توسعه تجارت با کشورهای همسایه از اولویت‌های همیشگی دولت‌ها بوده است؛ موضوعی که با توجه به شرایط ارزی و ظرفیت‌های منطقه‌ای، اهمیت بیشتری یافته است. یکی از این همسایگان، قطر است؛ کشوری در حاشیه خلیج فارس که روابط تجاری‌اش با ایران قابل تأمل و بررسی است.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ طبق تازه‌ترین اطلاعات رسمی گمرک ایران، طی یک سال گذشته، مجموع تجارت میان دو کشور ایران و قطر به ۳۳۳ میلیون و ۷۰۷ هزار دلار رسیده است. از این میزان، ۱۴۳ میلیون و ۵۷۸ هزار دلار مربوط به صادرات ایران و ۱۹۰ میلیون و ۱۲۸ هزار دلار مربوط به واردات از قطر بوده است.
این ارقام نشان می‌دهد که تراز تجاری ایران با قطر در سال گذشته منفی ۴۶ میلیون و ۵۴۹ هزار دلار بوده؛ موضوعی که بار دیگر لزوم بازنگری در راهبردهای توسعه صادرات به این کشور کوچک اما ثروتمند را برجسته می‌کند.
از زعفران تا شامپو؛ سبد صادراتی ایران به قطر
بررسی اقلام صادراتی نشان می‌دهد که ایران کالاهایی نظیر زعفران، خاویار، شکلات، شامپو، گلاب، کتاب، گلیم، پرندگان زینتی، مغز پسته، رب گوجه‌فرنگی، گوشت مرغ، برنج، شیر خشک، کره، پنیر، آدامس، سیب‌زمینی، زردآلو، انار و عسل طبیعی را به قطر صادر کرده است.
در مقابل، واردات ایران از قطر شامل پارچه، تیغه‌های برنده، قطعات قفل، ماشین‌آلات چاپ، شیرآلات چدنی و فولادی، پوسته یاتاقان، دسته‌موتور و قطعات خودرو، کاسه‌نمدهای مکانیکی و حتی جرثقیل بوده است.
سفر کم‌سابقه هیئت قطری به تهران
در روزهای اخیر، یک هیئت بلندپایه از گمرک قطر برای نخستین‌بار به ایران سفر کرد و با مقامات ایرانی از جمله فرود عسگری، معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.
ریاست این هیئت را احمد بن عبدالله الجمال، رئیس کل شورای عمومی گمرک قطر بر عهده داشت. همچنین مدیران ارشد گمرک بنادر شمالی، فرودگاه بین‌المللی حمد، اداره همکاری‌های بین‌المللی، مبارزه با قاچاق و روابط عمومی گمرک قطر در این سفر حضور داشتند. در جریان این دیدار، دو طرف بر رفع موانع، گسترش همکاری‌های گمرکی و افزایش حجم مبادلات تجاری تأکید کردند.
فرصت در سایه دیپلماسی اقتصادی
تجارت با قطر، با وجود تراز منفی فعلی، ظرفیت‌های رشد قابل‌توجهی دارد. حضور هیئت عالی‌رتبه قطری در تهران را می‌توان نشانه‌ای مثبت از عزم دو کشور برای ارتقای سطح همکاری‌های اقتصادی دانست.
اگرچه حجم فعلی مبادلات قابل‌توجه نیست، اما اشتراکات فرهنگی، نزدیکی جغرافیایی، نیاز متقابل به برخی کالاها و فضای باز اقتصادی قطر، زمینه‌ای مساعد برای افزایش صادرات غیرنفتی ایران فراهم کرده است.
اکنون زمان آن رسیده که با تدوین نقشه‌راهی روشن، شناسایی دقیق بازار هدف، حمایت از صادرکنندگان و تسهیل فرآیندهای گمرکی، گام‌های بلندتری برای توسعه تعاملات برداشته شود. تقویت روابط تجاری با کشورهایی چون قطر نه‌تنها به بهبود تراز ارزی کشور کمک خواهد کرد، بلکه می‌تواند به یکی از پایه‌های پایدار دیپلماسی اقتصادی ایران در منطقه بدل شود.
