با فعال شدن سامانه‌هایی نظیر خودنویس، اطلاعات قراردادها در بستری شفاف در اختیار نهادهای نظارتی و مالیاتی قرار می‌گیرد. این موضوع باعث شده بسیاری از موجرانی که پیش‌تر قراردادها را خارج از دفاتر رسمی یا حتی بدون ثبت مکتوب منعقد می‌کردند، مجبور به تبعیت از قواعد شوند.
جلوگیری از فرار مالیاتی، مقابله با قیمت‌سازی‌های صوری، و محدودسازی رشد غیرمنطقی اجاره‌بها از مهم‌ترین آثار مثبت این سامانه‌هاست. در واقع، یکی از پایه‌های هر نظام اقتصادی سالم، داده‌محوری و اتکا به اطلاعات واقعی بازار است؛ چیزی که سال‌ها در بازار اجاره ایران مغفول مانده بود.
ثبت اجباری قراردادها در سامانه‌های رسمی باعث شده تا مستأجران، که معمولاً در موضع ضعیف‌تری نسبت به موجران قرار دارند، ابزار دفاعی و قانونی محکم‌تری برای احقاق حقوق خود در اختیار داشته باشند. با در اختیار داشتن قرارداد رسمی ثبت‌شده، امکان پیگیری حقوقی، اثبات توافقات، و جلوگیری از تخلیه‌های ناگهانی و افزایش‌های نجومی اجاره‌بها فراهم می‌شود. از سوی دیگر، نظام اجاره‌داری حرفه‌ای که دولت وعده داده در حال شکل‌گیری است، نیازمند چنین زیرساخت‌هایی برای اجرا و نظارت صحیح است.
اگرچه هنوز موانع و مقاومت‌هایی از سوی برخی ذی‌نفعان در مسیر ثبت قراردادها وجود دارد و همچنان درصدی از معاملات خارج از این سامانه‌ها انجام می‌شود، اما حرکت در مسیر اجبار قانونی و تسهیلات تشویقی برای ثبت قراردادها ادامه دارد. در صورت تکمیل این فرآیند، دولت و سیاست‌گذار قادر خواهند بود با داده‌های دقیق، برنامه‌هایی چون پرداخت یارانه اجاره، مالیات بر خانه‌های خالی، یا تعیین سقف اجاره در مناطق بحرانی را اجرایی کنند. در نهایت، سامانه‌های ثبت قرارداد نه یک هدف، بلکه ابزاری حیاتی برای رسیدن به بازار اجاره‌ای متعادل، عادلانه و پایدار محسوب می‌شوند.
نماینده رودبار در مجلس گفت: مردم در قالب سامانه خودنویس می‌توانند بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای به تنظیم و ثبت قرارداد اجاره و خریدوفروش مسکن بپردازند و همین مسیر مهم و کلیدی موجب تحقق حکمرانی مردم و کاهش ۵ هزار میلیارد تومانی هزینه‌های مردم شده است.
مهرداد گودرزوند، نماینده رودبار در مجلس در ارتباط با استفاده از سامانه خودنویس طی سال گذشته و مزیت‌هایی که برای مردم داشت، تصریح کرد: به نظر می‌رسد، هر چقدر به سمت سیستمی و سامانه‌ای شدن امور برویم، از فساد جلوگیری می‌کنیم. در این سازوکار، شفافیت کارها بیشتر می‌شود و امکان نظارت بر امور بالا می‌رود. تمامی این مسائل به بهبود روندهای حکمرانی و اجرایی در کشور منجر می‌شود.
وی ادامه داد: سامانه‌ها به لحاظ ایجاد سهولت در انجام کارها نیز برایمان مزیت دارند. زیرا در روندهای قدیمی، کارها به صورت دستی صورت می‌گیرد که مستلزم صرف وقت و انرژی زیادی است. اما در سازوکارهای سیستمی، امور با سرعت و سهولت بالایی پیش می‌رود.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: از طریق سامانه‌ها دولت می‌تواند نظارتش را بر حوزه مسکن تشدید کند و از این طریق جلوی سوءاستفاده‌های فعلی را بگیرد. حوزه مسکن الان نیازمند اعمال سیاست‌های دقیق و ساماندهی امور است. به نحوی که امکان سوداگری در این بخش از بین برود و شاهد قیمت‌گذاری‌های کاذب نباشیم.
وی ادامه داد: مردم در قالب سامانه خودنویس می‌توانند بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای به تنظیم و ثبت قرارداد اجاره و خریدوفروش مسکن بپردازند و همین مسیر مهم و کلیدی موجب تحقق حکمرانی مردم و کاهش ۵ هزار میلیارد تومانی هزینه‌های مردم شده است. همچنین وقتی کارها به صورت سیستمی پیش می‌رود، لزوم رفت و آمدهای مکرر افراد از بین می‌رود و افراد می‌توانند از خانه، محل کار و... به ثبت قراردادشان بپردازند. تمامی این روندها به معنی کاستن از مشکلات مردم و تأمین منفعت آن‌هاست. چیزی که در نهایت رضایت مردم را به دنبال دارد.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: استفاده از سامانه‌ها حتی به لحاظ صرفه‌جویی در مصرف انرژی نیز به نفع کشور است. بسترهای الکترونیک، ظرفیت‌های خوبی در اختیار ما قرار داده است. باید به نحو احسنت از این فرصت‌ها استفاده و بیش از پیش منافع کشور را تأمین کنیم.
گودرزوند گفت: سامانه خودنویس با هدف اعمال مالیات در بخش مسکن ایجاد نشده است اما یکی از تبعات جانبی سامانه مورد بحث این است که بسترساز اعمال مالیات‌های تنظیمی می‌شود. از همین رو، می‌توان گفت که اطلاعات این سامانه می‌تواند در بخش مالیات‌ستانی نیز به کمک دولت بیاید.
وی ادامه داد: سامانه خودنویس مانند سامانه‌های دیگر به لحاظ افزایش دقت در انجام کارها برایمان مزیت دارد. به همین دلیل، شاهد هستیم که بر اثر استفاده از این سامانه، دعاوی حوزه مسکن تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است. در گذشته زمینه برای برخی سوءاستفاده‌ها فراهم بود. سامانه خودنویس این موضوع را رفع کرده است و شاهد کاهش شکایات هستیم.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: از آنجائیکه سامانه خودنویس بر اساس قانون راه‌اندازی شده است و افراد پس از ثبت قراردادشان کد رهگیری دریافت می‌کنند، نگرانی‌ای از بابت اعتبار قراردادهای ثبت شده در این سامانه وجود ندارد. افراد می‌توانند با خیال آسوده به راحتی در این سامانه اقدام به ثبت قراردادهایشان بکنند.
وی در پایان تأکید کرد: از آنجائیکه سامانه خودنویس زمینه ارتباط مستقیم طرفین قرارداد را با یکدیگر فراهم می‌کند، به کاهش واسطه‌گری‌های و سوءاستفاده‌های احتمالی منجر می‌شود.
