چگونه شرکت‌های نفتی بریتانیایی در براندازی دولت‌ها نقش‌آفرینی می‌کنند؟

مشرق نیوز یکشنبه 11 خرداد 1404 - 13:47

به گزارش مشرق، کانال تلگرامی صفحه دیدبانی رخدادهای انگلیس، با انتشار مطلبی درباره چگونگی نقش آفرینی شرکت‌های نفتی بریتانیای در براندازی دولت‌ها، نوشت:

افشای برخی اسناد سرّی، نشان می‌دهند که چگونه دو شرکت نفتی بریتانیایی بریتیش پترولیوم و شل به عنوان بازوهای مالی، عملیات تبلیغاتی پنهانی بریتانیا را در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ تأمین مالی می‌کردند.

اسناد افشاشده نشان می‌دهند که مبالغ "قابل توجهی" از سوی بی‌پی و شل به "دپارتمان تحقیقات اطلاعاتی" (IRD) که بازوی تبلیغاتی جنگ سرد بریتانیا بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۷۷ بود، پرداخت شده است.

دپارتمان تحقیقات اطلاعاتی بریتانیا از این یارانه‌های مخفی برای تأمین مالی عملیات تبلیغاتی پنهانی بریتانیا در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ در خاورمیانه و آفریقا، که منافع نفتی بریتانیا در آنجا قابل توجه بود، استفاده می‌کرد. امروزه ارزش این پرداخت‌ها به میلیون‌ها پوند می‌رسد.

این اقدامات شامل تأسیس روزنامه‌ها و مجلات، تأمین مالی برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی، و سازماندهی تبادلات اتحادیه‌های کارگری می‌شد.

در آن برهه تاریخی هدف، مقابله با تهدید کمونیسم و جلوگیری ملی‌شدن منابع، براندازی و در عین حال بهبود "تصویر عمومی" شرکت‌های نفتی پیشروی بریتانیا بود (چنانکه تجربه کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نیز آن را تأیید می‌کند).

در نهایت، هدف این بود که دسترسی بریتانیا به منابع نفتی خاورمیانه و آفریقا تضمین شود.

در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، دپارتمان مذکور سالانه با نمایندگان شرکت‌های نفتی شل و بی‌پی ملاقات می‌کرد تا در مورد چگونگی استفاده از یارانه‌های مخفی نفتی و اینکه آیا این شرکت‌ها به‌ازای پول خود ارزش دریافت می‌کنند، بحث کند.

در دسامبر ۱۹۶۰، دونالد هاپسون، رئیس دپارتمان‌ تحقیقات اطلاعاتی، با برایان ترنچ، مدیر اجرایی شل در بریتانیا، و آرچی چیشولم، مدیر ارشد بی‌پی، همراه با تعدادی از مقامات وزارت خارجه ملاقات کرد. نام یکی از افراد همچنان طبقه‌بندی‌شده باقی مانده، که نشان می‌دهد نمایندگان سرویس اطلاعاتی بریتانیا نیز حضور داشته‌اند.

در این جلسه اشاره شد که دپارتمان تحقیقات اطلاعاتی بریتانیا بین آوریل ۱۹۵۹ تا مارس ۱۹۶۰ مبلغ ۷۵٬۵۰۰ پوند از پول نفت - که امروزه بیش از ۱.۲ میلیون پوند ارزش دارد - برای عملیات تبلیغاتی پنهانی هزینه کرده است.

بیش از نیمی از این مبلغ صرف "آژانس خبری عرب" (ANA) شده بود، یک جبهه تبلیغاتی دیرینه بریتانیا که ارتباطات قوی و نزدیکی با سازمان جاسوسی خارجی انگلیس موسوم به MI6 داشت.

ریچارد فلچر، روزنامه‌نگار، در این باره می‌نویسد: "ANA جامع‌ترین خدمات خبری به زبان‌های انگلیسی و عربی در خاورمیانه را با دفاتر شعبه در دمشق، بیروت، بغداد، اورشلیم و امان، و نمایندگانی در ۱۵ شهر دیگر، از جمله پاریس و نیویورک ارائه می‌داد."

هاپسون به شرکت‌های نفتی اطلاع داد که "کمک‌های آنها این امکان را فراهم کرده که [آژانس خبری عرب] را در موقعیت بسیار رقابتی قوی‌ای از نظر ارتباطات قرار دهند."

به عنوان مثال، یارانه‌های شرکت‌های نفتی به ANA اجازه می‌داد تا هزینه خدمات خبری آژانس خبری رویترز بریتانیا را پرداخت کند. در این دوره، رویترز تحت تأثیر دولت بریتانیا بود و به عنوان ابزاری تبلیغاتی مفید دیده می‌شد.

بدین ترتیب، ANA می‌توانست محتوای رویترز را به سازمان‌های خبری در سراسر خاورمیانه عرضه کند. این خدمات در مصر "بسیار موفق" توصیف شد و "جایگاه اول را برای رویترز در رقابت با سایر آژانس‌های جهانی به دست آورد."

یکی از اسناد بریتانیا، مربوط به سال ۱۹۶۰ و با عنوان "دپارتمان تحقیقات اطلاعاتی: مذاکره مجدد قرارداد بین رویترز و آژانس خبری عرب"، همچنان توسط وزارت خارجه طبقه‌بندی‌شده باقی مانده است.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.

منبع خبر "مشرق نیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.