خبرگزاری مهر، گروه استانها - امیرماهان محمدی یکتا: هرساله با فرا رسیدن عید غدیر خم، که «عیدالله‌اکبر» و بزرگ‌ترین عید اسلامی است، شهرهای کشورمان شاهد برگزاری جشن‌های باشکوهی هستند، در این میان، «مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای مردمی در تهران و دیگر شهرهای ایران، به نمادی از وحدت، همدلی و ارادت به حضرت علی (ع) تبدیل شده است، این جشن که با مشارکت گسترده مردم، هیئات مذهبی، مساجد و گروه‌های جهادی برگزار می‌شود، نه‌تنها یک رویداد مذهبی، بلکه یک حرکت فرهنگی و اجتماعی عظیم است که پیام غدیر را در قلب جامعه زنده نگه می‌دارد.
جشن «مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» در تهران، امسال نیز در مسیری به طول ۱۰ کیلومتر برگزار می‌شود، این رویداد که از سال ۱۴۰۱ آغاز شده، هر سال با استقبال بیشتری مواجه می‌شود. بر اساس اعلام ستاد مردمی این رویداد، سال گذشته بیش از دو میلیون نفر در این جشن شرکت کردند و حدود ۲۲۰۰ موکب پذیرایی، فرهنگی و هنری در طول مسیر برپا شد، این موکب‌ها با توزیع نذورات، هدایا و اجرای برنامه‌های متنوع، فضایی پرنشاط و معنوی ایجاد کردند که یادآور پیاده‌روی اربعین حسینی بود.
جلوه‌های مردمی و فرهنگی جشن غدیر
«مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» نه‌تنها به دلیل گستردگی، بلکه به دلیل ماهیت مردمی‌اش مورد توجه قرار گرفته است، از کودکان و نوجوانان گرفته تا سالمندان، از اقشار مختلف جامعه با تنوع فرهنگی و اجتماعی، در این رویداد گرد هم می‌آیند. ایستگاه‌های پذیرایی با توزیع غذای نذری، نوشیدنی و هدایای فرهنگی، فضایی از محبت و همدلی را ترویج می‌دهند. گروه‌های سرود، نقاله‌خوانی و اجراهای هنری نیز به این جشن رنگ و بوی خاصی بخشیده‌اند.
یکی از ویژگی‌های برجسته این رویداد، تأکید بر سنت اطعام در روز غدیر است، بر اساس روایات اسلامی، اطعام مؤمنان در این روز ثوابی معادل اطعام یک میلیون نفر در روزهای دیگر دارد، به همین دلیل، پویش‌هایی مانند «لقمه میلیونی» در این جشن ترویج شده که افراد با کمترین هزینه می‌توانند در این سنت حسنه مشارکت کنند، همچنین، غرفه‌های ویژه کودکان با برنامه‌های شاد و اهدای هدایا، این رویداد را به فضایی خانوادگی تبدیل کرده است.
حجت‌الاسلام علی کنگرلو، پژوهشگر دینی معتقد است که «مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» فراتر از یک جشن مذهبی، یک حرکت تمدنی است، او در گفت‌وگو با خبرنگار مهر توضیح داد: غدیر صرفاً یک واقعه تاریخی نیست، بلکه یک پیام جهانی برای بشریت دارد. این رویداد نشان‌دهنده اهمیت ولایت و رهبری عادلانه در اسلام است. برگزاری چنین جشنی با مشارکت گسترده مردم، نشان می‌دهد که فرهنگ غدیر همچنان در جامعه ایران زنده و پویاست.
وی افزود: این جشن از چند جهت اهمیت دارد، اولاً، به مردم یادآوری می‌کند که وحدت و همدلی، از ارزش‌های اصلی اسلام است. ثانیاً، با ایجاد فضایی شاد و معنوی، به‌ویژه برای جوانان، پیوند آنها را با فرهنگ اهل بیت تقویت می‌کند. در جهانی که ارزش‌های مادی‌گرایانه غالب شده، چنین رویدادهایی می‌توانند روحیه معنوی و امید را در جامعه تقویت کنند.
حجت‌الاسلام کنگرلو همچنین به نقش این جشن در تقویت همبستگی اجتماعی اشاره کرد: در این رویداد، افراد از طبقات مختلف، با هر نوع پوشش و گرایش فکری، کنار هم قرار می‌گیرند، این هم‌افزایی، پیامی قدرتمند به جهان ارسال می‌کند که ایرانیان، با وجود تنوع فرهنگی، در ارادت به اهل بیت (ع) متحد هستند.
از سلامت روان تا انسجام اجتماعی؛ جشن غدیر چگونه جامعه را متحول می‌کند؟
فاطمه تاجیک، پژوهشگر مطالعات اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بر تأثیرات روان‌شناختی و اجتماعی این جشن تأکید کرد: جشن‌هایی مانند مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر، فرصتی برای ترویج شادی سالم در جامعه است، تحقیقات روان‌شناسی اجتماعی نشان می‌دهد که مشارکت در رویدادهای جمعی، به‌ویژه با محتوای مذهبی و فرهنگی، می‌تواند سطح هورمون‌های شادی‌آور مانند سروتونین و اندورفین را افزایش دهد. این امر به کاهش استرس و بهبود سلامت روان کمک می‌کند.
تاجیک افزود: از منظر جامعه‌شناسی، این جشن به تقویت سرمایه اجتماعی کمک می‌کند، وقتی مردم در موکب‌ها داوطلبانه خدمت می‌کنند یا نذورات خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند، حس تعلق به جامعه و مسئولیت‌پذیری اجتماعی تقویت می‌شود. این نوع مشارکت، به‌ویژه در شهرهای بزرگ که گسست اجتماعی یک چالش است، بسیار ارزشمند است.
وی همچنین به نقش زنان در این رویداد اشاره کرد: زنان ایرانی، چه در برپایی موکب‌ها و چه در مشارکت خانوادگی، نقش پررنگی در این جشن دارند. این حضور فعال، نشان‌دهنده جایگاه مهم زنان در حفظ و ترویج فرهنگ اسلامی است.
مهمانی جهانی غدیر: از ۱۰ کیلومتر تهران تا ۳۶۰ کیلومتر در ایران و فرامرزها
جشن «مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» تنها به ایران محدود نمی‌شود، در سال‌های اخیر، این رویداد در کشورهای دیگری مانند لبنان، پاکستان، هند و افغانستان نیز برگزار شده است، در ایران نیز، علاوه بر تهران، بیش از ۳۰۰ شهر با برپایی جشن‌های مشابه، در مجموع ۳۶۰ کیلومتر مسیر را به این رویداد اختصاص داده‌اند، حضور نمایندگان جبهه مقاومت از کشورهای لبنان، یمن و عراق در موکب‌های تهران، نشان‌دهنده ابعاد بین‌المللی این جشن است.
یکی از نکات قابل توجه، شباهت این رویداد به پیاده‌روی اربعین است. هر دو مراسم، با تأکید بر مشارکت مردمی و ترویج ارزش‌های اسلامی، به نمادهایی از وحدت شیعیان تبدیل شده‌اند. با این حال، جشن غدیر با تمرکز بر شادی و نشاط، فضایی متفاوت ایجاد می‌کند که به‌ویژه برای نسل جوان جذاب است.
با وجود استقبال گسترده، این رویداد با چالش‌هایی نیز مواجه است، برخی منتقدان در شبکه‌های اجتماعی به مسائل لجستیکی مانند بی‌نظمی‌های جزئی یا تداخل با برنامه‌های دیگر اشاره کرده‌اند، با این حال، برگزارکنندگان تأکید دارند که با تجربه هر سال، این مشکلات کاهش یافته و هماهنگی‌ها بهبود یافته است.
ستاد مردمی این رویداد اعلام کرده که برای امسال برنامه‌ریزی برای افزایش تعداد موکب‌ها، تنوع برنامه‌های فرهنگی و گسترش این جشن به شهرهای بیشتری در دستور کار قرار دارد. همکاری نهادهایی مانند شهرداری تهران و نیروی انتظامی نیز در تسهیل برگزاری این رویداد نقش مهمی داشته است.
«مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» بیش از یک جشن مذهبی، یک حرکت فرهنگی و اجتماعی است که پیام وحدت، محبت و ارادت به اهل بیت (ع) را در جامعه ترویج می‌دهد، این رویداد با گردهم آوردن میلیون‌ها نفر از اقشار مختلف، نشان‌دهنده عمق باورهای دینی و همبستگی اجتماعی در ایران است، این جشن نه‌تنها پیوند مردم با فرهنگ اسلامی را تقویت می‌کند، بلکه با ایجاد فضایی شاد و معنوی، به سلامت روان و سرمایه اجتماعی جامعه کمک می‌کند.
در جهانی که چالش‌های اجتماعی و فرهنگی رو به افزایش است، «مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» به‌عنوان یک الگوی موفق، نشان می‌دهد که چگونه ارزش‌های دینی می‌توانند در قالب یک رویداد مردمی، به عاملی برای وحدت و نشاط تبدیل شوند.
این جشن، بی‌تردید، یکی از زیباترین جلوه‌های ارادت ایرانیان به ولایت حضرت علی (ع) است که در قلب پایتخت و سراسر ایران، هر سال پرشورتر از قبل برگزار می‌شود.
