همشهری آنلاین - مریم سرخوش: دکتر مهدی پیرصالحی، رئیس سازمان غذا و دارو در نشست خبری سیزدهمین همایش و نمایشگاه مکمل‌های غذایی، رژیمی و ورزشی و چهاردهمین همایش طلای سبز گفت: نمایشگاه مشترک مکمل ها و داروهای گیاهی ظرفیت ما را نشان می‌دهد و باید در بحث صادرات افزایش داشته باشیم. صنعت مکملی هم چند سال پیش تشکیل شد و آن زمان ۱۰۰درصد مکمل‌ها به جز محصولاتی که در فهرست دارویی بود مثل آهن و فولیک‌اسید وارداتی بودند. اما اکنون ۱۰۰درصد مکمل‌ها تولید داخل است و با کیفیت خوب و بسته‌بندی متنوع در بازار مصرف توزیع می‌شود. در حوزه داروی گیاهی هم سیاست توسعه و معرفی بیشتر آنها را داریم چون کارخانه‌های ما تولیدات خوبی دارند.
پیرصالحی درباره میزان صادرات این محصولات بیان کرد: شاید اگر صادرات را صفر در نظر بگیریم بهتر باشد چون عدد آن بسیار کم و حدود ۲، ۳ میلیون دلار است. باید از فرصت نمایشگاه‌های داخلی و خارجی برای معرفی محصولات‌مان استفاده کنیم. البته یک دلیل عمده در این باره مطرح است چون به دلیل شرایط موجود به کشورهای اطراف صادرات داریم و درباره آنها مصرف مکمل بسیار جا افتاده نیست. از سوی دیگر آنها به دلیل بحث تبلیغات بیشتر به دنبال برندهای اروپایی و امریکایی هستند و باید شرکت‌های ما هم در حوزه تبلیغات بیشتر ورود کنند و به دنبال بازارهای صادراتی باشند.
او در پاسخ به سوالی که تبلیغات در حوزه مکمل‌ها ممنوع است، عنوان کرد: در کشورهای توسعه‌یافته اجازه تبلیغات وجود دارد اما ما ممنوعیت و محدودیت را داریم. دوستان بررسی مجدد می‌کنند اما یک نگرانی در این باره وجود دارد، این که مردم آگاهی از تفکیک دارو و مکمل ندارند. به همین دلیل باید با فرهنگسازی برای مردم روشن کنیم که مکمل‌ها متفاوت از دارو هستند و برای کمک به تغذیه مردم توصیه می‌شوند.
این مسئول مکمل‌های ورزشی را یکی از معضلات این حوزه اعلام کرد و گفت: مکمل ورزشی به راحتی قابل تقلب است، چون به شکل پودر تهیه می‌شوند. بسیاری از مکمل‌های ورزشی که به عنوان خارجی عرضه می‌شوند، قاچاق و تقلبی هستند و اثربخشی بهتر آنها به این دلیل است که داروهای آنابولیک در آنها استفاده شده و مصرف کننده تصور می‌کند که کیفیت بیشتری دارد. این محصولات هم می‌توانند منجر به بیماری‌های کبدی برای مصرف‌کنندگان ایجاد کنند و هم برای شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی خطر دوپینگ داشته باشد. مکمل‌های داخلی هم کیفیت بهتری دارند و هم از لحاظ قیمتی بسیار مناسب‌تر از مکمل‌های قاچاق وارداتی هستند. در گذشته با وزارت ورزش تفاهم‌نامه‌ای برای نظارت بیشتر بر باشگاه‌ها داشتیم و امیدواریم این مساله دوباره محقق شود که فرآورده‌های اصلی از سوی ورزشکاران مصرف شود.
پیرصالحی در پاسخ به سوال همشهری آنلاین درباره جمع‌آوری برخی مکمل‌ها از سطح بازار بیان کرد: درباره دارو و مکمل‌ها برای توزیع آزمایش‌هایی از سوی شرکت سازنده و آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو انجام و با مسئولیت کارخانه وارد بازار می‌شود. اما پس از توزیع هم فرآیندی برای اطمینان مردم از محصولاتی که استفاده می‌کنند داریم. یعنی آزمایش مجدد از محصولات توزیع شده در بازارها و شهرهای مختلف انجام می‌شود. اگر مشکلی یا نیاز به اصلاحات وجود داشته باشد، کالا از بازار جمع‌آوری می‌شود و متناسب با تخلفی که صورت گرفته، برخورد لازم صورت می‌گیرد.
این مسئول درباره میزان نیاز به مکمل‌ها هم بیان کرد: درباره مکمل‌ها میزان نیاز بازار هر سال متفاوت است. سال گذشته ۱۵۰ میلیون دلار ارزبری مواد اولیه مکمل‌ها را داشتیم.
رئیس سازمان غذا و دارو همچنین از اختصاص جدید ارز از سوی بانک مرکزی هم خبر داد و گفت: در اردیبهشت ارز کمی اختصاص داده بودند و با پیگیری‌ها قرار شد امروز (سه‌شنبه ۶ خرداد) و شنبه هفته آینده ۱۶۰ میلیون دلار ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ به ما اختصاص داده شود.
ما واردات مکمل را ممنوع نکردیم
دکتر علی صفا، مدیرکل امور فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو هم در پاسخ به سوال همشهری آنلاین درباره ممنوعیت واردات مکمل‌ها بیان کرد: واردات مکمل‌های نهایی با تصمیم سازمان غذا و دارو ممنوع نشده و اعمال این محدودیت از سوی سایر نهادها صورت گرفته است. این مسأله هم تنها محدود به مکمل‌ها نیست و در حوزه‌های دیگر هم دیده می‌شود. اگرچه ممکن است توجیه اقتصادی داشته باشد، اما از منظر مصرف‌کننده و عرضه‌کننده، ناعادلانه تلقی می‌شود.
او با اشاره به برنامه‌ریزی برگزاری سیزدهمین نمایشگاه مکمل‌های غذایی و چهاردهمین همایش طلای سبز ادامه داد: قیمت‌گذاری در حوزه مکمل، محدودیت‌هایی برای این صنعت ایجاد کرده و صرف نسخه‌ای شدن این فرآورده‌ها نباید منجر به کنترل قیمتی آنها شود.
مدیرکل امور فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و داروهمچنین با اشاره به رشد صنعت تولید مکمل‌های تغذیه‌ای، گفت: در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۳۰۰ و در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۵۰۰ IRC جدید صادر کردیم و ۱۵۰ میلیون دلار ارز مبادله‌ای به این بخش اختصاص یافته است.
این مسئول با تاکید بر رعایت استانداردها در تولید مکمل‌ها بیان کرد: تمام کارخانه‌ها ملزم به رعایت حداقل استانداردهای جهانی هستند. کیفیت می‌تواند فراتر از این حد برود، اما قیمت‌گذاری دستوری انگیزه تولیدکنندگان را برای ارتقای استاندارد کاهش می‌دهد.
صفا درباره صادرات مکمل‌ها بیان کرد: ۲میلیون دلار صادرات مکمل‌های غذایی را داشتیم که به صورت ماده اولیه یا محصولات نهایی بوده است. ماده اولیه به کشورهای اروپایی صادر می‌کنیم اما عمده صادرات مکمل‌ها به ویژه ویتامین‌ها به کشورهای همسایه صادر می‌شود.
او در مورد فروش اینترنتی مکمل‌ها نیز گفت: ارائه خدمات در بستر وب جزو برنامه‌های دولت است تا تمام ارگان‌ها خدمات را وارد بستر الکترونیک کنند، اما موضوع ما نظارت بر سلامت فراورده‌هاست و به عنوان متولی سلامت باید بر طول زنجیره نظارت داشته و از انبار تا عرضه کنترل شود و از طریق داروخانه‌ها صورت گیرد.
۲۵ همت تولید مکمل
دکتر سیدمحمد ناصری، دبیر هیات مدیره سندیکای تولیدکنندگان مکمل‌های رژیمی غذایی ایران هم در این نشست بیان کرد: در حال حاضر ۳۰۰ شرکت تولیدکننده مکمل در کشور فعال هستند و که از این تعداد ۱۲۰ شرکت دارای کارخانه و تولیدکننده هستند. بالای ۹۰ درصد آنها کارخانه داروسازی هستند و فضای تولید مکمل‌ها در همان شرایط تولید دارو انجام می‌شود. ۱۸۰ شرکت هم با فرمولاسیون مکمل‌ها را تولید و به چرخه صنعت کمک می‌کنند.
او درباره تولید مکمل‌ها در کشور هم بیان کرد: در ۱۴۰۲ تولید مکمل‌ها ۱۸ هزار همت بوده و برآورد می‌شود که در ۱۴۰۳ این عدد به ۲۵ همت رسیده باشد.
ناصری در پاسخ به سوال همشهری آنلاین درباره گران شدن قیمت مکمل‌ها و کاهش دسترسی مردم به این محصولات بیان کرد: اصلاح قیمت با توجه به افزایش هزینه‌های تولید، یک ضرورت است. وقتی تمام هزینه‌ها در کشور افزایش داشته، نمی‌توان انتظار داشت که تولیدکننده مکمل دغدغه قیمت نداشته باشد. اگر دولت هزینه‌های تولید را بردارد، قیمت کاهش خواهد یافت. مکمل‌ها در حال حاضر جزو کالاهای باکیفیت کشور هستند و نظارت‌های فراوانی بر این محصولات وجود دارد.
مکمل‌های تولید داخل ایمن‌تر هستند
مهندس احمد خارزی، عضو هیئت مدیره سندیکای مکمل‌های رژیمی غذایی ایران درباره کیفیت مکمل‌های تولید داخل کشور بیان کرد: مکمل‌ها از لحظه واردات مواد اولیه باید شناسنامه‌دار شوند و شرکت مبدأ باید صلاحیت تولید این مواد اولیه را داشته باشد، مواد اولیه آنالیز می‌شوند و شرکت اجازه واردات مواد اولیه را اخذ می‌کند سپس گمرک مجددا استانداردها را بررسی می‌کند، در حین تولید نیز مسئول فنی موردتایید اداره دارو نظارت کامل بر فرایند تولید دارد بنابراین استانداردهای خوبی برای تولید مکمل وجود دارد.
او تاکید کرد: هیچ جای دنیا کشوری پیدا نمی‌شود که استانداردهای تولید مکمل در آن معادل تولید دارو باشد اما در ایران سنجش استانداردهای تولید مکمل مطابق با استانداردهای دارویی است. این مکمل‌های تولیدی به مراتب ایمن‌تر از محصولاتی است که به صورت تقلبی یا قاچاقی و بدون شناسنامه از سایر کشورها وارد کشور می‌شوند.
