ملی‌پوش باتجربه و عضو تیم والیبال زنان سایپا، می گوید: مربیان خارجی زن که قرار است هدایت تیم ملی والیبال ایران را برعهده بگیرند، تعدادشان محدود است.

به گزارش تابناک به نقل از روزنامه شرق، مهسا صابری، ملی‌پوش باتجربه و عضو تیم والیبال زنان سایپا، در پایان فصل جاری لیگ برتر، عنوان ارزشمندترین بازیکن مسابقات را از آن خود کرد؛ افتخاری که نه‌تنها حاصل درخشش فنی او در میدان، بلکه بازتابی از روحیه همدلی و همکاری او در تیمی بود که تا آخرین لحظه برای قهرمانی جنگید. صابری درباره مسیری که والیبال زنان ایران در سال‌های اخیر طی کرده و ارزیابی خود از عملکرد این رشته در میدان‌های بین‌المللی گفت: «به اعتقاد من والیبال زنان ایران 15 سال پیش مسیری را آغاز کرد که در ابتدای آن راه، همه چیز برای ما تازه بود، به نحوی که نه شناخت کافی از حریفان داشتیم و نه به‌درستی می‌توانستیم سطح رقابت‌های بین‌المللی و تیم‌هایی را که مقابلشان بازی می‌کردیم‌ ارزیابی کنیم. این شناخت اما به مرور زمان ایجاد شد. والیبال زنان در گام‌های میانی خود خوب پیش رفت و توانستیم رفته‌رفته به پیروزی‌های مقابل حریفان دست پیدا کرده و خود را به سطح پنج یا شش تیم برتر قاره آسیا برسانیم. این روند به‌خوبی در حال پیش‌رفتن بود اما از یک جایی به بعد شرایط تغییر کرد و به ضعیف‌شدن والیبال زنان ایران در مسابقات بین‌المللی منجر شد؛ آن هم در شرایطی که لیگ داخلی والیبال زنان ایران هر سال رشد قابل توجهی از لحاظ فنی دارد و شرایط بهتر می‌شود اما این روند در نبردهای برون‌مرزی تیم‌های زنان برعکس است».

اهمیت نقش مربیان مرد در پیشرفت والیبال زنان

ملی‌پوش والیبال زنان ایران با اشاره به اینکه عوامل متعددی در این اتفاق سهیم بوده، تأکید کرد: «به نظر من مهم‌ترین عاملی که منجر به توقف مسیر پیشرفت تیم‌‌ ملی والیبال زنان ایران شد، این بود که حضور مربی مرد در کادر فنی تیم ملی در سمت‌هایی مانند مربی و سرمربی منتفی شد. در سال‌های اول فعالیت تیم ملی والیبال در همه رده‌ها مربیان مرد به عنوان سرمربی یا مربی در کنار تیم ملی والیبال زنان بودند و با توجه به سطح تجربه‌ای که داشتند کمک‌های قابل توجهی به والیبال زنان شد. اما از زمانی که قانون در این زمینه عوض شد و فقط مجاز به استفاده از یک مربی مرد در سمت مدیر فنی یا مشاور فنی در کادر فنی شدیم، وضعیت تغییر کرد؛ چرا‌که برخلاف قبل افرادی در کنار تیم ملی بودند که سطح تجربیات مربیان قبلی را نداشتند. منظور من این نیست که مربیان زن عملکرد خوبی ندارند یا ضعیف هستند، اما واقعیت این است که با توجه به سابقه و تجربه، مربیان مرد از نظر فنی و آگاهی و شناخت از علم روز والیبال جهان در سطح بالاتری قرار دارند و این فاصله کیفیت و تجربه کاملا مشهود است و همان‌طور که شاهد هستیم اثر منفی خود را نیز در روند عملکردی تیم ملی زنان گذاشته است. مربیان خارجی زن نیز که قرار است هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده بگیرند، تعدادشان محدود است؛ چرا‌که هر مربی‌ای حاضر به پذیرفتن شرایط تیم ایران نیست و مربیان مرد هم که با ممنوعیت مواجه هستند، تعداد مربیان زن داخلی که سطح کیفی مطلوبی داشته باشند نیز کافی نیست. این یعنی ما با محدودیت گزینه کادر فنی مواجهیم و این مشکلی است که باید راه‌حلی برای آن پیدا شود تا والیبال زنان بتواند به مسیر پیشرفت گذشته خود بازگردد. در غیر این صورت نمی‌توان انتظار زیادی در راستای تغییر داشت».

تیم ملی بستر آزمون و خطا شده است

ملی‌پوش والیبال زنان تجربه رویدادهای بین‌المللی و رویارویی با تیم‌های خارجی را عاملی مهم در مسیر رشد والیبال زنان می‌داند: «به اعتقاد من یک بازی تدارکاتی با تیم‌های خارجی به اندازه چند جلسه تمرین می‌تواند مفید باشد. یکی از معضلاتی که والیبال زنان ایران با آن مواجه است، کمبود مسابقات تدارکاتی پیش از رویدادهای مهم است. ما در سال‌های اخیر در شرایطی در رقابت‌های مختلف آسیایی حاضر شدیم که پیش از این مسابقات بازی دوستانه نداشتیم و این امر نیز تأثیر منفی خود را ایجاد می‌کند. اغلب تیم‌های والیبال آسیا که در سال‌های اخیر به پیشرفت زیادی دست پیدا کرده‌اند، افزایش مسابقات تدارکاتی را در رأس برنامه‌های خود قرار داده‌اند و تأثیر مثبت آن را نیز در عملکردشان شاهد هستیم. به هر حال واقعیت این است که بازی تدارکاتی پیش از مسابقات مهم می‌تواند به‌خوبی نقاط ضعف و قوت تیم را عیان کرده و به کادر فنی کمک کند».

صابری معتقد است اگر قرار بر این باشد که یک مربی خارجی هدایت تیم ملی زنان را بر عهده بگیرد، باید به او به اندازه یک فصل فرصت داده شود که بازیکنان و تیم‌های لیگ برتر و بازیکنان رده‌های پایه را در نظر گرفته، آنالیز کند و بعد بتواند برای هدایت تیم ملی از بررسی‌ها و آنالیزهایش کمک بگیرد: «شاید بهتر باشد زمان قرارداد مربیان خارجی را افزایش دهند. اینکه یک مدت محدود یک مربی خارجی به تیم ملی تزریق شود و پس از زمانی کوتاه کارش را به پایان ببرد‌ و گزینه جدیدی مطرح شود، نمی‌تواند کمک‌کننده باشد. تغییرات زیادی که در‌ سال‌های اخیر در کادر فنی تیم ملی زنان، چه در بخش مربیان خارجی و چه در بخش مربیان داخلی داشتیم، موجب شد‌ والیبال زنان در سطح ملی پیشرفت لازم را نداشته باشد. به‌طور کلی باید گفت که نه در کادر فنی و نه در بخش دعوت از بازیکنان ثبات وجود ندارد و تیم ملی تبدیل به بستری برای آزمون و خطا شده است».

والیبال زنان با کمبود بازیکن مواجه است

ارزشمندترین بازیکن والیبال زنان ایران، برگزاری اردوهای استعدادیابی را عامل مهمی در بازیکن‌پروری می‌داند. او می‌گوید باید به این سؤال پاسخ داد که چرا با وجود این استعدادیابی‌ها والیبال زنان با کمبود بازیکن مواجه است: «در بخش بازیکنان نیز مانند کادر فنی شرایطی مشابه وجود دارد. مثلا پیش از یک رویداد‌ چند بازیکن جوان دعوت می‌شوند به اردو می‌آیند، اعزام می‌شوند، نتیجه نمی‌گیرند و برمی‌گردند. دوباره برای مسابقات بعدی بازیکنان دیگری دعوت می‌شوند و باز همین روال تکرار می‌شود. بارها پیش آمده که بازیکنان زیر 20 سال به تیم ملی دعوت شده و زمانی که به سن بهره‌وری در 23 یا 24‌سالگی می‌رسند کنار گذاشته می‌شوند. هر سال استعدادیابی برگزار می‌شود، هزینه زیادی برای این نفرات از سوی فدراسیون صورت می‌گیرد اما از آنها به‌درستی استفاده نمی‌شود. از سویی دیگر مانند 10 سال قبل تبلیغات زیادی پیرامون والیبال صورت نمی‌گیرد. یک زمانی به واسطه پیشرفت والیبال مردان ایران بسیاری از نوجوانان و نونهالان به ورزش والیبال علاقه نشان می‌دادند و این موجب شده بود که بازیکنان خوبی نیز به تیم‌های ملی معرفی شود. اما این روند دیگر مانند سابق نیست. در همین لیگ بانوان از بین هشت یا 9 تیمی که حضور دارند، سه یا چهار تیم اصلا بازیکن خوبی در ترکیب خود ندارند. دلیل آن این است که ما با کمبود بازیکن مواجهیم. یعنی اگر تعداد تیم‌های لیگ بانوان به 12 تیم برسد، قطعا بازیکنی وجود ندارد که در سطح لیگ برتر باشد. پس بهتر است از کم‌بودن تعداد تیم‌های شرکت‌کننده در لیگ برتر زنان گلایه نکنیم، چون اگر تیم‌ها زیاد باشند تعداد بازیکنان سطح پایین نیز زیاد می‌شود و همین کیفیت فعلی لیگ نیز افت می‌کند. صابری معتقد است ‌اگر بخواهد به پیشرفتی در والیبال زنان طی سال‌های اخیر اشاره کند، سطح و نحوه برگزاری لیگ برتر است: «ما تا چند فصل قبل چیزی به نام پلی‌آف در مسابقات نداشتیم و به‌وضوح شاهد بودیم که با برگزاری مرحله پلی‌آف چقدر سطح مسابقات بهبود پیدا کرد. از طرفی انتخاب تیم رؤیایی و منتخب از برترین بازیکنان تیم‌های مختلف با توجه به عملکرد فنی در طول فصل انگیزه بازیکنان را افزایش داده و به رقابتی سالم و در نهایت به بالارفتن کیفیت فنی آنها منجر شده است. مسابقات ما از چند پلتفرم به‌طور زنده پخش می‌شود که این موضوع هم بی‌تأثیر نبوده و نیست».