عصر ایران - سیام اردیبهشت در تاریخ معاصر ایران، روزی پر فراز و نشیب و مملو از رویدادهای گوناگون بوده است. از تظاهرات خشمآلود مردم مسلمان علیه هتک حرمت قرآن در گوانتانامو تا اعتراضات گسترده به جنایات اشغالگران در عراق، و از سویی دیگر، در سال 1360، رئیس جمهور وقت، ابوالحسن بنی صدر، در اوج اختلافات با مجلس و دولت و در بحبوحه جنگ، خواستار برگزاری رفراندوم شد. در همین روز در سال 1300، شیوع بیماری وبا در شهرستان سرخس منجر به قرنطینه کامل این شهر گردید، رخدادی که نشان از چالشهای بهداشتی آن دوران دارد. این تنها بخشی از وقایع مهمی است که در این روز رقم خورده و در این روزشمار به آنها خواهیم پرداخت.
ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی، دیروز شاهد تظاهرات خشم آلود مردم علیه اقدام موهن آمریکا در بی حرمتی به قرآن کریم بود. این بی حرمتی توسط مأموران آمریکایی در بازداشتگاه گوانتانامو صورت گرفت.
تهران و چند شهر بزرگ ایران، امروز شاهد راهپیمایی هزاران نفر از مردم علیه جنایات آمریکاییها و انگلیسیها و هتک اماکن مقدسه در نجف و کربلا توسط اشغالگران بود. خیابان مقابل ساختمان سفارت انگلیس نیز امروز شاهد تظاهرات معترضین به جنایات آمریکا و متحدان انگلیسی آنان علیه ملت عراق و اماکن متبرکه این کشور بود.
دو بالگرد مرکز آموزش هوانیروز پایگاه «شهید وطن پور» اصفهان حین پروازهای آموزشی خود سقوط کردند. در این دو سانحه چهار سرنشین بالگردها جان خود را از دست دادند.
ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهور برای توجیه مواضع خود در مقابله با مجلس و دولت و شرایط حساس ناشی از جنگ، با حمایت سازمان مجاهدین خلق خواستار برگزاری رفراندوم شد.
روزنامه «ساندی تایمز» چاپ لندن نوشت: بسیاری از سلطنت طلبان و طرفداران رژیم شاه به سرکردگی غلامعلی اویسی فرماندار نظامی تهران در دوران انقلاب سرگرم جمع آوری پول در خارج از ایران برای تلاش در جهت سرنگون کردن رژیم جمهوری اسلامی هستند.
لئونید برژنف صدر هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی با ارسال پیامی برای امام خمینی، با یادآوری شصتمین سالروز برقراری روابط دیپلماتیک ایران و شوروی اظهار امیدواری کرد روابط دو کشور بر اساس برابری، احترام به حق حاکمیت و تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر توسعه یابد.
حجت الاسلام دعایی به عنوان سفیر ایران در بغداد تعیین شد. وی اولین روحانی است که به سمت سفارت تعیین می شود.
وزارت دفاع آمریکا به کنگره این کشور اعلام کرد قصد دارد 208 میلیون دلار تجهیزات هلیکوپتر و وسائل تعمیر هواپیماهای جنگنده اف 14 به ایران بفروشد.
امروز «آندره ویتلی» خبرنگار بی بی سی، تماس و مذاکره سید کاظم شریعتمداری با نمایندگان رژیم شاه را فاش کرد و طی تفسیری نوشت «آیت الله شریعتمداری یک رهبر میانه رو است که برخلاف آیت الله خمینی برکناری شاه را توصیه نمی کند.»
روابط سیاسی ایران و مغولستان برقرار شد.
شاه با فرجام خواهی دکتر محمدمصدق موافقت کرد. مصدق در جریان کودتای 28 مرداد 1332 توسط مأموران فرمانداری نظامی تهران بازداشت شده بود.
«مارک پرودو» خبرنگار خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس به دلیل مخابره اخبار تحریک آمیز از ایران اخراج شد.
«حزب زحمتکشان» به ریاست دکتر مظفر بقائی تأسیس شد.
یک موافقتنامه نظامی میان ایران و امریکا به امضأ رسید. به موجب این موافقتنامه ایران 10 میلیون دلار تجهیزات نظامی از امریکا خریداری خواهد کرد.
سناتور ساعد مراغهای از تصمیم 23 اسفند سال گذشته خود در به رسمیت شناختن اسرائیل دفاع کرد.
تظاهرات ضدصهیونیستی گستردهای در مسجد شاه تهران (مسجدامام خمینی) به رهبری آیت الله کاشانی برگزار شد. این تظاهرات درپی اعلام تأسیس رژیم اشغالگر صهیونیستی صورت گرفت.
متعاقب لغو کاپیتولاسیون، یک عهدنامه مودت دربرگیرنده مسائل کنسولی و بازرگانی میان ایران و آمریکا به امضا رسید.
اداره گمرک بندر پهلوی در گزارشی به وزارت مالیه اعلام کرد مستر پوپ آمریکایی که روز دوم اردیبهشت ماه جاری با هدف تحقیق راجع به آثار باستانی ایران وارد تهران شده بود در حال خارج کردن تعدادی عتیقهجات باستانی است. در این نامه از وزارت مالیه سئوال شده که آیا وی مجاز به خارج کردن این آثار از کشور است؟
به دلیل شیوع وبا در شهرستان سرخس، تمامی راههای خروجی این شهر مسدود شد.
شرکت نفت ایران و انگلیس که توسط انگلیسیها اداره می شود بدون مشورت با دولت ایران قراردادی را با وزارت دریاداری بریتانیا امضا کرد که به موجب آن سوخت موردنیاز نیروی دریایی انگلیس را تأمین می کند.
منبع: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی