همشهری آنلاین - مجید جباری: سایه چنار ۷۰۰ ساله ایستاده در دل کوه‌های کجور سال‌هاست محل دیدار اهالی، برگزاری دورهمی‌ها و آیین‌های سنتی است. اهالی کینج این چنار کهنسال را بخشی از تاریخ و روح روستای خود می‌دانند. به همین خاطر ثبت ملی این درخت در سال ۱۳۹۵ دلگرمی تازه‌ای به مردم روستا داد. امروز این چنار به نماد پایداری و هویت محلی تبدیل شده و نظر گردشگران داخلی و خارجی و علاقه‌مندان طبیعت بکر جنگل‌های هیرکانی را هم به خود جلب کرده است.
آنطور که مردم محلی می‌گویند، این درخت چنار کهنسال توانایی نادری دارد و تنه‌اش را ترمیم می‌کند. یک گیاه‌شناس و استاد دانشگاه دراین باره می‌گوید: «چنار از جمله گونه‌ای گیاهی است که اگر چند تنه آن در کنار هم رشد کرده و نزدیک به هم باشند توانایی آن را دارند که با اتصال به یکدیگر به یکدیگر، تنه های مشترک خیلی بزرگی را ایجاد کنند.»
حسین آخانی در گفت‌وگو با همشهری آنلاین درباره اینکه گفته می‌شود این درخت قدرت و قابلیت نادری برای ترمیم تنه خود را دارد، توضیح می‌دهد: «درختان همیشه از قسمت بیرونی تنه رشد می‌کنند و قسمت داخلی تنه درخت تغییر نمی‌کند. این ویژگی مختص همه درختان است و چنار نیز این استعداد را دارد که به مرور زمان و در شرایط مناسب زیستی، پوسته بیرونی خودش را اصلاح کند. بنابراین اگر برای افراد محلی تغییرات در درخت و رشد و ترمیم تنه مشهود نیست، می‌توان نتیجه گرفت که شرایط مناسب و مورد نیاز برای زیست و رشد کردن برای درخت مهیا نیست. همانطور که مشهود بودن رشد و تعییرات مثبت درخت، نشان دهنده شرایط مناسب زیست گیاه است.»
حفاظت از چشمه‌های اطراف درخت
این گیاه‌شناس با اشاره به شرایط زیستی مناسب برای رشد چنار کهنسال روستای کینج می‌گوید: «چنار گونه‌ای است که باید در خاک‌های قابل زهکشی زندگی کند و به دلیل اینکه گیاه آب‌دوستی است، وجود جریان‌های آب سالم در اطراف آن به بقای چنار کمک می‌کند. بنابراین اگر جایی چنار قدیمی وجود دارد، باید از جویبار، رودخانه و یا چشمه آبی که ممکن است صدها سال در کنار درخت جریان داشته محافظت شود و جریان آب پایدار بماند تا شرایط زیستی درخت برای رشد مهیا باشد.»
آخانی با اشاره به تخمین سن درخت چنارروستای کینج می‌گوید: «اینکه سن این درخت بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ سال تخمین زده شده، مهم است. تا زمانی که تعیین سن درخت با استفاده از روش علمی برداشت مغزه از داخل تنه و شمارش حلقه‌های سالانه نباشد، حدس و گمان درباره سن درخت ممکن است با خطای زیاد همراه باشد. بنابراین اگر محققی این را اثبات کرده باشد، بسیار ارزشمند است.»
ارتفاع ۱۳ متری، تاج پوششی به وسعت ۴۱۶ متر مربع و تنه‌ای با محیط ۱۶.۵ متر، تنها بخشی از ویژگی‌های نادر چنار «کینج» است. این میراث سبز، برای آن‌که بهارهای آینده را هم ببیند، نیازمند توجه و مراقبت جدی است. همراهی اهالی، حمایت مسئولان و نگاه دلسوزانه طبیعت‌دوستان تنها راه حفظ این گنجینه زنده است.
