روند صعودی حاکم بر نماگر ثانویه برخلاف نماگر اصلی تا آخرین دقایق بازار ادامه داشت. این درحالی است که دو سال پیش در چنین روزی افت ناگهانی شاخص‌های سهامی ریسک بزرگی را بر اهالی بازار تحمیل کرد. خاطره تلخی که بی‌‌‌‌‌‌اعتمادی غالب بر بازار را تشدید کرد. مروری بر بازارهای مالی و دارایی طی دوسال اخیر، نشان می‌دهد؛ بورس از سایر رقبای خود عقب مانده‌است. انتظار می‌رود، سیاستگذاران اقتصادی با اخذ رویه درست درخصوص بازار و به‌خصوص صنایع بورسی، طی ماه‌های آینده همزمان با توافق سیاسی، اعتماد را به بازار سهام بازگردانند.
پس از ۱۳روز معاملاتی، شاخص‌کل بورس موفق شد تا بازدهی روزانه بالاتری را نسبت به نماگر هموزن به‌ثبت برساند. اخبار جدید از بر‌‌گزاری مذاکرات سیاسی در هفته آینده توانست جریان پول حقیقی را به صنایع بانکی و خودرویی موسوم به صنایع برجامی بازگرداند. همزمان با بازگشایی خساپا در نیمه ساعات معاملاتی، بازار سهام با موج جدیدی از ورود سرمایه از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌ها همراه شد، به‌طوری‌که ارزش معاملات نیز حوالی ۱۶همت باقی‌‌‌‌‌‌ماند. همچنین بیش از هزار و ۶۰۰میلیارد‌تومان از نقدینگی حقیقی وارد گردونه دادوستدهای سهام شد.
۱۷ اردیبهشت، سالگرد ریزش شاخص‌کل بورس است. در نیمه بهار۱۴۰۲، با وجود رشد بیش از ۱۰۰درصدی این شاخص، از ابتدای آبان۱۴۰۱ شاخص بورس از سقف ۹۹عبور کرد. تغییر روند ناگهانی بازار در هفدهمین روز دومین ماه از سال۱۴۰۲، اهالی بورس را در بهت فروبرد. فاجعه از آنجایی شروع شد که دلیل اصلی این تغییر فاز‌پس از ۵۰روز مشخص شد. نامه پرحاشیه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، بورس تهران را در رکود مطلق فرو برد. پس از حواشی بسیار در سال۱۴۰۲ و تحولات سیاسی در سال۱۴۰۳، شاخص‌کل بورس در ۱۹دی ماه سال‌قبل موفق شد قله ۱۷اردیبهشت۱۴۰۲ را فتح کند. طی دو سال‌گذشته از فاجعه اردیبهشت۱۴۰۲متغیرهای اقتصادی تحولات بسیاری را تجربه کرده‌است.
قیمت دلار به‌عنوان متغیر اصلی اثرگذار بر بازار رشد ۵۶درصدی را تجربه کرده‌است. دلار توافقی یا نیما، با افزایش بیش از ۸۰درصدی روبه‌رو بوده و اختلاف این دو شاخص ارزی نیز از ۳۸درصد به زیر ۲۰درصد کاهش‌یافته‌است. نرخ بهره بدون‌ریسک از ۲۶درصد به ۳۶درصد افزایش‌یافته و سطح نقدینگی تا پایان بهمن سال‌قبل افزایش ۵۴درصدی داشته‌است. سطح عمومی قیمت‌ها نیز مطابق با مرکز آمار افزایش ۷۷درصدی را تجربه کرده‌است. سکه امامی هم بازدهی ۱۲۹درصدی را طی این دو سال‌به ارمغان آورده‌است. با این‌حال، شاخص‌های سهامی بازنده بازارها بوده‌اند. نماگر اصلی بورس با افزایش ۲۵درصدی همراه شده‌است. شاخص ثانویه بازار نیز ۱۱درصد افزایش‌یافته‌است. به‌نظر می‌رسد نتیجه سیاست‌های غلط اتخاذ‌شده در آن مقطع، در دوسال اخیر گریبان‌گیر بازار سهام شده‌است.
اکنون بازار پتانسیل رشد بالایی دارد. سال‌هاست بورس از تورم سالانه عقب مانده‌است. توافق سیاسی در پیش‌‌‌‌‌‌روی اقتصاد ایران است که احتمالا به ثبات اقتصادی خواهد انجامید. نرخ بهره در راستای کاهش انتظارات تورمی می‌تواند کاهش نسبی را تجربه کند. سیاست‌های ارزی دولت، به سمت تک‌‌‌‌‌‌نرخی‌‌‌‌‌‌شدن پیش رفته‌است، ضمن آنکه نسبت قیمت به سود بازار در ۱۷اردیبهشت، حدود ۱۲واحد بوده که نسبت مذکور اکنون در محدوده ۸واحد قرار دارد، از این‌رو پتانسیل رشد بازار بسیار بالاست. حداقل بازدهی ۵۰درصدی را می‌توان با حفظ شرایط موجود برای نماگرهای سهامی مفروض قرارداد، اما در صورتی‌که همزمان با توافق سیاسی، شاهد تحولات مثبت در متغیرهای اقتصاد کلان باشیم، بازار سهام می‌تواند بازدهی فراتر از سایر بازارها را خلق کند.
بازار سهام در ۱۷اردیبهشت۱۴۰۴، درحالی قله‌‌‌‌‌‌های جدیدی را فتح کرده‌است که همچنان صنایع بورسی در خطر دخالت دولت قرار دارند. تغییرات فرمول قیمت‌گذاری بنزین در پالایشگاه‌ها، یکی از ریسک‌هایی است که بزرگ‌ترین صنایع بورسی را تحت‌تاثیر قرارداده‌است. فرمول نادرست محاسبه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بورس تهران را در مقاطع مختلفی به حاشیه برده است. به‌نظر تحلیلگران وزن نرخ‌های گاز هاب‌‌‌‌‌‌های مصرف‌کننده در فرمول نهایی محاسبه نرخ خوراک ریسک بزرگی برای بازار محسوب می‌شود. همچنین حواشی که بر سر مالکیت خودروسازهای بورسی پدید آمده است، بورسی‌‌‌‌‌‌ها را در منگنه قرار خواهد داد. به‌نظر می‌رسد تا زمانی‌که دخالت دولت در بورس کاهش نیابد و سودسازی بورسی‌‌‌‌‌‌ها با کاهش هزینه‌های صنایع، بهبود نیابد، تحولاتی شبیه به اردیبهشت ۱۴۰۲ تکرار خواهدشد.
