به گزارش همشهری، با آغاز فصل گرم و تداوم بحران ناترازی انرژی در کشور، صنایع بزرگ و کوچک ایران بار دیگر با محدودیت‌های شدید برق مواجه شده‌اند. طبق اعلام وزارت نیرو، در تابستان ۱۴۰۳ سقف محدودیت برق صنایع به ۶۰۰۰ مگاوات خواهد رسید و برخی واحدهای صنعتی موظف شده‌اند تا ۹۰ درصد از توان مصرفی خود را کاهش دهند؛ تصمیمی که تبعات سنگینی برای تولید، اشتغال و زنجیره تأمین کشور به‌دنبال دارد.
صنایع فولاد، آلومینیوم، سیمان و پتروشیمی در خط مقدم محدودیت‌ها قرار دارند. براساس برنامه وزارت نیرو، تقریباً همه صنایع و حتی شهرک‌های صنعتی با محدودیت تأمین انرژی مواجه خواهند شد و حتی ممکن است چند روز در ماه یا چند ساعت در روز بی‌برق بمانند. به‌نحوی که اعمال محدودیت‌ها به ۳شکل اعمال می‌شود؛ گروه اول شامل صنایع بزرگی مانند فولاد است که باید ماهانه ۲هفته کامل تولید را متوقف کنند. گروه دوم، همچون صنایع سیمان و آلومینیوم، موظف به کاهش روزانه ۳۰ درصدی مصرف هستند. گروه سوم شامل شهرک‌های صنعتی است که ترکیبی از تعطیلی و محدودیت مصرف برای آنها در نظر گرفته شده است.
در بخشنامه اخیر وزارت نیرو، صنایعی با مصرف بیش از ۲ مگاوات باید ۳روز در هفته، ۹۰ درصد دیماند خود را کاهش دهند. صنایع کوچک‌تر نیز ملزم به ۲روز کاهش مشابه شده‌اند. همچنین قیمت برق در ساعات اوج مصرف ۴برابر نرخ عادی تعیین شده و درصورت عدم‌همکاری، تعرفه‌ها تا ۳برابر افزایش می‌یابد یا برق آنها بدون اطلاع قبلی قطع خواهد شد.
خودتان برق را تولید کنید
راهکارهای جبرانی دولت شامل تأکید بر بهینه‌سازی مصرف و استفاده از نیروگاه‌های خودتأمین است. صنایع موظف شده‌اند برق خود را از طریق احداث نیروگاه اختصاصی، انرژی‌های تجدیدپذیر یا خرید از بورس انرژی تأمین کنند و عدم‌اجرای این الزامات به‌معنای حذف از اولویت تأمین برق در سال‌های آتی خواهد بود.
عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو می‌گوید: «صنایعی که اقدام مؤثری در بهینه‌سازی مصرف نداشته باشند، در اولویت اعمال محدودیت قرار خواهند گرفت. این در شرایطی است که با افزایش تقاضا و کمبود سوخت نیروگاه‌ها، بحران انرژی به زمستان نیز سرایت کرده است. طبق برنامه وزارت نیرو، از دی‌ماه ۱۴۰۳ نیز صنایع و حتی ادارات دولتی ملزم به کاهش مصرف ۵۰ تا ۹۰ درصدی خواهند شد.
ناترازی شدید میان تولید و مصرف برق، نتیجه‌ای جز افت تولید و آسیب به اقتصاد ملی نخواهد داشت. درحالی‌که صنایع ایران سهم بالایی از صادرات غیرنفتی کشور را به دوش می‌کشند، محدودیت‌های فزاینده برق آنها را در معرض خطر جدی تعطیلی و از دست دادن بازارهای خارجی قرار داده است.
مثلث قطع برق صنایع در تابستان
براساس برنامه وزارت نیرو اعمال محدودیت برق صنایع در تابستان ۳ضلعی است، ضلع اول، صنایعی که باید خطوط تولید خود را به‌مدت ۲ هفته پیوسته در هر ماه (جمعاً ۶ هفته در تابستان) تعطیل کنند؛ عمدتاً صنایع فولاد در این گروه قرار می‌گیرند. ضلع دوم این مثلت صنایعی که تعطیلی اجباری ندارند اما باید روزانه مثلاً ۳۰ درصد از مصرف برق خود را کاهش دهند؛ صنایع سیمان و آلومینیوم در این گروه هستند و ضلع سوم هم شهرک‌های صنعتی هستند که با ترکیبی از تعطیلی اجباری چند روز در ماه یا محدودیت اجباری مصرف برای هر واحد صنعتی مواجه شوند.
تشویق و تنبیه در راه است
وزارت نیرو اعلام کرد، صنایعی که در تابستان با برنامه مدیریت مصرف همکاری کنند، تشویق می‌شوند؛ ازجمله تخفیف در محاسبه تعرفه برق، اختصاص برق با نرخ ارزان‌تر در ساعت کم‌باری مثل ساعت ۱۱شب تا ۶صبح و حمایت از آنها برای احداث نیروگاه‌های خودتأمین، اما اگر همکاری نکنند، باید منتظر تنبیه‌های سخت باشند تا جایی که تعرفه برق این دست از صنایع تا ۳برابر تعرفه عادی افزایش می‌یابد، بدون اطلاع قبلی برقشان قطع می‌شود و در سال بعد هم از فهرست صنایع مشمول تامین انرژی حذف خوهند شد. براساس ماده ۴ قانون مانع‌زدایی از صنعت برق، صنایع ملزم به احداث نیروگاه‌های اختصاصی برای تأمین برق موردنیاز خود شده‌اند یا با خرید برق از نیروگاه خصوصی یا خرید برق از بورس، انرژی برق خود را تامین کنند تا با کاهش تعرفه‌های برق صنایع و نداشتن قطعی، برق گامی در جهت حل محدودیت برق صنعت خود بردارند. درصورتی که این اقدام انجام نشود، صنعت برق کشور تعهدی برای تأمین برق آنها نخواهد داشت.
