رضا سپه‌وند، نماینده مردم چگنی و خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با همشهری آنلاین از تهیه و تدوین طرحی با عنوان «کشت مدیریت‌شده گیاه دارویی خشخاش برای تأمین مصارف دارویی» خبر داد و خواستار بازنگری در سیاست ممنوعیت کشت خشخاش شد.
وی با اشاره به گسترش روزافزون اعتیاد در کشور گفت: مواد مخدر و اعتیاد در کشور فراگیر شده و امروز ما درگیر معضلی جدی در این حوزه هستیم. طی چند دهه اخیر چند قانون مختلف در زمینه کشت خشخاش تصویب شده است. در دوره‌هایی کشت آزاد بود و حتی صادرات داشتیم، و بخشی از درآمدهای دولت از همین صادرات تأمین می‌شد.
سپه‌وند ادامه داد: در سال ۱۳۳۴ و پیش از انقلاب، قانون کشت محدود و کنترل‌شده خشخاش تصویب شد که تا سال ۱۳۵۹ هم پابرجا بود. اما در ابتدای انقلاب، برای کنترل تعداد معتادان، به‌طور شتاب‌زده ممنوعیت کامل اعمال شد. حالا بعد از چهار دهه، هم اعتیاد به شدت افزایش یافته و هم تنوع مواد مخدر بیشتر شده؛ از مواد سنتی به مواد صنعتی روی آورده‌ایم که بسیار آسیب‌زاترند.
وی همچنین با بیان اینکه اعتیاد در حال حاضر از سنین دانش‌آموزی و دبیرستانی آغاز شده، تأکید کرد: آسیب‌های ناشی از مواد صنعتی به اقشار مختلف جامعه بسیار شدید است. ما در این زمینه با مشاوران مختلف، از جمله انجمن دیابت ایران، فعالان حوزه‌های امنیتی و اجتماعی گفت‌وگوهایی داشته‌ایم و اکثریت قریب به اتفاق آن‌ها معتقدند که ممنوعیت کشت خشخاش به زیان جامعه تمام شده است.
سپه‌وند در ادامه تصریح کرد: قانون سال ۱۳۳۴ تأکید دارد که تا زمانی که کشورهای همسایه ما مانند ترکیه و افغانستان کشت خشخاش را ادامه می‌دهند، ما نیز باید آن را به‌طور کنترل‌شده انجام دهیم. این قانون دارای بندهایی برای کنترل و مبارزه با اعتیاد است که می‌توان به آن رجوع کرد.
وی با اشاره به گردش مالی بالای بازار مواد مخدر گفت: نگهداری از مرزها برای جلوگیری از ترانزیت مواد مخدر هزینه سنگینی بر کشور تحمیل کرده است. بیش از ۹۰ درصد کشفیات جهانی تریاک در ایران صورت می‌گیرد، در حالی که کشت آن ممنوع است.
سپه‌وند افزود: در واقع ممنوعیت صرفاً صورت مسئله را پاک کرده و ما را از استفاده دارویی از تریاک هم محروم کرده است. در مبارزه با مواد مخدر بیش از ۳۵۰۰ نیروی امنیتی و انتظامی کشور جان خود را از دست داده‌اند. از طرف دیگر، نیازهای درمانی ما در حوزه داروسازی همچنان پابرجاست. بسیاری از داروهای مورد استفاده در درمان دیابت و حتی در بیمارستان‌ها، مشتق از تریاک هستند.
این نماینده مجلس با تأکید بر نیاز کشور به بیش از ۶۰۰ تن تریاک برای تولید داروهای ضروری گفت: در حال حاضر بخشی از این نیاز از طریق کشفیات تأمین می‌شود که عموماً ناخالص هستند و هزینه بالایی برای داروسازان دارند. این وضعیت به منافع ملی ما آسیب می‌زند و سالانه بیش از یک میلیارد دلار ارز از کشور خارج می‌شود.
سپه‌وند در پایان گفت: ما نمی‌خواهیم صورت مسئله را پاک کنیم. بلکه معتقدیم باید درباره این موضوع گفت‌وگو کنیم. مجامع علمی، دانشگاه‌ها، قوه قضائیه، ستاد مبارزه با مواد مخدر و مرکز پژوهش‌های مجلس باید در این زمینه بررسی و تصمیم‌گیری کنند. نظر من این است که کشت خشخاش به‌صورت مدیریت‌شده، تحت نظارت دولت، انجام شود تا هم مواد اولیه برای داروسازی تأمین شود و هم اعتیاد تا حدی کنترل شود؛ همان‌گونه که در برخی کشورهای اروپایی نظیر پرتغال و هلند نیز اجرا می‌شود.
