در مدت اخیر و در بحبوحه مذاکرات هسته ای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا با میانجیگری دولت عمان، بارها شاهد بوده ایم که مقام های ارشد حوزه سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا تاکید کرده اند که توافق خوب از نگاه آن ها یعنی توافقی که در قالب آن ایران، غنیسازی اورانیوم در خاک خود را تعطیل کند و دیگر به فعالیتهای خود در این حوزه ادامه ندهد. مارک روبیو وزیر امور خارجه آمریکا با لحنی قلدرمابانه تاکید کرده که ایران میتواند اورانیوم غنی شده مورد نیاز خود را از خارج بخرد!
وی همچنین گفته که تداوم غنی سازی اورانیوم در داخل خاک ایران، به هیچ عنوان از سوی آمریکا پذیرفتنی نیست. دیگر مقام های ارشد آمریکایی نظیر استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ در مذاکره با ایران و حتی شخص رئیس جمهور آمریکا نیز کمابیش بر مساله مذکور تاکید کرده اند. با این همه، ایران بارها تاکید کرده که به هیچ عنوان از حق خود مبنی بر غنی سازی اورانیوم کوتاه نخواهد آمد و هیچ تحکمی را در این رابطه تحمل نخواهد کرد.
در این نقطه یک سوال مطرح می شود و آن هم این است که چرا ایران بر تداوم غنیسازی اورانیوم در داخل خاک خود تاکید دارد؟ به نظر می رسد در توضیح این موضوع باید 3 مولفه را مد نظر داشت.
اول اینکه همانطور که پیشتر هم گفته شد، غنی سازی اورانیوم برای مصارف صلحطلبانه، طبق توافق NPT حق مسلم و مشروع ایران است و عقب نشینی ایران از حقوق خود و پذیرفتن مواضع زیاده خواهانه و نامشروع طرفهای غربی، به هیچ عنوان از بنیان منطقی و درستی برخوردار نیست. اگر در این حوزه عقبنشینی کنیم خیلی زود طرف های غربی خواسته های زیاده خواهانه خود علیه ایران را افزایش می دهند و خواستار عقب نشینیهای بیشتر از سوی کشورمان می شوند. موضوعی که به هیچ عنوان در راستای منافغع ملی ایران قرار ندارد.
نکته دوم اینکه توانمندی های هسته ای ایران، به جلوه ای از استقلالطلبی و غرور ملی ایرانیان تبدیل شده و عقب نشینی از این توانمندی های و پذیرش حرف زور قدرت های غربی، بروندادی جز تضعیف استقلال و البته غرور ملی مردم کشورمان را به دنبال نخواهد داشت. ایران همواره در حوزه سیاست خارجی خود بر مولفه عزت و نفی سلطه تاکید کرده و عقب نشینی از این اصول، نه منطقی و نه تامین کننده منافع و امنیت ملی کشورمان است.
و در نهایت سوم اینکه قدرت های غربی و مخصوصا آمریکا معتقدند ایران باید به نشانه حسن نیت غنیسازی اورانیوم را تعطیل کند و سپس از مزایای این اقدام خود در قالب رفع تحریم ها سود ببرد. این در حالی است که تجربیات مکرر تاریخی نشان داده اند که این صحبت گزافه ای بیش نیست و قدرت های غربی بارها زیر تعهدات خود علیه ایران زده اند و در این رابطه نه تنها پاسخگو نبوده اند، بلکه به لطف هژمونی رسانه ای خود در قامت طلبکار نیز ظاهر شده اند. از این رو، منطقی است که ایران از گذشته و تجربیات تاریخی درس بگیرد و روی حقوق مسلم و قانونی خود پافشاری کند.