به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از اتاق ایران آقای حمید عزت آبادی‌پور گفت: ایران به‌خاطر موقعیت جغرافیایی و همسایگی با کشور‌های مختلف، از جمله کشور‌هایی که به دریا راه ندارند، جایگاه ویژه‌ای در منطقه دارد. برای حمل کالا‌های این کشور‌ها به‌نقاط مختلف جهان، ایران ظرفیت ویژه‌ای دارد. اما استفاده از این ظرفیت در دهه‌های گذشته مطلوب نبوده است. هرچند در برخی سال‌ها پیشرفت خوبی در توسعه مسیر ترانزیتی و افزایش آمار ترانزیت را داریم اگرچه در بسیاری سال‌ها افزایش ظرفیت ترانزیتی اولویت‌های اول ما نبوده است برنامه‌ای نیز برای توسعه و تسهیل مسائل ترانزیتی نداشتیم.
وی دو دلیل مهم را برای در اولویت بودن ساخت و توسعه مسیر ترانزیتی در کشور نام برد و افزود: دلیل نخست، افزایش ارزآوری با استفاده از ترانزیت است به ویژه وقتی می‌خواهیم اقتصاد را بدون نفت اداره کنیم چه گزینه‌ای بهتر از ترانزیت کالا بویژه به کشور‌های همسایه است تا منابع ارزی ایجاد کنیم. از طرف دیگر وقتی مسیر‌های ترانزیتی گسترش یافت صادرات کالا‌های ایرانی هم تسهیل می‌شود و این موضوع رونق دیگری در ارزآوری به‌دنبال دارد.
دلیل دوم برای در اولویت قرار دادن توسعه شبکه ترانزیتی از نگاه رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق، این است که وجود کریدور‌های ترانزیتی از لحاظ استراتژیک و ایجاد ارتباط با کشور‌های دیگر اهمیت زیادی دارد. با استفاده از ترانزیت وابستگی کشور‌ها به مسیر‌های ترانزیتی ایرانی بیشتر می‌شود و این موضوع در روابط دو جانبه بسیار اثرگذار است. گسترش روابط سیاسی، منطقه‌ای و ژئوپلیتیک حاصل توسعه مسیر‌های ترانزیتی است.
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق با اشاره به ساخت راه‌آهن خواف-هرات گفت: در بین کشور‌های همسایه قطعاً افغانستان مهمترین کشوری است که به مسیر‌های ترانزیتی ایران برای صادرات و واردات محموله‌ها نیاز دارد. همچنین افغانستان به‌عنوان کشور دوست، برای ما ازنظر مباحث سیاسی، اقتصادی و امنیتی اهمیت دارد. خبر افتتاح راه‌آهن ایران-افغانستان امیدی برای گسترش تجارت دو کشور ایجاد کرده است. خوشبختانه این خط به‌داخل خاک افغانستان پیش رفته است. امید دارم ایران در ادامه ایجاد خط تا هرات حتماً از امکانات خود استفاده کند تا تکمیل خط تسهیل شود.
وی اضافه کرد: انتظار این است که بعد‌از بهره برداری، برنامه‌ریزی برای سیرو حرکت منظم قطار‌ها برای حمل بار از نقاط مختلف تسهیل شود تا مسائل تجاری افغانستان حل شود و همچنین استفاده از منافع افزایش تجارت افغانستان برای ایران حاصل شود. وصل شدن راه‌آهن ایران به افغانستان به این مفهوم است که افغانستان از طریق ریل به اروپا و کشور‌های جنوب براحتی و ساده‌تر می‌تواند تجارت داشته باشد.
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق ایران افزود: ایران قبلاً هم مسیر‌های ترانزیتی را در اختیار کشور‌ها قرارداده است. اما در مسیر‌های جاده‌ای که به پایانه‌های مرزی وصل می‌شود، به‌خاطر حضور دستگاه‌های مختلف، حمل‌ونقل کند و ترانزیت مختل شده است برای مثال، بار وارداتی افغانستان که از بنادر چین در کمتر از یک ماه به بندرعباس می‌رسید به‌خاطر موانع متعدد که ایجاده شده است، بیش از یک ماه طول می‌کشد این بار مسیر جاده‌ای را از ایران تا افغانستان طی کند.
همین موضوع باعث شکایت و نارضایتی تجار افغانستانی شده است. اما دولت اخیراً تصمیم خوبی گرفته است و مسئولیت پایانه‌ها را به وزارت راه و شهرسازی و سازمان راهداری سپرده است تا ترانزیت از ایران تسهیل شود. اما در هر صورت راه‌آهن نقش محوری دارد و با توجه به تسهیلاتی که گمرک برای راه‌آهن ایجاد کرده سرعت حمل کالا از ایران افزایش می‌یابد.
به‌گفته عزت آبادی‌پور، افغانستان یکی از مقاصد صادراتی ایران است. فولاد، مواد معدنی، سیمان و کالا‌های کشاورزی از ایران به افغانستان صادر می‌شود.
با توجه به اینکه فولاد و سیمان از کالا‌های سنگین از نظر وزنی است حمل این کالا‌ها با قطار، سرعت حمل و همچنین حجم بار را افزایش می‌دهد که بسیار اقتصادی است. این نکته بسیار خوبی برای توسعه صادرات مخصوصاً صادرات به افغانستان به‌عنوان هدف بالقوه خواهد بود. از این مسیر همچنین برای صادرات مجدد کالا‌ها از هرات به کشور‌های شرق آسیا می‌توان استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه این خط، قطار مسافری هم دارد گفت: راه‌اندازی قطار‌های مسافری میان هرات -مشهد -تهران می‌تواند گامی دیگر برای توسعه حمل‌ونقل ریلی و گردشگری زیارتی و سایر شقوق گردشگری باشد.
خط ریلی مسیر افغانستان تازه راه‌اندازی شده و در ماه‌ها و سال‌های آینده جذب مسافر از این مسیر افزایش می‌یابد ضمن اینکه ایمنی بالا، برای این خط ریلی کارگشا است.
