وظیفه ملی نیست، بلکه احترام به حقیقتی تاریخی است که در دل آثار باستانی، نوشته‌های جغرافی‌دانان و خاطره جمعی بشریت ثبت شده است.

هرگونه تلاش برای دگرگون‌سازی این نام، بی‌اعتنایی به میراث مشترک جهانیان و تیشه زدن به ریشه‌های تنومند تاریخ است. خلیج فارس، همچون نگینی آبی، نماد پایدار هویتی است که در گذر هزاره‌ها، با فرهنگ، هنر و تمدن ایرانی عجین شده و حفظ آن، سپردن مشعل حقیقت به نسل‌های آینده است.

* فعال رسانه‌ای و اجتماعی هرمزگان