مسجد سهله یکی از مکان‌های مقدس شیعیان است که در کشور عراق و در نزدیکی شهر کوفه قرار دارد. این مکان از جنبه‌های مختلفی برای شیعیان بسیار حائز اهمیت است چرا که گفته می‌شود در این مسجد پیامبران زیادی عبادت کرده‌اند؛ و در زمان حضور حضرت مهدی (عج) نیز محل اقامت ایشان خواهد بود.
از نظر موقعیت جغرافیایی، مسجد سهله در فاصله‌ی دو کیلومتری از شهر کوفه و در نزدیکی رود فرات قرار دارد. این مسجد به شهر نجف نیز نزدیک است و تنها ۱۵ کیلومتر با آن فاصله دارد. پس از اتمام زیارت از اماکن مقدسی عراق از جمله مسجد مقدس سهله، برای برگشت راحت و سریع می‌توانید برای تهیه بلیط هواپیما نجف تهران اقدام کنید تا بدون خستگی و با تجربه‌ای راحت از زیارت خود برگردید.
در خصوص مسجد سهله و اعمال مسجد سهله روایات زیادی وجود دارد و برای عبادت و انجام اعمال آن مانند: نماز خواندن توبه و استغفار، ثواب‌ها و پاداش‌های زیادی وعده داده شده است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین اعمال مسجد سهله می‌پردازیم.
| بخش | توضیحات خلاصه |
|---|---|
| موقعیت مکانی مسجد سهله | در نزدیکی کوفه و ۱۵ کیلومتری نجف، در کنار رود فرات قرار دارد. |
| مسیرهای دسترسی به مسجد سهله | از ایران، بهترین و سریع‌ترین مسیر برای زیارت، استفاده از مسیر هوایی و خرید پرواز تهران نجف است که مستقیماً شما را به نزدیکی این مکان مقدس می‌رساند. |
| اهمیت و فضیلت مسجد سهله | محل اقامت حضرت مهدی (عج) پس از ظهور، محل عبادت پیامبران، اجابت دعا، و پاداش معنوی زیاد. |
| نماز ویژه هنگام ورود | دو رکعت نماز تحیت با نیت مستحب؛ در هر رکعت سوره حمد و اخلاص خوانده می‌شود. |
| زیارت مخصوص و دعاها | شامل دعای ورود، قرائت آیةالکرسی، فلق، ناس، اذکار (۷ بار) و دعای پایانی است. |
| نماز کامل یا شکسته؟ | نماز برای مسافر شکسته است، مگر به‌نظر برخی مراجع که اجازه کامل‌خواندن داده‌اند. |
| تعداد مقام‌ها در مسجد | ۷ مقام شامل: حضرت ابراهیم، ادریس، خضر، هود، صالح، امام صادق و امام زمان (عج). |
| دعای مقام امام صادق (ع) | دعایی توصیه‌شده برای شب‌های چهارشنبه بین نماز مغرب و عشا با فضیلت زیاد. |
| سنگ سبز مسجد سهله (صخرة الخضراء) | دارای ویژگی خاص؛ گفته می‌شود گل آن متعلق به خلقت پیامبران است؛ محل دمیده‌شدن صور. |
| نتیجه‌گیری | مسجد سهله از مقدس‌ترین اماکن شیعه است؛ اعمالی مثل نماز، دعا، اعتکاف در آن پاداش زیادی دارند. |
برای مذهب شیعه مسجد سهله نیز همانند مسجدالنبی، مسجدالحرام و مسجد کوفه داری تقدس و فضیلت بسیاری است. یکی از ارزشمند‌ترین واقعیتی که در خصوص مسجد سهله وجود دارد این است که طبق روایات، امام زمان (عج) پس از ظهور، در این مسجد اقامت خواهند داشت.
فضیلت مسجد سهله مسجد به قدری است که درباره آن روایات متعددی از امامان و معصومین نقل شده است. برخی از این روایات عبارت‌اند از:
از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرمودند:
امام صادق (ع) می‌فرمایند:
یا در روایت دیگری به نقل از امام صادق (ع) آمده است که:
از امام باقر نقل شده است که:
عبادت در مسجد سهله نجف با فضیلت زیادی همراه است. طبق روایات این مسجد محل اجابت دعا است. به گونه‌ای که امام صادق (ع) می‌فرمایند: مسجد سهله از مکان‌هایی است که شخص دعا می‌کند و دعایش مستجاب می‌شود و هر که در آنجا بماند از هر بلایی در امان می‌ماند. از این رو اعمال مسجد سهله از اهمیت زیادی برخوردار است. مهم‌ترین اعمال مسجد سهله به شرح زیر هستند:
از اختصاصی‌ترین و مهم‌ترین اعمال مسجد سهله، خواندن یک نماز دو رکعتی ویژه در هنگام ورود به مسجد است. نیت این نماز دو رکعتی (دو رکعت نماز مستحب برای تحیت و زیارت مسجد سهله، قربهً إلی الله) است. در این نماز در هر رکعت پس از سوره حمد، سوره اخلاص خوانده می‌شود.
یکی دیگر از اعمال مسجد سهله، خواندن زیارت مخصوص آن است. متن زیارت مخصوص مسجد سهله و اذن دخول به شرح زیر است:
بِسْمِ اللّٰهِ وَ بِاللّٰهِ وَ مِنَ اللّٰهِ وَ إِلَى‌اللّٰهِ وَ مَا شاءَ‌اللّٰهُ وَ خَيْرُ الْأَسْماءِ لِلّٰهِ تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّٰهِ وَ لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ. اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ عُمّارِ مَساجِدِكَ وَ بُيُوتِكَ. اللّٰهُمَّ إِنِّي أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَ أُقَدِّمُهُمْ بَيْنَ يَدَيْ حَوائِجِي فَاجْعَلْنِي‌اللّٰهُمَّ بِهِمْ عِنْدَكَ وَجِيهاً فِي‌الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ. اللّٰهُمَّ‌اجْعَلْ صَلاتِي بِهِمْ مَقْبُولَهً وَ ذَنْبِي بِهِمْ مَغْفُوراً وَ رِزْقِي بِهِمْ مَبْسُوطاً. وَ دُعائِي بِهِمْ مُسْتَجاباً وَ حَوائِجِي بِهِمْ مَقْضِيَّةً، وَ انْظُرْ إِلَيَّ بِوَجْهِكَ‌الْكَرِيمِ نَظْرَةً رَحِيمَةً أَسْتَوْجِبُ بِهَا الْكَرامَةَ عِنْدَكَ ثُمَّ لَاتَصْرِفْهُ عَنِّي أَبَداً بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ. يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَ بْصارِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَىٰ دِينِكَ وَ دِينِ نَبِيِّكَ وَ وَلِيِّكَ وَ لَا تُزِغْ قَلْبِي بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنِي وَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ. اللّٰهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ وَ مَرْضاتَكَ طَلَبْتُ وَ ثَوابَكَ ابْتَغَيْتُ وَ بِكَ آمَنْتُ، وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ. اللّٰهُمَّ فَأَقْبِلْ بِوَجْهِكَ إِلَيَّ وَ أَقْبِلْ بِوَجْهِي إِلَيْكَ.
پس از خواندن این دعا مستحب است که سوره‌های آیت الکرسی، فلق و ناس هر کدام یک مرتبه خوانده و سپس ذکر‌های سبحان‌الله، الحمدالله، لااله‌الا‌الله و الله‌اکبر هر کدام ۷ مرتبه گفته شود. و در نهایت این دعا خوانده شود:
اللّٰهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلَىٰ مَا هَدَيْتَنِي وَلَكَ الْحَمْدُ عَلَىٰ مَا فَضَّلْتَنِي وَلَكَ الْحَمْدُ عَلَىٰ مَا شَرَّفْتَنِي وَلَكَ الْحَمْدُ عَلَىٰ كُلِّ بَلاءٍ حَسَنٍ ابْتَلَيْتَنِي. اللّٰهُمَّ تَقَبَّلْ صَلاتِي وَ دُعائِي، وَ طَهِّرْ قَلْبِي وَاشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ تُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ.
اکثر مراجع این نظر هستند که نماز مسافر در مسجد سهله شکسته است، مگر قصد ۱۰ روز اقامت داشته باشد. اما گفته شده است که آیت‌الله سیستانی و آیت‌الله وحید خراسانی اختیار خواندن نماز کامل در شهر کوفه و حد ترخیص آن را داده‌اند.
مسجد سهله ۷ مقام مشهور دارد که به عنوان مقام‌های مقدس در این مسجد شناخته شده‌اند. این مقام‌ها مربوط به حضور موقت و به جهت تکریم شخصیت‌های بزرگ دینی در این مکان است. این ۷ مقام عبارتند از: حضرت ابراهیم، ادریس، خضر، هود، صالح، امام صادق و امام زمان (عج) است.
از بن طاووس نقل شده است که در شب‌های چهارشنبه، زیارت مسجد سهله در بین نماز مغرب و عشا، و خواندن دعای مقام امام صادق در مسجد سهله فضیلت بسیاری دارد. این دعا چنین است که:
أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ مُبْدِئُ الْخَلْقِ وَ مُعِيدُهُمْ وَ أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ خالِقُ الْخَلْقِ وَرَازِقُهُمْ وَ أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ الْقَابِضُ الْباسِطُ وَ أَنْتَ اللّٰهُ لَا إِلٰهَ إِلّا أَنْتَ مُدَبِّرُ الْأُمُورِ وَ باعِثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ أَنْتَ وارِثُ الْأَرْضِ وَ مَنْ عَلَيْها أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الْمَخْزُونِ الْمَكْنُونِ الْحَيِّ الْقَيُّومِ وَ أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ عالِمُ السِّرِّ وَ أَخْفىٰ
أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي إِذا دُعِيتَ بِهِ أَجَبْتَ وَ إِذَا سُئِلْتَ بِهِ أَعْطَيْتَ وَ أَسْأَلُكَ بِحَقِّكَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَأَهْلِ بَيْتِهِ وَ بِحَقِّهِمُ الَّذِي أَوْجَبْتَهُ عَلَىٰ نَفْسِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَقْضِيَ لِي حَاجَتِي
السَّاعَةَ السَّاعَةَ، يَا سامِعَ الدُّعاءِ يَا سَيِّداهُ يَا مَوْلاهُ يَا غِيَاثَاهُ أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اسْمٍ سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِي عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تُعَجِّلَ فَرَجَنَا السَّاعَةَ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصَارِ يَا سَمِيعَ الدُّعَاءِ.
سنگ سبز رنگی که با نام صخرة الخضراء در مسجد سهله وجود دارد. گفته می‌شود که گل زیر سنگ، از همان گلی است که خداوند، پیامبران از آن گل آفریده است و نقش چهره تمامی پیامبران در آن ثبت شده است. نقل است که 70 هزار نفر از این مسجد بدون هیچ محاسبه‌ای وارد بهشت می‌شوند و حتی صور نیز در این مسجد دمیده می‌شود.
مسجد سهله از اماکن بسیار مقدس برای شیعیان جهان است که دعا و اعمال خاص خود را دارد. اقامه نماز مخصوص مسجد سهله، دعا و زیارت مقام‌ها، نماز شب و اعتکاف به ویژه در ایامی مانند رمضان و محرم، از اعمال مسجد سهله هستند. انجام درست هر یک از این اعمال مهم، و از پاداش معنوی زیادی برخوردار است.
