پژوهشگران در پژوهشی جدید، جهش ژنتیکی نادری به نام SIK3-N783Y را شناسایی کردهاند که به برخی افراد اجازه میدهد فقط با 4 تا 6 ساعت خواب شبانه روزشان را بهخوبی و بدون احساس خستگی سپری کنند.
طبق مطالعه پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا که در مجله علمی PNAS منتشر شده، جهش ژنتیکی SIK3-N783Y یکی از عواملی است که محققان آن را به الگوی خواب کوتاهتر نسبت دادهاند. آنها با بررسی این جهش در موشهای آزمایشگاهی متوجه شدند موشهای حامل این تغییر نادر از دیگران کمتر میخوابند و همچنان عملکرد مناسبی دارند.
طبق نتایج این تحقیق، موشهای دارای این جهش میانگین حدود 31 دقیقه کمتر از موشهای معمولی میخوابند و پس از دورهای محرومیت از خواب، این تفاوت به 54 دقیقه میرسد.
پیشازاین، 4 ژن و 5 جهش مختلف مرتبط با خواب کوتاه شناسایی شده بودند. اما جهش SIK3-N783Y بر ژن پنجمی به نام Sik3 اثر میگذارد که پیشتر نیز شواهدی از ارتباط آن با خوابآلودگی وجود داشت.
به گفته دانشمندان، افرادی که این ویژگی ژنتیکی نادر را دارند، نهفقط با خواب شبانه کوتاهتر بین 4 تا 6 ساعت احساس خستگی نمیکنند، بلکه طبق یافتههای پژوهشگران، خواب طولانیتر از این مقدار میتواند حس ناخوشایندی در آنها ایجاد کند.
«یینگ-هویی فو»، متخصص مغز و اعصاب و ژنتیک و یکی از نویسندگان این مقاله، در گفتگو با Nature میگوید:
«بدن ما حتی هنگام خواب هم مشغول فعالیتهای مهمی مانند سمزدایی و ترمیم سلولی است اما در این افراد، بدن بهنوعی توانایی انجام این وظایف را با کارایی بیشتر دارد.»
پژوهشگران امیدوارند با درک بهتر ژنتیک خواب کوتاه بتوانند بهصورت طبیعی راهکارهایی تازه برای درمان اختلالات خواب ارائه کنند و درعینحال باعث بهبود کارایی خواب برای تمام مردم شوند.
از احساس خستگی و کاهش تمرکز گرفته تا افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، کمخوابی میتواند پیامدهای متعددی برای سلامت جسم و ذهن داشته باشد. میزان خواب موردنیاز بدن با افزایش سن تغییر میکند اما بیشتر بزرگسالان برای داشتن عملکرد مناسب، به حدود 7 تا 9 ساعت خواب شبانه نیاز دارند. به نظر میرسد افرادی که ویژگی ژنتیکی «خواب کوتاه طبیعی» دارند، با خواب کمتر هم عملکرد مطلوبی داشته باشند.