به گزارش خبرنگار مهر، سید سعید رضا عاملی، دبیر اسبق شورای عالی انقلاب فرهنگی، در همایش جنگ شناختی و امنیت ملی که در دانشگاه عالی دفاع ملی برگزار شد، به تبیین ابعاد مختلف جنگ شناختی و تأثیر هوش مصنوعی بر آن پرداخت.
وی در سخنرانی خود به چند سطح مختلف در این زمینه اشاره کرد. اولین سطح، توجه به زیرساخت‌ها و فهم ماهیت هوش مصنوعی است.
عاملی تأکید کرد: بدون درک صحیح از هوش مصنوعی، نمی‌توان تصویر دقیقی از اقداماتی که علیه کشور انجام می‌شود، داشت.
وی سپس به تغییرات بنیادی در دکترین‌های نظامی و تأسیس نیروی پنجم در جنگ شناختی اشاره کرد و گفت که شناخت فناوری‌های مرتبط با این حوزه و کاربردهای آن‌ها می‌تواند راهگشا باشد.
عاملی همچنین بر اهمیت راهبردهای دشمن و جمهوری اسلامی تأکید کرد و افزود: هوش مصنوعی می‌تواند به ایجاد بحران‌های فیزیکی منجر شود. او به پیچیدگی‌های هوش مصنوعی و استفاده از الگوهای زبانی بزرگ اشاره کرد و گفت که این الگوها می‌توانند متغیرهای گسترده‌ای را در کنار هم قرار دهند.
وی با اشاره به ساختار مغز انسان، به تعداد بالای نورون‌ها و سیگنال‌های موجود در آن پرداخت و بیان کرد که هوش مصنوعی می‌تواند به شبیه‌سازی مغز انسان بپردازد.
عاملی همچنین به قدرت تراکنش اطلاعات در فضای مجازی و چالش‌های مرتبط با آن اشاره کرد و گفت: محیط مجازی به دلیل قابلیت‌های خود، کار را دشوارتر می‌کند.
وی تأکید کرد: هوش مصنوعی مهمترین قابلیت‌ها را در مقابل محیط فیزیکی دارد و باید به عنوان یک ابزار کلیدی در جنگ شناختی مورد توجه قرار گیرد.
عاملی، به تشریح پیچیدگی‌های جنگ شناختی و نقش هوش مصنوعی در آن پرداخت و با اشاره به تاریخچه علم و فناوری، به نحوه تأثیرگذاری هوش مصنوعی بر فرآیندهای شناختی و نظامی اشاره کرد و گفت: «هوش مصنوعی در حال تبدیل فرآیندهای زنده به فرآیندهای ریاضی است.
عاملی گفت: فناوری‌های جدید، از جمله پردازشگرهای کوانتومی، به ما کمک می‌کنند تا به درک عمیق‌تری از متغیرهای ریز و عدم قطعیت‌ها برسیم. وی افزود: این عدم قطعیت‌ها می‌تواند به ایجاد شرایط متناقض منجر شود که کار را برای تحلیلگران و برنامه‌ریزان سخت‌تر می‌کند.
وی همچنین به اهمیت شبکه‌های هوشمند و قابلیت یکپارچه‌سازی اطلاعات در جنگ شناختی اشاره کرد و گفت: این قابلیت‌ها می‌توانند به تضعیف هویت ملی و سرمایه اجتماعی یک ملت منجر شوند. هویت‌های نامعین و چندرگه، از جمله چالش‌های جدیدی هستند که بشر در عصر جهانی شدن با آن مواجه است.
عاملی با اشاره به دکترین‌های جدید نظامی ایالات متحده، گفت: این کشور رویکرد ترکیبی از دفاع و حمله را در جنگ شناختی دنبال می‌کند و باید فضای دفاع را تقویت کند، به ویژه در برابر رقبایی مانند چین و روسیه.
وی همچنین به تأثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها بر جامعه اشاره کرد و گفت: جنگ شناختی علیه جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۹۷۹ آغاز شده است. صدای آمریکا و بیش از ۲۰۰ شبکه تولید محتوا، تلاش دارند تا ظرفیت‌های انقلاب اسلامی را کاهش دهند.
عاملی تأکید کرد: ظرفیت شناختی مانند بمب هسته‌ای است و باید به آن توجه ویژه‌ای شود. او افزود: فناوری‌های اخلال شناختی می‌توانند به اختلال در ارتباطات و ادراک عمومی منجر شوند، که این خود چالشی بزرگ برای امنیت ملی است.
عاملی، به بررسی راهکارهای کلیدی برای خنثی کردن جنگ شناختی دشمن نسبت به افکار عمومی پرداخت. وی در این زمینه به چندین راهکار مؤثر اشاره کرد:
۱. افزایش آگاهی و آموزش عمومی: عاملی بر لزوم برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی تأکید کرد که شامل شناسایی اخبار جعلی، تحلیل محتوا و تفکر انتقادی باشد.
۲. تقویت رسانه‌های داخلی: وی خواستار حمایت از رسانه‌های معتبر و مستقل شد تا این رسانه‌ها بتوانند اطلاعات صحیح و موثق را به جامعه ارائه دهند و محتوای جذاب و متنوع تولید کنند.
۳. توسعه شبکه‌های اجتماعی مثبت: عاملی به ایجاد و تقویت شبکه‌های اجتماعی که تبادل نظرهای سازنده را تسهیل کنند، اشاره کرد و گفت این شبکه‌ها می‌توانند بستری برای گفت‌وگو و تبادل اطلاعات صحیح باشند.
۴. تولید محتوای خلاقانه: استفاده از هنر، فرهنگ و رسانه‌های نوین برای تولید محتوای جذاب و تأثیرگذار که روایت‌های مثبت و واقعی را منتقل کند، از دیگر نکات مطرح‌شده توسط وی بود.
۵. مشارکت فعال جوانان: عاملی تشویق جوانان به مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی را ضروری دانست و گفت جوانان می‌توانند نقش مهمی در انتقال اطلاعات صحیح ایفا کنند.
۶. تحلیل و رصد مستمر: وی بر لزوم ایجاد تیم‌های متخصص برای رصد و تحلیل فعالیت‌های دشمن در فضای مجازی تأکید کرد تا تهدیدات شناسایی و به موقع پاسخ داده شوند.
۷. تقویت هویت ملی: ترویج هویت ملی و ارزش‌های مشترک در جامعه می‌تواند به انسجام اجتماعی کمک کند و تأثیرات منفی جنگ شناختی را کاهش دهد.
۸. همکاری بین‌سازمانی: عاملی بر اهمیت همکاری میان نهادهای مختلف دولتی، خصوصی و غیر دولتی برای مقابله با جنگ شناختی تأکید کرد و گفت این همکاری‌ها می‌تواند شامل تبادل اطلاعات و برنامه‌ریزی مشترک باشد.
۹. استفاده از فناوری‌های نوین: وی پیشنهاد داد که از فناوری‌های جدید مانند تحلیل داده‌ها، هوش مصنوعی و ابزارهای رصد آنلاین برای مقابله با تهدیدات شناختی بهره‌برداری شود.
عاملی با اشاره به اجرای این راهکارها، تأکید کرد: می‌توان به طور مؤثری در برابر جنگ شناختی دشمن ایستادگی کرد و افکار عمومی را در برابر تهدیدات محافظت نمود.
دبیر اسبق شورای عالی انقلاب فرهنگی، در سخنانی درباره جنگ شناختی و تأثیر آن بر افکار عمومی گفت: مردم ایران و جریانات پیرامونی تنها به ایران محدود نمی‌شوند، بلکه شامل جریان مقاومت در منطقه و جریان‌های سیاسی در غرب آسیا نیز هستند.
وی با تأکید بر اهمیت آگاهی‌بخشی به نسل‌های آینده، افزود: باید از دوران دبستان به کودکان آموزش دهیم که در معرض چه نوع اطلاعاتی قرار دارند و چگونه می‌توانند از خود در برابر جنگ شناختی دفاع کنند.
عاملی همچنین به ناکامی‌های دشمن در این عرصه اشاره کرد و گفت: دشمنان ما در برخی موارد موفق نبوده‌اند و ما باید از این تجربیات درس بگیریم.
وی با اشاره به تنوع زندگی در محدوده ارزش‌های الهی، تصریح کرد: تنوع‌های خانوادگی باید مورد توجه قرار گیرد و به آن پاسخ داده شود.
وی همچنین پرسش‌هایی را درباره امکان انجام عملیات تهاجمی در جنگ شناختی نسبت به غیرنظامیان مطرح کرد و گفت: آیا می‌توانیم مردم جهان را در این زمینه هدف قرار دهیم؟
عاملی ادامه داد: باید به جنبه‌های هدایتگری و تبیینی توجه کنیم و تلاش کنیم تا افکار عمومی جهان را از ناامیدی دور کنیم.
وی همچنین به محدودیت‌های موجود در انتخاب روش‌های عملیات تهاجمی نسبت به غیرنظامیان اشاره کرد و افزود: باید راهبردهای بازدارنده و دفاعی مناسبی را در برابر نیروی نظامی مهاجم اتخاذ کنیم.
عاملی به تفاوت بین تهاجم شناختی سخت و نرم اشاره کرد و گفت: ایا بین تهاجم سخت که منجر به آسیب مغزی و جسمی می‌شود و تهاجم نرم که منجر به تبیین و اقناع می‌شود، تفاوتی وجود دارد؟
وی ابراز امیدواری کرد که اقدامات لازم در این عرصه به‌زودی صورت گیرد.
