همشهری آنلاین - گروه سیاسی: جیم تایکلت مدیرعامل لاکهید مارتین درباره اعلام سیستم دفاع موشکی «گنبد طلایی» دولت ترامپ گفت: هدف اصلی این است که از حملات پهپادی یا موشکی علیه شهروندانمان جلوگیری کنیم. متن گفتوگوی او با فاکسنیوز را میخوانید.
رئیسجمهور ترامپ در سخنرانی روز شنبه خود در مراسم فارغالتحصیلی آکادمی نظامی وستپوینت درباره برنامهاش برای ایجاد یک سیستم دفاع موشکی جدید به نام «گنبد طلایی» صحبت کرد. وقتی این صحبتها را میشنوید و به چشمانداز این پروژه فکر میکنید، این سیستم چگونه شکل میگیرد و شامل چه چیزهایی میشود؟
این یک چشمانداز فوقالعاده برای حفاظت از کشور و همه ما شهروندان است. اگر یک قدم عقب برویم و موضوع را ساده کنیم، میتوانیم بهراحتی مسیر پیش رو را درک کنیم. هدف اصلی این است که از حملات پهپادی یا موشکی علیه شهروندانمان جلوگیری کنیم. برای متوقف کردن یک موشک که به سمت کشور شلیک شده، چند مرحله کلیدی وجود دارد:
اول، باید بتوانیم آن را شناسایی کنیم. ماهوارههای مستقر در فضا، که در آینده نقش مهمتری خواهند داشت، به همراه رادارهای مستقر در هوا، دریا و زمین، به ما کمک میکنند تا حمله ورودی را شناسایی کرده و اطلاعاتی درباره موقعیت آن به دست آوریم.
دوم، باید تهدید را شناسایی کنیم و نوع آن را تشخیص دهیم تا تصمیم بگیریم چه اقدامی برای خنثی کردن آن لازم است. این کار نیازمند سیستمهای فرماندهی و کنترل پیچیده است. ما باید این سیستمها را بهطور گسترده گسترش دهیم و با استفاده از هوش مصنوعی، تواناییهای آنها را ارتقا دهیم.
در نهایت، باید موشک یا پهپاد ورودی را غیرفعال یا نابود کنیم. امروزه از موشکهای مستقر در زمین، دریا و هوا برای این منظور استفاده میکنیم. اما در آینده، از لیزرها، انرژی هدایتشده الکتریکی و گزینههای سایبری نیز استفاده خواهیم کرد.
ژنرال نیروی فضایی، مایکل گودلاین، درباره تهدیدات صحبت کرده و گفته است: «دشمنان ما بهسرعت در حال توسعه تسلیحات هستند. موشکهایی با قابلیت حمل چندین کلاهک هستهای، که میتوانند در کمتر از یک ساعت با سرعت چند هزار مایل در ساعت به ایالات متحده حمله کنند. آنها موشکهای کروز میسازند که میتوانند از رادارها و دفاعهای ما عبور کنند و به سواحل ما نزدیک شوند. همچنین تسلیحات فضایی در حال توسعه هستند.» موشکهای هایپرسونیک بهتنهایی یک تهدید جدید هستند که باید برای آن آماده شویم. آیا ما اکنون برای مقابله با این نوع تهدیدات آماده هستیم؟
در حال حاضر، ما از سیستمهای موشکی پاتریوت و رادارهای موجود برای مقابله با این نوع تهدیدات استفاده میکنیم. این سیستمها بارها در اوکراین علیه موشکهای هایپرسونیک روسیه به کار گرفته شدهاند و موفق بودهاند. اما با پیشرفت فناوریهای دشمن، ما هم باید تواناییهایمان را بهبود دهیم و بهتر و بهتر شویم.
هزینه طراحی این سیستم ۱۵۷ میلیارد دلار برآورد شده، اما سؤال این است که این هزینه برای چه بازه زمانی است؟
احتمالا ۸۳۲ میلیارد دلار در طول دو دهه.
همیشه این سؤال مطرح است که هزینه نهایی چقدر خواهد بود و چقدر طول خواهد کشید؟
دولت ایالات متحده باید اولویتهای خود را تعیین کند و زمانبندی برای تحقق این اولویتها را مشخص کند. ۳ عامل اصلی در این زمینه وجود دارد:
۱. جغرافیای مورد نظر برای حفاظت چیست؟ مکان و وسعت این منطقه چقدر است؟
۲. از چه نوع حملاتی میخواهیم محافظت کنیم؟ پهپادهای کوچک؟ پهپادهای بزرگ؟ موشکهای هایپرسونیک؟ موشکهای بالستیک؟ یا همه اینها؟
۳. چه سیستمهای خاصی برای این راهحلها تعیین شدهاند؟
این پروژه باید بهتدریج اجرا شود. نقش صنعت در این فرآیند این است که فهرست اولویتهای دولت را دریافت کند و اطلاعاتی درباره امکانپذیری فنی و صنعتی، هزینهها و نحوه اجرای آن ارائه دهد.
پس هزینهها و زمانبندی به عوامل مختلفی بستگی دارد و میتواند متغیر باشد؟
جیم: دقیقا همینطور است.
درباره برنامه اف۳۵، گزارش سازمان حسابرسی دولت (GAO) نشان میدهد که هزینه این پروژه به ۴۵۶ میلیارد دلار رسیده، در حالی که ارتش قصد دارد استفاده کمتری از این هواپیما کند. چه اتفاقی افتاد؟ چرا اف۳۵ اینقدر مشکلساز شد؟ آیا این نمونهای از سیستم تدارکات معیوب و پرهزینه در پنتاگون است؟
برنامه اف۳۵ از ابتدا پیچیده طراحی شده بود. این برنامه شامل یک طراحی پایه برای ۳ نوع هواپیما بود: یکی برای فرود روی ناوهای هواپیمابر، دیگری برای برخاست کمکی و فرود عمودی، و سومی برای فرود معمولی روی باند. این تنوع باعث پیچیدگی شد. علاوه بر این، شرکای صنعتی از سراسر جهان در این پروژه مشارکت داشتند که هم تجهیزات تامین میکردند و هم خریدار هواپیما بودند، و این ساختار را پیچیدهتر کرد.
با این حال، اگر از نیروهای هوایی که از اف۳۵ استفاده میکنند یا همچنان سفارش میدهند بپرسید، میگویند این هواپیما، همراه با اف۲۲ (که فقط برای ایالات متحده است)، موثرترین جنگنده حال حاضر جهان است. اگر این برنامه بهطور کامل اجرا شود، حدود ۳ هزار و ۵۰۰ فروند از این هواپیما ساخته خواهد شد و تا دهه ۲۰۸۰ پرواز خواهند کرد. این اعداد بزرگ به دلیل طول عمر پروژه و هزینههای نگهداری آن است. ما با دولت همکاری میکنیم تا هزینههای تولید را کاهش دهیم.
برای کسی که با فرآیند تدارکات آشنا نیست و نمیداند چه تعداد افراد و نهادها روی یک پروژه نظارت دارند، اگر تغییری در پروژه ایجاد شود، مثل تغییر سفارش در ساخت یک خانه، هزینهها و زمانبندی افزایش مییابد. درست است؟
جیم: کاملا درست است.
آیا این همان چیزی است که برای اف۳۵ اتفاق افتاد؟
در بسیاری از موارد، بله. الزامات اف۳۵ ورودیهای زیادی نیاز داشت، از جمله نیاز به مدرنسازی. این کار پیچیده است، اما نتایج رضایتبخشی به همراه داشته. با این حال، فرآیند خرید باید سادهتر شود.
با توجه به پروژه عظیم گنبد طلایی، آیا این مسئله چالش بزرگی نخواهد بود؟
جیم: میتواند باشد. اما فکر میکنم پروژه گنبد طلایی فرصت مناسبی است برای حرکت به سمت یک مدل جدید برنامهریزی خرید. مدلی که در آن دولت الزامات کلی را مشخص کند: در این بازه زمانی، چگونه میتوانیم این مناطق را با این وسعت به موثرترین و کارآمدترین شکل ممکن محافظت کنیم؟ سپس به صنعت اجازه دهد راهحلهای متنوعی ارائه دهد، نه اینکه به الزامات فنی خاص محدود شود. ما باید با شرکتهای هوافضایی سنتی، شرکتهای فناوری مثل مایکروسافت، انویدیا، متا و دیگران، و همچنین استارتاپها و شرکتهای جدید همکاری کنیم تا بهصورت جمعی یا فردی این مسئله را حل کنیم و پاسخهای مناسب ارائه دهیم.