حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر دولت حسن روحانی می‌گوید: در سفر رییس‌جمهور آمریکا به منطقه، «ایرانِ بزرگ و باعظمت»، تمام ذهن و فکر او را اشغال کرده بود؛ جایی و لحظه‌ای نبود که او در برابر اعراب، از ایرانِ سربلند سخن نگوید؛ در سخن گفتن با رهبران عرب، به عظمت ایران اشاره نکند؛ در برابر ستایش آنان به قد بلند و هیکل تنومند و پول فراوان و… ، تمدن و عظمت و بزرگی و قدرت و شهامت و توانایی منحصر به فرد ایران در تکنولوژی ساخت سلاح و پهباد و… را نستاید؛ ناراحتی خود از بیابان شدنِ بخش‌هایی از ایران، که دلیل اصلی آن تغییرات اقلیمی و آمدن گرد و غبار و‌ ریزگرد از همان کشورهای عربی است را مطرح ننماید!؛ از تمایل خویش برای یک رابطه‌ی صلح‌آمیز با ایران سخن نراند؛ اضطراب خود از نداشتن رابطه با ایران و کابوس ذهنی‌اش از عدم حضور در ایران را به رخ رهبران عرب «خلیج همیشه فارس» نکشد؛ و… تا بدانجا که سرانجام در حضور آنان در عربستان، اهدای «شاخه‌ی زیتون» به ایران را رسما اعلام می‌نماید.

 

او سپس، با شعفی وصف‌ناشدنی، در قطر اظهار می‌دارد: “آمریکا در آستانه تفاهم با ایران است… مذاکرات به صورتی جدی در حال پیشرفت است… برای یک صلح درازمدت… آنها به نوعی با مفاد پیشنهاد ما موافقت کرده‌اند… آنها دنبال این نیستند که در ایران «گرد و غبار هسته‌ای» (Nuclear Dust) ایجاد کنند… ما هم نمی‌خواهیم در ایران «گرد و غبار هسته‌ای» ایجاد کنیم… تفاهم خیلی ساده است… من دنبال توافق سی‌صفحه‌ای نیستم… توافق یک خط است آنها نباید سلاح هسته‌ای درست کنند…” 

عبارت “nuclear dust”درمعنای گرد و غبار هسته‌ای، معمولاً در دو زمینه به کار می‌رود:

 

در زمینه‌ی انفجارهای هسته‌ای: که به ذرات رادیواکتیوی گفته می‌شود که پس از یک آزمایش هسته‌ای به هوا پراکنده می‌شوند و همراه با باد حرکت کرده و روی زمین می‌نشینند.

 

به‌صورت استعاری یا سیاسی: برای اشاره به پیامدهای مخرب استفاده از تسلیحات هسته‌ای یا حملات نظامی شدید و یا تهدید به آن به کار می‌رود.

 

به کار بردن این عبارت از جانب ترامپ، و از سوی هر دو طرف، یعنی توافق بر عدم حمله و نظامی نشدن هسته‌ای ایران.

به دنبال فرض نخست، مبنی بر توافق طرفین به عدم ایجاد «گرد و غبار هسته‌ای»؛ دو طرف شرایط خود را اعلام می‌نمایند:

 

ترامپ می‌گوید: “من به دنبال توافق سی‌صفحه‌ای نیستم… توافق یک خط است آنها نباید سلاح هسته‌ای درست کنند…”؛

 

مشاور رهبر ایران به ان‌بی‌سی آمریکا می‌گوید: “تهران آماده توقف غنی‌سازی با غلظت بالا و تحویل ذخیره اورانیومی خود و… است؛ اگر آمریکا همه تحریم‌ها را فوری لغو کند.”

 

رییس‌جمهور آمریکا با بازنشر مصاحبه‌ی مشاور رهبر ایران در شبکه اجتماعی خود رسما اعلام می‌کند که شرایط ایران مورد قبول او است. 

به دنبال فرض دوم، اکنون مذاکرات می‌بایست بر سر تکمیل توافق صورت پذیرد:

 

معنای سخن طرف ایرانی: سخنان طرف ایرانی بدین معنا است که ایران حاضر است تعهد دهد که به سمت ساخت سلاح هسته‌ای حرکت نکند؛ در تمام تاسیسات هسته‌ای با توانایی‌های محتمل نظامی - مانند توانایی تغلیظ بیش از ۳/۶۷٪، تاسیسات آب سنگین، و… - بازنگری کند؛ ذخیره اورانیوم غنی شده با خلوص بالای خود را تحویل دهد؛ به IAEA اجازه نظارت وفق پروتکل‌های آژانس را بدهد؛ و… 

 

معنای سخن طرف آمریکایی: سخنان رییس‌جمهور آمریکا نیز بدین معنا است که او حاضر است با یک فرمان اجرایی - همانند سوریه - تمام تحریم‌های ایران از آغاز انقلاب تا کنون را لغو نماید.

به دنبال فرض سوم، همانگونه که پیش از این نوشته بودم، طرفین باید:

 

در گام نخست، «فریز در برابر فریز» را اعلام نمایند؛ به دنبال اعلام آمادگی طرف ایرانی، رییس‌جمهور آمریکا هم باید آمادگی خود را علنا اعلام نماید.

 

مذاکرات بلافاصله برای چگونگی اجرای اعلامیه‌ی توافق طرفین آن آغاز شود.

 

به دنبال مذاکرات فردا (روز جمعه) میان ایران و سه کشور اروپایی، و در ادامه تبادل نظر جناب ویتکاف با اعضای شورای امنیت UN؛ آمریکا باید مسئولیت ایجاد تفاهم میان ایران و اروپا را در زمینه هسته‌ای به عهده بگیرد.

به دنبال فرض پیشین، تنها یک راه واقعی برای ضمانت اجرای توافق میان دو کشور وجود دارد: «برقراری رابطه سیاسی میان ایران و آمریکا». 

 

رییس‌جمهور ترامپ تا کنون به کرات آمادگی خود برای این رابطه و آغاز همکاری را اعلام نموده است؛

 

اینک رییس‌جمهور پزشکیان هم باید آمادگی ایران برای برقراری ارتباط سیاسی و دیپلماتیک میان دو کشور را اعلام نماید.