محسن حسنلو مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پیام در حاشیه گردهمایی مدیران مناطق ویژه اقتصادی کشور در جمع خبرنگاران گفت: منطقه ویژه اقتصادی پیام، به دلیل برخورداری از زیرساخت‌های منحصربه‌فردی مانند فرودگاه، گمرک و تمرکز بر حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، جایگاهی ویژه در میان مناطق اقتصادی کشور دارد. این منطقه طی سه دهه گذشته مراحل تکامل خود را طی کرده و اکنون به‌عنوان تنها منطقه ویژه اقتصادی هایتک ایران شناخته می‌شود.
وی افزود: با وجود بیش از ۴۰۰ واحد صنعتی که دوسوم آن‌ها در حوزه‌های فناوری پیشرفته و دانش‌بنیان فعالیت دارند، در منطقه ویژه اقتصادی پیام توانسته جایگاه خود را در صنایع هایتک تثبیت کند. همچنین، قرار گرفتن در مسیر مواصلاتی ۱۳ استان کشور و نزدیکی به پایتخت، موجب شده تا این منطقه به یکی از نقاط کلیدی اقتصاد کشور تبدیل شود. بهره‌مندی از زیرساخت‌های حمل‌ونقل ترکیبی شامل هوایی، زمینی و برنامه‌ریزی برای توسعه ناوگان ریلی، این امکان را فراهم کرده که کالاها با سرعت و سهولت بیشتری جابجا شوند، ویژگی‌ای که پیام را از سایر مناطق متمایز می‌کند.
حسنلو تاکید کرد: تمرکز این منطقه بر توسعه حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، موجب شده که پیام به قطب مراکز داده کشور تبدیل شود. در حال حاضر، تعداد قابل توجهی رک مراکز داده در منطقه پیام فعال هستند. این ظرفیت‌ها، همراه با شرکت‌های فناورمحور مستقر در منطقه، اکوسیستمی منحصربه‌فرد را برای توسعه صنایع هایتک، ارتباطات دیجیتال و تولیدات مبتنی بر فناوری پیشرفته فراهم کرده است.
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پیام ادامه داد: یکی از رسالت‌های مناطق ویژه اقتصادی، تقویت صادرات است. زنجیره تولید بدون صادرات ناقص خواهد بود. منطقه ویژه پیام با اجرای سیاست‌های جدید، زمینه را برای سهولت صادرات محصولات فناورانه و صنعتی فراهم کرده است. اما یکی از چالش‌های اساسی در این حوزه، موانع ارزی و گمرکی است که باید به‌صورت جدی مورد بازنگری قرار گیرد. تسهیل فرآیندهای گمرکی و کاهش محدودیت‌های ارزی، می‌تواند روند صادرات را تسریع کند و رقابت‌پذیری محصولات ایرانی را در بازارهای بین‌المللی افزایش دهد.
حسنلو تاکید کرد: با توجه به نام‌گذاری سال جاری به عنوان «سرمایه‌گذاری برای تولید» توسط مقام معظم رهبری، منطقه ویژه پیام برنامه‌هایی برای افزایش جذب سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فناوری پیشرفته، ایجاد زیرساخت‌های مناسب صادرات، و تسهیل سیاست‌های ارزی و گمرکی تدوین کرده است.
وی با بیان اینکه در مجموع، منطقه ویژه اقتصادی پیام به‌عنوان قطب فناوری و صادرات صنایع هایتک، در مسیر توسعه پایدار قرار دارد، گفت: با اجرای برنامه‌های جدید، این منطقه می‌تواند نقشی کلیدی در رشد اقتصاد دیجیتال، افزایش صادرات فناورانه و جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید ایفا کند. موفقیت این منطقه وابسته به حمایت مستمر از تولیدکنندگان، رفع موانع ارزی و گمرکی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل است که می‌تواند پیام را به یکی از نقاط کلیدی تجارت و فناوری در منطقه تبدیل کند.
همچنین حسنلو با اشاره به اینکه در راستای اسناد برنامه هفتم توسعه، منطقه پیام اقدامات گسترده‌ای برای تقویت تعاملات بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی آغاز کرده است، گفت: سفر اخیر به جمهوری داغستان و دیدار با نخست‌وزیر، وزیر صنعت و وزیر اقتصاد این کشور نشان‌دهنده تمایل بالای طرف مقابل برای همکاری‌های اقتصادی و تجاری است. طرف داغستانی به‌ویژه علاقه‌مند به برگزاری نمایشگاه کالاهای ایرانی در کشور خود است و این فرصت می‌تواند زمینه‌ساز توسعه صادرات و افزایش سهم ایران در بازار منطقه باشد. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران خارجی از کشورهای چین و هلند نیز وارد مذاکرات با منطقه پیام شده‌اند. هیئت چینی پیشنهاد ایجاد زون تخصصی تولیدی در منطقه را مطرح کرده است، و سرمایه‌گذاران هلندی نیز در حوزه کشاورزی، لجستیک و گل و گیاه تمایل به ورود به این منطقه نشان داده‌اند.
وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی تولیدکنندگان، موانع ارزی و گمرکی است که موجب کندی فرآیند صادرات و محدود شدن رقابت‌پذیری کالاهای ایرانی در بازارهای جهانی می‌شود. منطقه پیام بر این باور است که برای رفع این چالش‌ها، باید هماهنگی بیشتری میان نهادهای اجرایی از جمله گمرک، بانک مرکزی، وزارت صنعت و سایر سازمان‌های اقتصادی صورت گیرد. پیشنهاد شده است که یک ستاد فرماندهی صادرات تشکیل شود تا تمامی دستگاه‌های مرتبط در جهت تسهیل فرآیند صادرات همسو شوند. تا زمانی که این اصلاحات ساختاری انجام نشود، بسیاری از تولیدکنندگان داخلی به دلیل پیچیدگی‌های فرآیندی و هزینه‌های بالا تمایلی به ورود به بازارهای خارجی نخواهند داشت.
وی همچنین با تاکید بر اینکه فرودگاه پیام نیز به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین زیرساخت‌های حمل‌ونقل هوایی کشور، می‌تواند نقش مهمی در تسهیل جابجایی کالاهای صادراتی و مسافران ایفا کند، گفت: برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی پروازهای مسافری در آینده نزدیک از اولویت‌های این منطقه است. علاوه بر این، توسعه تاکسی‌های هوایی، آموزش‌های تخصصی هوانوردی و تجهیز بخش تعمیر و نگهداری هواپیما از جمله اقداماتی است که در حال اجراست. منطقه پیام همچنین در حال اورهال کردن هواپیماهای قدیمی و ورود هواپیماهای جدید به ناوگان هوایی کشور است که می‌تواند ظرفیت این منطقه را در حمل‌ونقل هوایی به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.
در پایان حسنلو گفت: با توجه به این تحولات، منطقه پیام در مسیر توسعه پایدار قرار دارد و با اجرای برنامه‌های جدید، می‌تواند به یکی از قطب‌های تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل شود. این منطقه، با تمرکز بر فناوری، صادرات و جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید، زمینه‌ساز بهبود فضای کسب‌وکار، افزایش اشتغال و تقویت روابط تجاری با کشورهای همسایه خواهد شد. موفقیت این پروژه مستلزم همکاری مستمر دستگاه‌های اجرایی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی است تا از طریق رفع موانع ارزی و گمرکی و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، پیام بتواند نقش خود را به‌عنوان یکی از مراکز کلیدی تجارت و فناوری در منطقه تثبیت کند.
